Điều ra hoa chậm, nông dân thấp thỏm lo năng suất giảm

Thường sau dịp Tết Dương lịch thời tiết nắng ấm phù hợp để cây điều ra bông, đậu quả. Tuy nhiên, vào thời gian này đã xảy ra một đợt rét đậm, có sương muối nên ảnh hưởng rất nhiều đến tỉ lệ ra hoa của vùng chuyên canh điều tại các huyện Ia Grai, Đức Cơ thuộc tỉnh Gia Lai.

Huyện Ia Grai là nơi có diện tích trồng điều lớn nhất nhì tỉnh với hơn 5.700 ha. Trong đó có 5 xã trồng nhiều là Ia Chía (1.200 ha), Ia O (1.200 ha), Ia Khai (1.000 ha), Ia Tô (1.000 ha) và Ia Krai (600 ha).

Những năm qua, cây điều đạt hiệu quả kinh tế cao, góp phần nâng cao thu nhập người dân ở Ia Grai, đồng thời, giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động là đồng bào dân tộc thiểu số.

Tuy vậy, trong niên vụ 2020-2021, hàng nghìn nông dân trồng điều ở huyện này đang thấp thỏm vì điều ra hoa chậm hơn 45 ngày. Hiện nay, điều chỉ mới ra hoa nhỏ và tỷ lệ đậu quả giảm hơn 50%.

Anh Rơ Châm Tâm (trú làng De Lung 1, xã Ia Tô, huyện Ia Grai) buồn rầu nói: "Nhà tôi trồng 150 cây điều. Vụ năm ngoái tôi thu được hơn 1 tấn, bán được chừng 30 triệu đồng. Những năm trước, tầm này là đã thu gần hết, nhưng năm nay thì chưa được trái điều nào. Chúng tôi đang lo thiếu tiền trả nợ trong vụ đầu tư năm trước".

Tại làng De Lung 2, chị Rơ Mah H'uih chia sẻ: "Gia đình tôi trồng xen 170 cây điều trong vườn nhà. Đáng ra, từ trước Tết Nguyên đán là bắt đầu đi nhặt hạt điều rồi. Vậy mà năm nay vẫn chưa có điều để nhặt, mấy hộ dân khác trong xã cũng vậy. Nguyên nhân vì trước Tết có đợt lạnh nên hoa rụng, quả non bị thối cuống rồi rụng đầy trên mặt đất. Hiện vườn điều đang ra lứa hoa mới nhưng số lượng đậu quả ít lắm".

Trên địa bàn xã Ia Tô, huyện Ia Grai trồng khoảng 1.000 ha cây điều. Những năm trước, cây điều được giá cao nên người dân mở rộng diện tích trồng và có thu nhập ổn định. Tuy nhiên, năm nay do cận Tết Nguyên đán khi cây điều đang ra hoa thì trên địa bàn có nhiều cơn mưa và sương muối khiến hoa bị rụng, không đậu quả. Hiện nay hạt điều có giá 26.000 đồng/kg nhưng rất ít hộ dân có hạt để bán.

"Việc điều ra quả chậm đã khiến cho hàng nghìn lao động không có việc để làm. Nhiều lao động dân tộc thiểu số phải đi mót củi, nhiều người ra thành phố đi làm thuê trong lúc đợt cây điều có trái. Hiện xã cũng đang rà soát tỷ lệ điều ra chậm quả và số nhân công dư thừa nhằm có hướng tạo nghề trong thời gian này",  ông Trịnh Việt Hùng (Chủ tịch UBND xã Ia Tô) cho hay.

Bà Nguyễn Mai Lương (Chủ tịch UBND xã Ia Khai) thông tin: "Hiện nay, toàn bộ diện tích trồng cây điều ở xã đang ra đợt hoa mới. Các hộ trồng ở xã phản ánh là nguy cơ mất mùa điều năm nay rất cao. Tại xã ghi nhận 5 cơn mưa cùng nhiều đợt nóng lạnh thất thường khiến cây điều bị chết hoa, quả to bằng ngón tay cũng bị rụng hết. Nguồn lao động nhàn rỗi đang tranh thủ đã dọn cỏ, đốt lá sạch sẽ dưới mặt đất để chờ đến vụ thu hoạch".

Ông Phan Đình Thắm (Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Ia Grai) cho biết: "Mọi năm vào trung tuần tháng 3 thì người dân đã thu hoạch điều rộ nhưng năm nay chỉ đang thu bói. Nguyên nhân là trong dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021 trên địa bàn huyện có nhiều cơn mưa trái mùa gây ảnh hưởng đến việc thụ phấn và làm thối hoa, rụng trái. Qua kiểm tra, chúng tôi nhận thấy năng suất điều của huyện trong vụ năm nay giảm khoảng 20-30%, thậm chí có nhiều vườn giảm 40-50%".