Xu hướng vốn ngoại tăng mạnh hỗ trợ tỷ giá trong năm 2014

Tại báo cáo "Triển vọng đồng tiền Việt Nam tháng 1/2014" được khối nghiên cứu của Ngân hàng HSBC phát hành chiều nay (9/1), tổ chức này cho rằng tỷ giá của đồng nội tệ Việt Nam so với USD mặc dù được hỗ trợ bởi nhiều yếu tố song vẫn sẽ chịu áp lực nếu Chính phủ mạnh tay nới lỏng chính sách và lạm phát tăng mạnh trở lại.

Vào tháng 6/2013, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã thực hiện nâng tỷ giá bình quân liên ngân hàng USD/VND từ 20.828 (mức ổn định từ ngày 24/12/2011) lên 21.036, nói cách khác, đã hạ giá đồng Việt Nam so với USD 1%. Sau khi giảm giá xuống 21.250, đồng VND đã ổn định xung quanh mức bình quân mới.

Theo quan sát của HSBC, cán cân thanh toán của Việt Nam vẫn tiếp tục theo xu hướng ổn định. Trong khi đó, cán cân thương mại phục hồi vào nửa sau năm 2013 do tình hình xuất khẩu tốt hơn, điều này được hỗ trợ bởi đồng VND yếu đi và các yếu tố mùa vụ. Các lợi thế cơ cấu như giá nhân công cạnh tranh đã có thể đóng góp vào triển vọng xuất khẩu tươi sáng hơn.

Ngoài ra, xu hướng tái cơ cấu đang tiếp diễn cũng làm suy giảm tiêu thụ và nhu cầu đầu tư trong nước và từ đó kéo theo nhu cầu nhập khẩu giảm. Điều này có thể sẽ còn xảy ra vào năm 2014. Thặng dư thương mại mặc dù khiêm tốn cộng với dòng kiều hối mạnh sẽ tiếp tục hỗ trợ cho tài khoản vãng lai.

Dòng đầu tư FDI mạnh mẽ hơn trong năm 2013 với vốn đăng ký 10 tháng đầu năm đạt 19,2 tỷ USD, tăng 65,5% so cùng kỳ và vượt chỉ tiêu cả năm Chính phủ đặt ra là 13-14 tỷ USD.

Đầu tư danh mục cổ phiếu cũng chứng kiến xu hướng tăng ổn định vào năm 2013 khi triển vọng kinh tế của Việt Nam được cải thiện. Trong quý IV/2013, tăng trưởng GDP đạt 6% rất nhanh từ mức 5,5% trong quý trước đó. Triển vọng tăng tưởng tốt hơn có khả năng tiếp tục thu hút dòng đầu tư nước ngoài trực tiếp và gián tiếp.

HSBC cho rằng, dòng đầu tư tích cực đã giúp NHNN tiếp tục củng cố dự trữ ngoại hối, cải thiện khả năng đảm bảo nhập khẩu của Việt Nam mặc dù mức dự trữ còn thấp so với đa số các nước trong khu vực châu Á.

Lạm phát nhìn chung ổn định trước nhu cầu yếu do tình hình thắt chặt vay mượn. Mặc dù gần đây chỉ số giá tiêu dùng (CPI) có xu hướng tăng nhẹ nhưng có rất ít rủi ro chỉ số này tăng cao hơn lãi suất chính sách trong thời gian sắp tới. Chính vì vậy, lãi suất thực tế vẫn ở ngưỡng tích cực và hỗ trợ giảm những nguy cơ đô la hoá.

Tuy nhiên, theo đánh giá của HSBC, triển vọng này vẫn có nhiều rủi ro. Ổn định về tài khoản vãng lai và lạm phát thường có khuynh hướng ngắn hạn và chúng ta vẫn cần một chính sách tiền tệ đúng đắn để kiểm soát hai yếu tố này. Dấu hiệu nới lỏng tiền tệ quá mức hay một đợt tăng lạm phát sẽ mang tính chất cảnh báo đối với đồng nội tệ.

Trong khi đó, tỷ lệ tín dụng trên GDP, mặc dù thấp hơn đỉnh năm 2012, vẫn ở mức tương đối cao so với tốc độ phát triển kinh tế (tỷ lệ này là 93% so với 125% năm 2010). Điều này cho thấy tình hình thắt chặt vay mượn và tái cơ cấu sẽ còn tiếp tục diễn ra, và điều này sẽ tăng thêm áp lực đối với chất lượng tín dụng của các ngân hàng và làm trì trệ tốc độ tăng trưởng của kinh tế.

Trước đó, tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ và các địa phương diễn ra ngày 24/12, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình cho biết, trong năm 2013, mặc dù cho phép thị trường dược phép điều chỉnh thêm 1% nữa, tuy nhiên trên thực tế, kể cả có những lúc khó khăn nhất, phát sinh các tin đồn thất thiệt thì biên độ 1% này cũng chưa được sử dụng hết. Theo đó mức điều chỉnh của thị trường tối đa cũng chỉ đến 0,6%. 

Đồng thời, Thống đốc cũng khẳng định, thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng và Nghị quyết của Chính phủ, biên độ điều chỉnh tỷ giá trong năm 2014 sẽ không quá 2%.