Bí ẩn “vòng tròn thần tiên” ở Namibia

Trang Phạm

(Dân trí) - Truyền thuyết của Namibia nói rằng chúng là dấu chân của các vị thần, tuy nhiên những người khác tin rằng chúng là điểm UFO hạ cánh.

Còn các nhà khoa học cũng đang đi tìm lời giải. Tuy nhiên, vẫn chưa có câu trả lời chính xác.

Bí ẩn “vòng tròn thần tiên” ở Namibia - 1
Hình ảnh những vòng tròn bí ẩn còn được gọi là “vòng tròn thần tiên”.

“Vòng tròn thần tiên” được biết đến là những khoảng trống tròn phân bố đồng đều trên đồng cỏ khô cằn khắp Namibia trông giống như những chấm bi trên vải khi nhìn từ không trung.

Cho đến năm 2014, chúng được biết là chỉ xuất hiện dọc theo sa mạc Namib ở miền nam châu Phi, nhưng sau đó đã có những vòng tròn giống hệt nhau đã được phát hiện gần thị trấn khai thác mỏ Newman ở Tây Úc.

Tuy nhiên, các “vòng tròn thần tiên” ở Namibia vẫn là điểm nổi tiếng và hấp dẫn nhất đối với các nhà khoa học nên họ đã nghiên cứu chúng từ những năm 1970. Các giả thuyết về sự hình thành và mục đích của chúng có rất nhiều, nhưng cho đến nay không ai có thể chứng minh được rằng chúng có phải là câu trả lời thực sự cho bí ẩn hàng thập kỷ này.

“Đó là một khu vực hình tròn trống không, không có gì trên đó. Khi bạn nhìn nó từ không trung hoặc từ các điểm cao, nó gần giống như những nốt của bệnh sởi”, giáo sư Eugene Marais, Giám đốc nghiên cứu tại Viện nghiên cứu Gobabeb-Namib, mô tả.

Ngoài những lời giải thích thần bí và khoa học viễn tưởng như các nàng tiên nhảy múa trong các vòng tròn và ngăn không cho thực vật phát triển, hay UFO hạ cánh xuống sa mạc vào ban đêm, có một số giải thích hợp lý hơn về lý do tại sao các vòng tròn thần tiên tồn tại.

Một số nhà khoa học tin rằng, nó có liên quan đến việc những con mối đã biến Namib thành nhà của chúng và nghiên cứu đã chỉ ra rằng có những đàn mối dưới hầu hết các vòng tròn cằn cỗi này giáp với thảm thực vật. Giả thuyết cho rằng các đàn mối xâm nhập và chinh phục lẫn nhau, nhưng khi các đàn mối có kích thước tương tự gặp nhau, chúng không thể tiêu diệt lẫn nhau, vì vậy chúng tạo ra những “vùng đệm”.

Một giả thuyết hợp lý khác cho rằng những “vòng tròn thần tiên” này là kết quả của sự cạnh tranh của các loài thực vật để giành lấy nguồn nước khan hiếm rơi ở Namib hàng năm. Thực vật giúp đỡ những người hàng xóm gần nhất bằng cách tạo bóng râm và duy trì nước trên bề mặt đất, nhưng cản trở sự phát triển của những cây khác ở xa bằng cách mọc rễ dài và hút nước từ đất.

Cũng có những người tin rằng các vòng tròn bí ẩn bằng cách nào đó được kết nối với các bụi cây Euphorbia độc hại mọc ở Namib. Một số tàn tích của những loài thực vật này đã được tìm thấy trong các vòng tròn bí ẩn. Nhưng vấn đề đặt ra đó là không ai biết chắc liệu có lý thuyết nào trong số này là đúng hay không.

Nghiên cứu được thực hiện trên các vòng tròn bí ẩn mới hơn ở Úc đã phát hiện ra rằng mối không phải là nguyên nhân gây ra những mảnh đất cằn cỗi mà chúng là kết quả của các quá trình phi sinh học như phong hóa cơ học của đất do mưa lớn trong lốc xoáy, nhiệt độ khắc nghiệt và bốc hơi.

“Khoảng trống thảm thực vật do mối thợ gây ra chỉ bằng một nửa kích thước của vòng tròn bí ẩn và ít được sắp xếp hơn nhiều. Trong hầu hết các trường hợp, chúng tôi thậm chí không tìm thấy bất kỳ loài mối nào ở những nơi khác ở Úc ngăn cản sự phát triển của cỏ”, tiến sĩ Stephan Getzin từ Đại học Göttingen giải thích.

Hiện tại, bí ẩn về các vòng tròn ở Namibia vẫn chưa được giải đáp bất chấp việc các nhà khoa học chắc chắn đã đạt được tiến bộ kể từ những năm 1970.