Giải pháp kéo giá bất động sản xuống: Thuế!

Theo ông nguyên nhân nào khiến cho giá bất động sản của Việt Nam thuộc loại cao nhất thế giới trong khi thu nhập trung bình của người Việt Nam còn rất thấp?

Có thể kể đến 2 nguyên nhân chính. Thứ nhất, đó là vẫn có sự chênh lệch giá đất giữa giá do Nhà nước quy định và giá trên thị trường trong điều kiện bình thường. Về nguyên tắc, nếu có chênh lệch thì khoảng cách chênh lệch đó có xu hướng ngày càng tăng, giá thị trường sẽ càng ngày càng vượt xa giá nhà nước.

Khi Nhà nước điều chỉnh nhích giá lên 1 đồng thì lập tức giá thị trường sẽ tăng thêm 10 đồng. Mặc dù chênh lệch này đã được khắc phục rất nhiều sau Luật Đất đai 2003, nhưng nay lại có xu thế tăng lên nhiều do "sốt đất" trên thị trường.

Thứ hai, chính sách thuế quá lạc hậu so với chính sách đất đai, đã làm cho công cụ quản lý đất đai bằng kinh tế bị "tê liệt", tình trạng đầu cơ, tích trữ trong thị trường bất động sản tưởng như chế ngự được sau Luật Đất đai năm 2003 nhưng lại bùng lên một cách rất "thách thức".

Cần phải có biện pháp gì để khắc phục tình trạng này, thưa ông?

GS-TSKH Đặng Hùng Võ

Đến nay, ngoài việc đổi mới chính sách thuế về sử dụng đất ra không có cách gì giải quyết được. Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp hiện nay đang được đánh với mức rất thấp theo Pháp lệnh Thuế nhà, đất năm 1992 (sửa đổi, bổ sung năm 1994), nơi có giá đất cao nhất cũng chỉ là 2 kg thóc/m2/năm.

Người ở rộng thế nào, có bao nhiêu nhà ở, người có nhà tích trữ mà không sử dụng cũng chỉ tính số cân thóc gấp đôi diện tích tính theo mét vuông mà trả cho Nhà nước, "rất ổn" cho những nhà đầu cơ.

Kinh nghiệm này ở các nước như thế nào, thưa ông?

Ở các nước khác, không dễ dàng đầu cơ như thế. Như ở Hoa Kỳ, Canada, các nước Bắc Âu... giá bất động sản rất thấp, một người bình thường có thể chỉ cần bỏ ra 100.000 USD để mua được một biệt thự khá đẹp, nhưng anh không thể ở đó được lâu nếu thu nhập không ở mức chịu được tiền thuế sử dụng đất.

Thuế bất động sản ở đó rất cao, cao đến mức phải tính toán rất kỹ khi mua bất động sản, nhà đầu tư không có khả năng không dám làm dự án "ma" để giữ đất chờ lên giá, người có thu nhập trung bình nên đi thuê nhà để ở. Người ta không cần bất cứ một sự can thiệp hành chính nào vào sử dụng đất.

Theo ông, chính sách thuế của ta nên thay đổi như thế nào?

Thuế ở ta nên tập trung mức thuế cao vào những trường hợp có đất nhưng không sử dụng, sử dụng đất cao hơn định mức thông thường.

Ví dụ, có thể quy định mức thuế suất tối thiểu đối với đất ở trong hạn mức do UBND cấp tỉnh quy định (thậm chí có thể cho thuế suất là 0%), đánh lũy tiến từng phần đối với đất ở vượt hạn mức, diện tích vượt càng nhiều thì thuế suất càng cao và thuế suất đặc biệt cao đối với nhà ở bỏ không, không có người ở.

Tôi cam đoan rằng, chỉ cần Nhà nước có chủ trương đẩy nhanh việc xây dựng luật thuế sử dụng đất phi nông nghiệp thì đã làm giá nhà đất hạ ngay lập tức mà chưa cần bàn đến đối tượng chịu thuế hay biện pháp chống các hành vi lách luật...

Xin cám ơn ông!

Theo Tuyết Nhung
Báo Thanh niên