Trao phần thưởng khuyến học Ngô Trí Hòa

Sáng ngày 27/12, dòng họ Ngô Lý Trai tổ chức lễ kỉ niệm 393 năm ngày mất của Hoàng Giáp Thượng thư Bộ hộ - Xuân quận công - Trác vị thượng đẳng thần, danh nhân lịch sử văn hóa quốc gia Ngô Trí Hòa (21/11/1625 - 21/11/2018) và trao phần thưởng khuyến học mang tên ông.

Ngô Trí Hòa là con trai cụ đồ Ngô Trí Tri, người xã Lý Trai, huyện Đông Thành, nay là xã Diễn Kỷ, Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Năm 1592 đời Lê Thế Tông, hai cha con ông cùng đi thi. Kết quả trong kỳ thi đó Ngô Trí Tri đỗ Tam giáp tiến sĩ, còn Ngô Trí Hòa đỗ Hoàng giáp thứ hai. Tên tuổi cha con ông được ghi tại bia tiến sĩ số 21 trong Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử khoa cử Việt Nam có hai cha con cùng đỗ tiến sĩ trong một khoa thi. Sau khi đỗ đạt, Ngô Trí Hòa ra làm quan, giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình, có đóng góp rất lớn trong công tác ngoại giao và làm giám thí trong ba kỳ thi 1612, 1613, 1616.

Do bệnh nặng, ngày 21/11/1625, Ngô Trí Hòa mất, thọ 62 tuổi, được truy tặng là Xuân quận công. Ghi nhớ công lao của ông trong 30 tận trung với nhà Lê, vua Lê Thần Tông hạ chiếu cho lập đền thờ ông tại quê nhà ở thôn Lý Trai, xã Diễn Kỷ, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An.

Ngoài ra, con Ngô Trí Hòa là Ngô Sỹ Vinh cũng đậu Đệ tam giáp năm 1646. Hai người cháu nội của Ngô Sỹ Vinh là Ngô Công Trạc và Ngô Hưng Giáo cũng đỗ Tiến sĩ trong các khoa thi năm 1694 và 1710.

Tiếp nối truyền thống hiếu học, học giỏi của dòng họ, Quỹ khuyến học dòng họ Ngô Lý Trai được thành lập. Hàng năm, vào dịp giỗ tổ, phần thưởng Ngô Trí Hòa sẽ được trao tặng cho con em dòng họ Ngô đỗ đạt và có thành tích trong công tác.

Năm nay, có 10 cá nhân được tặng phần thưởng Ngô Trí Hòa. Đây là những em có thành tích xuất sắc, đậu hệ chính quy vào các trường đại học danh tiếng trong cả nước.

Ông Ngô Sĩ Công - Trưởng Hội đồng gia tộc họ Ngô Lý Trai, cho biết: “Phần thưởng Ngô Trí Hòa được lập năm 1992, từ nguồn đóng góp của các gia đình trong dòng họ, mỗi gia đình mỗi năm 5.000 đồng và từ nguồn đóng góp của con cháu trong họ tộc đã đỗ đạt. 5.000 đồng không phải là nhiều nhưng để mỗi gia đình trong dòng họ nhận thức trách nhiệm của mình trong công tác khuyến tài, khuyến học; kèm cặp, rèn dũa con em tiếp nối, phát huy truyền thống hiếu học, đỗ đạt của dòng họ mình.

Phần thưởng là giấy chứng nhận và một số dụng cụ học tập như sách vở, bút giấy và một phần nhỏ tài chính để động viên các cháu hoàn thành tốt nghĩa vụ học tập và tiếp tục đạt được những thành tích tốt hơn. Điều đặc biệt là phần thưởng Ngô Trí Hòa chỉ dành cho con em trong dòng họ đỗ học sinh giỏi cấp tỉnh trở lên, đỗ đại học hệ chính quy và con cháu có thành tích xuất sắc trong công tác”.

Hoàng Lam