Làm thế nào để chạy thoát khỏi sư tử hay báo đốm?

Linh dương không bao giờ có thể chạy nhanh hơn báo đốm, nhưng có thể thoát khỏi cuộc rượt đuổi nếu nó lách và rẽ đột ngột vào phút cuối.

Đó là phát hiện của một nghiên cứu theo dõi điệu nhảy tử thần giữa loài động vật nhanh nhất trên cạn và con mồi của nó.

Các nhà nghiên cứu đã phân tích cách ngựa vằn và linh dương thoát khỏi sư tử và báo đốm trên hoang mạc Châu Phi.

Họ cho biết việc săn đuổi ở tốc độ thấp hơn có lợi cho con mồi, vì chúng có cơ hội thoát khỏi kẻ đi săn.

Alan Wilson đến từ Đại học Thú y Hoàng gia, Đại học Luân Đôn, Anh, cho biết: “Tại giai đoạn cuối cùng của cuộc săn mồi, tốc độ nhanh không phải là vấn đề quan trọng. Nếu con mồi cố trốn thoát nhanh chóng, đó sẽ là bước đi sai lầm vì kẻ đi săn nhanh hơn và có thể tăng tốc rất nhanh chóng, vậy nên đó chính là điều chúng muốn. Chiến thuật tối ưu của con mồi là chạy chậm và rẽ đột ngột ở những phút cuối cùng.”

Quyết định cuộc săn đuổi

Để xác định các loài động vật hoang dã làm thế nào để có thể đấu tranh sinh tồn trên hoang mạc, các nhà khoa học đã so sánh khả năng chạy của sư tử và báo đốm với con mồi ưa thích của chúng – ngựa vằn và linh dương Châu Phi.

Các nhà nghiên cứu đã đo tốc độ nhanh nhất, tốc độ khi tăng tốc và giảm tốc, và mỗi loài có thể rẽ nhanh đến mức nào nhờ sử dụng vòng cổ vô tuyến được thiết kế đặc biệt.

Họ cũng lấy một mẫu cơ nhỏ để phân tích sức mạnh cơ bắp tối đa của mỗi loài.

Kết quả là những con thú săn mồi nhanh và mạnh hơn con mồi chúng rất nhiều.

Tuy nhiên, ở tốc độ thấp hơn, chúng không thể linh hoạt bằng ngựa vằn và linh dương Châu Phi, điều đó mang lại cho những loài vật này cơ hội trốn thoát.

Nghiên cứu, được tiến hành với sự cộng tác của Đại học Botswana, giải thích những thái cực trong biểu hiện của động vật hoang dã và những yếu tố ảnh hưởng đến sự sinh tồn của chúng.

Giáo sư Wilson cho biết: “Con mồi có thể quyết định cuộc săn đuổi. Chúng quyết định khi nào rẽ, cần chạy ở tốc độ nào. Vậy nên, chúng luôn đi trước kẻ săn mồi một bước.”

Ông bổ sung rằng vì con mồi quyết định chiến thuật của cuộc đi săn, kẻ săn mồi cần khỏe hơn để cạnh tranh được.

Báo đốm nổi tiếng với tốc độ chạy ấn tượng lên đến hơn 100km/giờ. Sư tử khỏe hơn báo đốm nhưng không chạy nhanh bằng chúng.

Cả báo đốm và sư tử đều có hơn 20% cơ bắp chắc khỏe hơn, 37% khả năng tăng tốc và 72% khả năng giảm tốc tốt hơn so với con mồi của chúng. Những loài động vật họ mèo này thành công trong hơn 1/3 cuộc đi săn nhờ kết hợp sự nhạy bén và tốc độ.

Công trình mô hình cho thấy ngựa vằn và linh dương Châu Phi có cơ hội thoát khỏi bị bắt tốt nhất nếu chúng chuyển hướng nhanh chóng, đặc biệt là rẽ đột ngột khi đang chạy ở tốc độ chậm.

“Chạy đua tiến hóa”

Trong khi đó, báo đốm và sư tử có cơ hội thành công cao nhất nếu chúng chỉ chạy nhanh hơn một chút so với con mồi.

Các nhà khoa học cho biết điều này phản ánh “cuộc chạy đua tiến hóa” giữa kẻ đi săn và con mồi.

Nói một cách đơn giản, nếu kẻ đi săn quá thành công trong việc bắt con mồi, chúng sẽ không còn gì để ăn.

Lộc Xuân (Theo BBC News)