Ngừng giao dịch để hạ “sốt đất” đặc khu: Lo xuất hiện chiêu trò lách luật, mua bán “chui”

Trao đổi với Dân trí, luật sư Trương Thanh Đức – Chủ tịch Công ty Luật Basico cho rằng lệnh tạm dừng chuyển đổi, chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại Phú Quốc, Vân Đồn là trái với một loạt quy định như Điều 167, 188, Luật Đất đai năm 2013; Điều 7 Luật Doanh nghiệp năm 2014.

Ông Đức cho biết, Điều 188 Luật Đất đai quy định rõ các điều kiện thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất; góp vốn bằng quyền sử dụng đất.

Theo đó, người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất; góp vốn bằng quyền sử dụng đất khi có các điều kiện sau đây:

1. Có Giấy chứng nhận, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 186 và trường hợp nhận thừa kế quy định tại khoản 1 Điều 168 của Luật này;

2. Đất không có tranh chấp;

3. Quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án;

4.Trong thời hạn sử dụng đất.

“Như vậy, đất đã có quy hoạch vẫn được chuyển nhượng, còn chưa có quy hoạch thì càng không bị hạn chế”, Luật sư Trương Thanh Đức nói.

Dẫn điều 2.2 Bộ luật Dân sự năm 2015, luật sư Đức cho biết thêm: Quyền dân sự chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng.

“Như vậy, Chính quyền không có quyền cấm đoán, hạn chế hay tạm dừng! Người ta giao dịch: Đúng luật chẳng được, nộp thuế không cho, thì dễ xuất hiện hiện tượng lách luật, mua bán trao tay càng thêm rủi ro cho người dân”, ông Đức nói.

Nhiều chuyên gia cũng bày tỏ không đồng tình trước quyết định “ngăn” cơn sốt đất theo cách “không quản được thì cấm” như vậy.

Trao đổi với Dân trí, GS. Đặng Hùng Võ - nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng cho rằng thấy “sốt đất” mà yêu cầu ngừng giao dịch thời điểm này sẽ không hiệu quả.

Thậm chí ông Võ lo ngại, khi không cho phép giao dịch chính thức thì có thể tồn tại những giao dịch ở dưới dạng phi chính thức, chẳng hạn như mua bán trao đổi với nhau bằng niềm tin chẳng hạn. Nếu như vậy thì độ rủi ro, nguy hiểm còn cao hơn rất nhiều.

Theo vị chuyên gia này, từ kinh nghiệm quản lý cho thấy thông thường việc sốt đất ít khi chỉ từ phía người dân thôi mà thường sẽ có sự liên kết với cán bộ quản lý.

Do vậy, một trong những giải pháp quan trọng để “chặn đứng” cơn sốt đấy đó chính là chỉnh đốn lại đội ngũ cán bộ. Làm sao để bộ máy quản lý nhà nước đừng dính dáng đến vấn đề này. Phải kỷ luật thật mạnh đối với các các bộ có tham gia vào tiếp tay cho vi phạm hay “thổi” giá đất…

Ông Nguyễn Văn Đính, Phó chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam lo ngại việc cấm chuyển nhượng, chuyển đổi mục đích sử dụng đất sẽ dẫn tới sự đóng băng thị trường bất động sản, gây hậu quả sẽ rất nặng nề, khó hồi phục lại trong một thời gian dài.

Ông Đính cho rằng thay vì cấm chuyển nhượng, chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại các đặc khu kinh tế cần có giải pháp để hạ nhiệt “cơn sốt” đất ảo tại cả Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc.

Theo đó, vị chuyên gia này đưa ra một loạy giải pháp như kiểm soát chặt chẽ, nghiêm cấm mọi hiện tượng thu mua gom đất, chia nền bán trái quy định phát luật. Đặc biệt là đất nông nghiệp và đất rừng.

Tiếp đến cần công bố thông tin về chủ trương, chính sách phát triển kinh tế phát triển hạ tầng giao thông, đô thị, nội dung đang nghiên cứu quy hoạch tại địa phương; công bố danh mục những dự án đủ điều kiện bán hàng và yêu cầu các dự án đó phải công khai thông tin mua bán trên các trang tin của cơ quan quản lý chức năng địa phương.

“Thanh tra chuyên ngành hoạt động, phân phối, môi giới bất động sản tại địa phương, các sàn giao dịch bất động sản, các văn phòng nhà đất, môi giới bất động sản nếu không đăng ký kinh doanh, không có chứng chỉ hành nghề phù hợp quy định phát luật phải kiên quyết xử lý theo luật định”, ông Đính nêu quan điểm.

Thực tế, một số môi giới tại Vân Đồn cho biết đã có những khách hàng chuẩn bị đặt cọc tạm dừng lại giao dịch. Trả lời trên báo chí, ông Lê Quang Minh, Trưởng phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Phú Quốc cho biết, sau khi có chỉ đạo của huyện tình trạng sốt giá đất ở địa phương đã giảm nhiều.

Nguyễn Mạnh