Giấc ngủ và tập thể dục có hiệu quả như bất kỳ “thần dược thông minh” nào?

(Dân trí) - Theo một phân tích tổng hợp của các nhà nghiên cứu ở Đại học Oxford, các hình thức nâng cao nhận thức mà không dùng thuốc (hay NPCE), chẳng hạn như ngủ, tập thể dục và tập luyện cho bộ não dường như cũng có thể nâng cao nhận thức tương đương với các loại thuốc (còn gọi là PCE) như modafinil, metyhlphenidiate và cafeine.

Giấc ngủ và tập thể dục có hiệu quả như bất kỳ “thần dược thông minh” nào? - 1

Theo các nhà nghiên cứu Lucius Caviola và Nadira Faber write, “mặc dù phân tích tổng hợp chỉ cho phép so sánh định lượng về hiệu quả kỹ thuật mà hiện nay vẫn thiếu, nhưng chúng ta vẫn có thể kết luận rằng PCE không hề có hiệu quả hơn so với NPCE”.

Một mặt, ngoài các hiệu quả tích cực khác, các loại thần dược thông minh cũng cho thấy làm tăng sự chú ý, trí nhớ trong công việc, tốc độ xử lý và tỉnh táo. Chúng thường hoạt động dựa trên mức độ ảnh hưởng của các chất dẫn truyền thần kinh trong bộ não như serotonin, dopamine và noradrenaline.

Mặt khác: Các thói quen tốt về giấc ngủ dường như cải thiện trí nhớ, sự sáng tạo và tốc độ giải quyết vấn đề. Ngay cả một lần chợp mắt trong 6 phút cũng có tác dụng.

Tập thể dục cấp tốc (tức là những hình thức tập luyện cường độ cao) có liên quan đến việc tăng động lực và cải thiện trí nhớ, tốc độ học tập và một số tác dụng kéo dài đến 48 giờ sau đó. Tập thể dục thường xuyên có khả năng cải thiện kích cỡ, lưu lượng máu và kết nối các phần quan trọng của bộ não, cũng như trí nhớ tốt hơn, tập trung, chức năng điều hành, tốc độ xử lý và thành tích học tập.

Các chương trình tập luyện trên máy tính được thiết kế đặc biệt đã chứng minh là có khả năng tăng cường trí nhớ, sự chú ý, tốc độ xử lý thị giác và chức năng điều hành, với các hiệu quả kéo dài đến 3 tháng. Người ta cho rằng các thử thách về thần kinh khác, từ chơi Tetris đến học một ngôn ngữ khác hoặc học một cái mới cũng có hiệu quả tương tự.

Hai nhà nghiên cứu Caviola và Faber kết luận, tất cả những phương pháp hỗ trợ nhận thức này đều có các lợi ích vừa phải để có thể giúp đỡ trong một số tình huống, chứ không thể biến bạn thành Einstein. Và một lần nữa các nhà nghiên cứu khẳng định, các phương pháp tự nhiên cũng có hiệu quả như các loại thần dược thông minh.

Các loại thần dược thông minh cũng đi kèm với các nhược điểm mà các phương thuốc tự nhiên không có. Ngoài các nguy cơ tiềm năng khác nhau đối với sức khỏe, chúng cũng đã được chứng minh là làm suy giảm khả năng nhận thức trong một số trường hợp.

Ví dụ như, modafinil có thể làm giảm tính sáng tạo và tư duy linh hoạt và quá tự tin khi phán xét điều gì. Một nghiên cứu gần đây cho thấy, những người chơi cờ sử dụng các loại thần dược thông minh đã quản lý thời gian kém hơn. Và tình trạng các sinh viên uống các loại thuốc methylphenidate (ví dụ như Ritalin) để học tốt hơn nhưng lại bị phân tâm và phải mất hàng giờ để sửa sang lại quần áo cũng hết sức phổ biến.

Tất nhiên, đây không phải là điều bạn sẽ thấy trên một số diễn đàn trực tuyết về việc sử dụng thần dược thông minh. Tuy nhiên, Caviola và Faber cảnh báo về “sự đánh giá quá cao về hiệu quả của PCE… kết hợp với sự đánh giá quá thấp các tác dụng phụ tiềm ẩn”

Cũng nên lưu ý rằng chúng ta đang trong giai đoạn đầu tiên để nghiên cứu và phát triển PCE, và có thể các nghiên cứu trong tương lai về các loại thuốc này sẽ cho thấy những hiệu quả mạnh mẽ hơn.

Tuy nhiên, theo Caviola và Faber, các hiệu quả của việc tăng cường nhận thức theo bất kỳ dạng nào đều có giới hạn, đặc biệt là đối với những người đã có khả năng nhận thức cao (ví dụ là những người đã có nồng độ chất dẫn truyền thần kinh trong não ở mức tối ưu). Nói cách khác, ngủ, tập thể dục và rèn luyện sẽ là tất cả những gì mà bạn cần.

Anh Thư (Theo BI)