Tổng Bí thư: Đào tạo phải coi trọng khả năng có việc làm của người học!

Cùng tham dự buổi lễ kỷ niệm 20 năm Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) còn có Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy Ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị; Ủy viên TW Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam và các đại biểu quốc tế, các thầy giáo, cô giáo, học sinh-sinh viên, nghiên cứu sinh ĐHQGHN.

ĐHQGHN được kế thừa truyền thống học thuật đỉnh cao của Đại học Đông Dương (Đại học Đông Dương thành lập năm 1906). Trong lịch sử hơn 100 năm xây dựng và trưởng thành, ngày 10/12/1993 là một dấu mốc cực kỳ quan trọng. Từ những ngày đầu, dù được tổ chức lại trên cơ sở sắp xếp lại 3 trường đại học, nhưng chỉ chủ yếu là lĩnh vực khoa học cơ bản và ngoại ngữ. Với sáng kiến thành lập các khoa và trung tâm trực thuộc có vị thế hành chính và pháp nhân hợp lý, ĐHQGHN đã xây dựng được các tiền đề để từ đó phát triển lên thành các trường đại học và viện nghiên cứu thành viên.

Hiện nay, ĐHQGHN có 28 đơn vị đầu mối, tổ hợp của 6 trường đại học, 3 viện nghiên cứu thành viên và các đơn vị trực thuộc với đầy đủ các lĩnh vực. Tỷ lệ cán bộ có học vị tiến sĩ và tiến sĩ khoa học chiếm 45%, tỷ lệ giáo sư và phó giáo sư đạt 18,5% phân bố khá đều trên tất cả các lĩnh vực. ĐHQGHN đã tập trung đầu tư phát triển theo định hướng đại học nghiên cứu. Số bài báo quốc tế trong hệ thống ISI của ĐHQGHN đã tăng lên khoảng 20 lần, chiếm khoảng 12% tổng số bài báo ISI của cả nước. Nhiều công trình khoa học công nghệ của ĐHQGHN đã được tặng những giải thưởng lớn, trong đó có 19 giải thưởng Hồ Chí Minh, 18 giải thưởng Nhà nước và hàng chục giải thưởng khoa học có uy tín trên thế giới…

Giám đốc ĐHQGHN Phùng Xuân Nhạ cho biết: “Mục tiêu chiến lược của ĐHQGHN là trở thành trung tâm đại học nghiên cứu đa ngành, đa lĩnh vực nằm trong nhóm 200 đại học hàng đầu châu Á vào năm 2015, vươn lên nhóm 100 đại học tiên tiến của châu Á vào năm 2020”.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại buổi lễ kỷ niệm 20 năm Đại học Quốc gia Hà Nội. (Ảnh: Bùi Tuấn)

Phát biểu tại buổi lễ, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chúc mừng và đánh giá cao những kết quả, thành tựu mà ĐHQGHN đã đạt được trong chặng đường 20 năm xây dựng và phát triển.

"Hôm nay, tôi rất vui mừng về thăm và dự lễ kỷ niệm 20 năm ĐHQGHN - một trung tâm đào tạo và nghiên cứu khoa học đa ngành lớn, có vị trí đặc biệt quan trọng của nước ta - đúng vào dịp cả nước đang tích cực quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XI về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục - đào tạo. Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước và với tình cảm cá nhân của một cựu sinh viên Trường Đại học tổng hợp 50 năm về trước (nay là một thành viên của ĐHQGHN), tôi xin gửi tới quý vị đại biểu, các đồng chí và các thày giáo, cô giáo, các em học sinh, sinh viên của ĐHQGHN lời thăm hỏi ân cần và lời chúc mừng tốt đẹp nhất" - Tổng Bí thư nói.

Tuy nhiên, Tổng Bí thư đã chỉ ra những hạn chế, bất cập của ĐHQGHN, nhất là, chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học chưa thật cao, chưa đạt được trình độ tiên tiến của thế giới, khu vực. Số cán bộ khoa học đầu ngành chưa nhiều, số lượng cán bộ có trình độ cao chưa đáp ứng yêu cầu của đại học nghiên cứu tiên tiến. Hoạt động khoa học và công nghệ giữa các nhóm ngành, các đơn vị chưa đồng đều. Năng lực, đặc biệt là năng lực quản trị của một bộ phận cán bộ, viên chức, kể cả cán bộ lãnh đạo, quản lý, chưa đáp ứng yêu cầu của phương thức quản trị đại học tiên tiến; vẫn còn một bộ phận cán bộ, viên chức, sinh viên có tâm lý ngại đổi mới, thiếu ý chí vươn lên mạnh mẽ. Cơ sở vật chất, hệ thống thông tin, truyền thông chưa được đầu tư và phát huy tốt để đáp ứng yêu cầu của đổi mới và phương thức quản trị hiện đại...

