An toàn thực phẩm, bắt đầu từ thay đổi nhỏ nhất của người dân!

Hộ kinh doanh thực phẩm “mơ hồ” về định nghĩa “An toàn thực phẩm”

Vốn quen thuộc với lối chế biến thủ công, gia truyền, không ít hộ kinh doanh thực phẩm vẫn còn làm theo thói quen “tiện đâu làm đấy” và cảm tính. Việc không biết hoặc biết nhưng vẫn chế biến thực phẩm không theo một quy trình tiêu chuẩn đã dẫn đến nhiều nguy cơ gây mất ATTP.

Trong đó, thường thấy là tình trạng để lẫn lộn thực phẩm chín, sống; thức ăn phần lớn không được che đậy hay che đậy sơ sài, người bán hàng dùng tay trần để chế biến hay có bao tay nhưng vẫn thản nhiên cầm tiền rồi bốc thực phẩm...

Bà Lê Thị Phương (kinh doanh quán ăn, giải khát tại Hà Nội) thừa nhận: “Trước giờ vẫn chế biến thủ công theo cách của gia đình. Vấn đề ATTP cũng chỉ đảm bảo tương đối chứ sao mà tuyệt đối được.” Trả lời phỏng vấn, nhiều hộ kinh doanh cũng ấp úng khi được hỏi về một số nguyên tắc đảm bảo ATTP khi chế biến, giải thích rằng chưa có cơ hội được tiếp xúc với một quy trình chuẩn, đơn giản và dễ áp dụng.

Bên cạnh đó, một “chướng ngại” quan trọng không kém trong việc truyền tải kiến thức là chưa dễ hiểu, khó “hấp thu” để các hộ kinh doanh tuân theo. Bà Phạm Thị Kim Lan (chủ quán ăn trên phố Quán Sứ, Hà Nội) cho biết: “Mỗi năm tôi được đi tập huấn ATTP 1-2 lần nhưng thấy chưa đủ. Nếu được tập huấn thêm và tiếp cận với tài liệu an toàn thực phẩm trực quan, sinh động như bằng hình ảnh thì sẽ dễ dàng hơn rất nhiều cho các hộ kinh doanh áp dụng hàng ngày.”

Chung tay “lấp đầy lỗ hổng”

Thực tế, quy trình chế biến thực phẩm an toàn đã được WHO tóm gọn trong “5 chìa khoá ATTP” rất đơn giản và dễ áp dụng. Thế nhưng, không phải hộ kinh doanh nào cũng tiếp cận được nguồn tài liệu này, dẫn đến mỗi người làm mỗi kiểu, gây nên những lỗ hổng về ATTP.

Hơn nữa, với hàng trăm ngàn quán ăn nhỏ lẻ đang hoạt động, các cơ quan chức năng gặp không ít khó khăn trong việc phổ biến các kiến thức đến từng hộ kinh doanh.

ATTP là vấn đề không chỉ có thể giải quyết ngay lập tức mà cần có sự cố gắng chung sức của toàn cộng đồng, xã hội. Đã đến lúc người tiêu dùng cần phải tự ý thức và giành quyền tự chủ để chủ động trang bị cho mình những quy chuẩn chế biến cần thiết.

Bên cạnh đó, muốn đẩy lùi thực trạng mất an toàn thực phẩm cần có giải pháp lâu dài. Đặc biệt, nhiều nguồn lực xã hội vẫn bị bỏ quên, điển hình như hình thức giao nhận thức ăn trực tuyến với thế mạnh về công nghệ, mạng lưới rộng khắp cả nước.

Việc tận dụng tiếng nói của những dịch vụ giao đồ ăn để truyền tải kiến thức ATTP là một hướng đi đầy triển vọng. Bởi họ đem đến những phương thức mới như gửi tin nhắn gửi đến mỗi ngày giúp các hộ kinh doanh dễ tiếp thu hơn theo kiểu “mưa dầm thấm lâu”.

Điển hình như GrabFood hiện là một trong những doanh nghiệp tiên phong đưa ra các giải pháp công nghệ, cùng chung tay nâng cao ý thức và kiến thức về ATTP cho cộng đồng. Trong những ngày thời tiết nắng nóng, các đối tác của GrabFood vẫn thường nhận được những lời khuyên, bí quyết về việc chuẩn bị thức ăn thế nào để tránh ôi thiu hay nên đóng gói, bảo quản thức ăn ra sao cho hợp lý.

Hay mới đây, GrabFood đã đồng hành cùng Cục An toàn thực phẩm tổ chức Ngày An toàn thực phẩm thế giới 2019. Trong đó, cũng đã dành hẳn 1 gian hàng mô phỏng, tái hiện quá trình chế biến món nem rán Việt Nam theo các bước đảm bảo vệ sinh để các hộ kinh doanh có thể hiểu và thực hành dựa trên “5 chìa khoá ATTP”.

“Đầy đủ nhưng đơn giản, dễ hiểu và dễ áp dụng vào sản xuất kinh doanh thực phẩm lẫn việc nấu nướng hàng ngày tại gia đình” là nhận xét chung của nhiều chủ nhà hàng, quán ăn khi tiếp cận “5 chìa khoá ATTP” mà WHO đề xuất.

Có thể nói, những nền tảng giao nhận thức ăn như GrabFood đã và đang trở thành cầu nối giữa các nhà hàng và người tiêu dùng, các ứng dụng giao nhận thức ăn có thể sử dụng vai trò trung gian của mình để giúp đối tác cải thiện vấn đề ATTP.

Ngoài ra, ghi nhận của khách hàng luôn là “tư liệu” quý giá để nhà hàng, quán ăn có thể nâng cấp chất lượng dịch vụ.

Bên cạnh đó, khi dịch vụ giao thức ăn “đóng góp” hàng trăm, thậm chí hàng nghìn đơn hàng cho hộ kinh doanh thì hiển nhiên hộ kinh doanh họ cũng sẽ ý thức hơn trong việc chế biến đúng chuẩn, ATTP.

Có thể nói, việc người dân chủ động trang bị cho mình quy trình chế biến đạt chuẩn chính là một trong những bước tiến quan trọng trong việc tạo nên những thay đổi lớn hơn, nâng cao hơn chất lượng dịch vụ tới người tiêu dùng, đẩy lùi những tiêu cực về mất ATTP đang gây nhức nhối trong toàn xã hội.

Đan Thụy