Lập doanh nghiệp săn lùng... “bà bầu”

Doanh nghiệp chuyên săn lùng "bà bầu"

Cách  đây ít  lâu, chúng tôi được  nghe chị R. kể về đứa em bà con bên chồng chị quê ở xã Tam Ngãi, huyện Cầu Kè (Trà Vinh): "Khi nó đang mang bầu đứa thứ hai được hơn 8 tuần thì có người mò tới hỏi nó có thích không làm mà được tiền không? Chồng con nhỏ vừa đi ruộng về nghe hàng xóm kể loáng thoáng tưởng có người rủ rê vợ nên nó suýt đánh cái thằng xưng là người của công ty. Thằng đó sợ quá nên đưa ra cái bản phôtô có đóng dấu sao y bản chính để chứng minh nó đi tìm người cho công ty; công ty nó có chi nhánh ở nhiều chỗ. Rồi nó nói chỉ cần con nhỏ chịu khai tên, khai tuổi, khai thời gian mang bầu, kết quả dự báo khi nào sinh,… thôi là nó sẽ lo để con nhỏ trở thành người của công ty, khỏi phải đi làm gì, cứ ở nhà dưỡng thai thì được lãnh tiền.  Nhỏ em tôi chịu, ký hợp đồng liền. Nghe đâu nó được trả vài ba triệu gì đó".

Lần theo nhiều câu chuyện tương tự, chúng tôi tìm được Văn phòng đại diện của Công ty TNHH Truyền thông Online đặt tại số 115, ấp Vĩnh Trinh, xã Vĩnh Xuân. Anh Tư bán xoài dưới chợ nổi Trà Ôn nói: "Có ông Cuông, Cuống gì đó, là giám đốc của công ty này đang cần kiếm mấy cô đang… có bầu. Nó nói nó làm dự án chương trình hỗ trợ… bà bầu vùng nông thôn".    

Nghe qua thì quả  là  một dự  án nhân văn nhưng thông tin về nó thì  mù tịt. Hỏi thăm bên Hội phụ nữ từ tỉnh, xuống xã thì nhận được câu trả lời: "Chưa nghe nói về dự án này". Tuy nhiên, từ phía Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Vĩnh Long  thì những ngờ vực liên quan đến Văn phòng đại diện Công ty TNHH Truyền thông Online đặt tại huyện Trà Ôn đã xuất hiện.

Vụ việc bắt đầu từ việc BHXH tỉnh Vĩnh Long nhận được "Danh sách người lao động đề nghị hưởng chế độ thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe sau thai sản" do doanh nghiệp nói trên chuyển đến. Đề nghị này được xác lập bởi bà Lê Thị Mức với tư cách là "thủ trưởng" Văn phòng đại diện. Bà Mức cũng có tên trong danh sách cùng với 4 nữ lao động khác là Nguyễn Thị Bích P,  Hồng Thị Ngọc T, Nguyễn Hồng L và Nguyễn Mỹ Nh. Tổng số tiền mà công ty đề nghị BHXH chi trả là 119,5 triệu đồng.

Ngờ vực trước chuyện một văn phòng đại diện của một công ty lại cùng lúc có tới  5 "nhân viên" mang bầu, lại có thời gian đóng BHXH đủ 6 tháng - bằng mức mà pháp luật quy định, BHXH tỉnh Vĩnh Long đã cho người đi xác minh và phát hiện sự thật: Toàn bộ số lao động có tên trong danh sách (trừ bà Mức) là do công ty đi "sưu tầm" từ nhiều nơi rồi thể hiện là "người của công ty" trên giấy. Thực tế các "bà bầu" không hề làm việc gì cho chi nhánh công ty.

"Phát hiện sự thật bất thường này, chúng tôi đã quyết định dừng giải quyết chế độ, đồng thời thông báo cho cơ quan chức năng" - bà Huỳnh Thị Ngọc Linh - Giám đốc BHXH Vĩnh Long cho biết.

Sự thật phơi bày

Nơi Công ty TNHH Truyền thông Online đặt trụ sở chính là địa chỉ E 105, đường 56, Khu dân cư 586, phường Phú Thứ, quận Cái Răng (Cần Thơ), giấy CNĐKKD cấp lần đầu ngày 7/12/2010. Công ty này có đến 38 ngành nghề kinh doanh, có 2 thành viên góp vốn với vốn pháp định 500 triệu đồng, do Đoàn Văn Cuống sinh năm 1983, hộ khẩu tại Sóc Kha, xã Hòa Ân, huyện Cầu Kè, Trà Vinh làm đại diện theo pháp luật và đăng ký chức danh giám đốc.