Tổng Bí thư đề nghị, nhân dịp kỷ niệm 20 năm xây dựng và phát triển, ĐHQGHN cần tổng kết, rút ra những bài học thành công và chưa thành công; đánh giá đúng thế mạnh và những tồn tại, hạn chế của mình; bồi đắp niềm tin, sự đồng lòng nhất trí cao hơn nữa và quyết tâm phấn đấu mạnh mẽ hơn nữa, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thời kỳ mới.

Tổng Bí thư thăm phòng truyền thống của ĐH Quốc gia Hà Nội. (Ảnh: Bùi Tuấn)

Trong bối cảnh đất nước ta đang ở giai đoạn phát triển rất quan trọng với nhiều đặc điểm mới, Tổng Bí thư đã đặc biệt lưu ý ĐHQGHN cùng với ĐH QG TP Hồ Chí Minh và các trường đại học trọng điểm phải đi đầu trong việc triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 8 khoá XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục - đào tạo và Nghị quyết Trung ương 6 khoá XI về phát triển khoa học - công nghệ. Đặc biệt, cần lưu ý 5 vấn đề:

Một là, tiếp tục hoàn thiện mô hình tổ chức ĐHQGHN theo hướng hiện đại, phù hợp chuẩn mực quốc tế và điều kiện của Việt Nam. Tiếp tục triển khai cơ cấu đa ngành, đa lĩnh vực; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả, tính chuyên nghiệp trong công tác quản trị đại học, bao gồm quản trị mục tiêu, quản trị các nguồn lực và cải cách, hiện đại hoá hành chính; phát huy vai trò tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các đơn vị thành viên.

Hai là, về công tác đào tạo, phải đặc biệt coi trọng phát triển phẩm chất, tầm nhìn, năng lực, kỹ năng và tăng khả năng có việc làm của người học. Hoàn thiện và triển khai Đề án đổi mới công tác tuyển sinh theo hướng đánh giá năng lực thực chất của người học, nâng cao chất lượng đầu vào. Tiếp tục đổi mới nội dung chương trình, phương pháp giảng dạy và học tập theo hướng hiện đại, thiết thực, tăng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tạo động lực để người học tham gia tích cực vào quá trình nâng cao chất lượng đào tạo. Phát triển và nâng cao hiệu quả các chương trình đào tạo cử nhân khoa học tài năng; các chương trình đào tạo "ngành kép", cấp "bằng kép". Xây dựng một số ngành, chuyên ngành đào tạo chất lượng cao, hướng tới phát triển khoa, trường đại học thành viên và ĐHQGHN đạt chuẩn quốc tế.

Ba là, về công tác nghiên cứu, cần nhận thức và phát huy đầy đủ vai trò của ĐHQGHN như là một cái nôi của nghiên cứu khoa học cơ bản, nơi sản xuất "máy cái", đào tạo, cung cấp nguồn cán bộ khoa học cơ bản cho toàn bộ hệ thống giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ quốc gia, có đặc thù riêng, cần có cơ chế, chính sách riêng, phù hợp...

Bốn là, tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động hợp tác quốc tế và thông tin truyền thông, phục vụ thiết thực cho hoạt động đào tạo và nghiên cứu khoa học. Củng cố, nâng cao chất lượng phục vụ của các thư viện, trung tâm thông tin, các nhà xuất bản, các tạp chí khoa học bằng những ấn phẩm, công trình có giá trị khoa học cao. Tăng cường hợp tác với các đối tác nước ngoài có uy tín trong việc triển khai các đề tài, dự án, chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, cũng như tăng cường giao lưu văn hoá và học thuật quốc tế…

Năm là, để hoàn thành được các mục tiêu, nhiệm vụ nêu trên, cần xây dựng một môi trường làm việc dân chủ, thân thiện, hợp tác tin cậy, làm cơ sở để nuôi dưỡng, thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, tự do học thuật, thống nhất, đồng thuận, kỷ luật, kỷ cương. Quan tâm đầu tư, phát triển đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ phẩm chất đạo đức và năng lực chuyên môn, đáp ứng yêu cầu phát triển trở thành đại học nghiên cứu... Có giải pháp cụ thể để thu hút cán bộ và các nhà khoa học giỏi ở trong nước và nước ngoài, đồng thời có các chính sách đãi ngộ cán bộ có trình độ cao; khuyến khích, động viên cán bộ làm việc có ý thức trách nhiệm và hoàn thành tốt công việc.

Nhân dịp kỷ niệm 20 năm thành lập, ĐH Quốc gia Hà Nội đã tặng Kỷ niệm chương vì sự nghiệp phát triển ĐH Quốc gia Hà Nội tới Tổng Bí thư. (Ảnh: Bùi Tuấn)

Hồng Hạnh