Ông Trần Văn Minh - Giám đốc BHXH Cần Thơ xác nhận: trước khi lập công ty kể trên, ông Cuống từng có thời gian làm việc tại Phòng thu BHXH Cần Thơ; sau đó được điều về BHXH quận Cái Răng. Năm 2007 thì ông Cuống xin nghỉ việc.  Công ty TNHH Truyền thông Online đặt Văn phòng đại diện tại khá nhiều địa phương thuộc khu vực ĐBSCL.

Riêng tại Trà Vinh, do là quê của mình nên trong tháng 3/2011, ông Cuống mở 2 chi nhánh, một đặt tại TP Trà Vinh, một đặt tại huyện Cầu Kè. Số "bà bầu" được tuyển tại 2 nơi lên đến 14 người.

Đối chiếu danh sách người lao động thuộc các Văn phòng đại diện của Công ty ông Cuống,  chúng tôi phát hiện, phụ nữ mang tên Hồng Thị Ngọc Th (25 tuổi) khi là người của Văn phòng bên Trà Ôn, khi thì thuộc Văn phòng bên Cầu Kè. Tương tự, vợ của ông Cuống - bà Lê Thị Mức  khi thì thuộc Văn phòng TP. Trà Vinh, khi thì thuộc Văn phòng Trà Ôn.

Sau thời gian ngắn hoạt động tại Trà Vinh, Giám đốc Cuống dùng thủ đoạn như trên để chiếm đoạt trót lọt tiền trên thai sản cho nhiều nhân viên "ma". Cụ thể, tại huyện Cầu Kè, Cuống nhận được 54 triệu đồng; ở Tp Trà Vinh nhận được 26 triệu đồng; huyện Châu Thành nhận hơn 30 triệu đồng;…

Khi bị động, Cuống bỏ của chạy  lấy người. Trụ sở doanh nghiệp tại quận Cái Răng, Cần Thơ đã bị chủ thu hồi lại và cho người khác thuê. Ngành thuế cho  biết đơn vị này đã tạm ngừng đóng thuế từ vài tháng trước.

Theo quy định Luật BHXH (từ Điều 27 đến 37), lao động nữ nếu đóng BHXH đủ 6 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh con sẽ được chi trả BHXH từ 4 - 6 tháng lương tùy loại hình công việc. Mức hưởng thai sản mỗi tháng là 100% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH của 6  tháng liền kề trước khi nghỉ sinh. Ngoài ra, người lao  động còn được hưởng trợ cấp một lần bằng 2 tháng lương tối thiểu chung.

Bà Huỳnh Thị Ngọc Linh - Giám đốc BHXH Vĩnh Long cho rằng, với quy định này,  doanh  nghiệp  có thể "bắt tay" với các cá nhân để ký hợp đồng lao động… khống, đóng BHXH đầy đủ để trục lợi chế độ thai sản do hai bên đều được lợi. Vẫn theo bà Linh, cái khó của cơ quan BHXH là khi doanh  nghiệp làm đủ thủ tục, hồ sơ hợp lệ thì cơ quan BHXH phải giải quyết chi trả trong thời gian quy định. Trong khi đó, việc xác minh có quan hệ lao  động hay không nhiều lúc vượt khỏi tầm kiểm soát cơ quan BHXH. Đó là chưa kể một số doanh nghiệp còn tận dụng kẽ hở bằng cách nâng đột biến tiền lương từ thấp lên cao cho lao động nữ chuẩn bị thai sản để hưởng chi trả BHXH cao.

Chiều ngày 22/3, Đại tá Nguyễn Việt Quang - Chánh Văn phòng, kiêm Người phát ngôn Công an tỉnh Vĩnh Long cho biết, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm kinh tế (PC46) đã tiếp nhận hồ sơ vụ việc liên quan đến hành vi của công ty TNHH Truyền thông Online. Tuy nhiên, do hành vi của Công ty này đã bị cơ quan BHXH phát hiện và không thực hiện chi trả theo yêu cầu nên PC46 Công an Vĩnh Long đã chuyển hồ sơ đến PC46 Công an tỉnh Trà Vinh - nơi Giám đốc Đoàn Văn Cuống đã thực hiện trót lọt hành vi, để nơi đây tiếp tục điều tra, làm rõ và xử lý theo thẩm quyền

Theo Binh Huyền

CAND