NXB Giáo dục chi tiền thù lao hàng tháng cho Sở Giáo dục: Làm sao chọn sách khách quan?

(Dân trí) - Từ năm 2015 đến năm 2018, nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam có hai quyết định chi thù lao cho ban chỉ đạo tổ chức biên soạn bộ SGK miền Nam, trong đó hầu hết là lãnh đạo và cán bộ, chuyên viên của Sở GD&ĐT TPHCM. Nhiều người đặt câu hỏi, chi tiền như thế, làm sao việc chọn sách khách quan?

Cụ thể, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXB GDVN) có tới 2 quyết định chi thù lao biên soạn SGK hàng tháng (từ 2,5 - 6 triệu đồng/người) cho hàng chục người, từ lãnh đạo đến chuyên viên của Sở GD&ĐT TPHCM từ năm 2015 đến nay. 

Trả lời về vấn đề này, NXB GDVN cho biết, từ năm 2015, thực hiện Nghị quyết 88/2014/QH13 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa (SGK) giáo dục phổ thông, NXBGDVN đã tiến hành chuẩn bị về nhiều mặt để tổ chức biên soạn SGK mới.

Theo đó, NXB GDVN phối hợp với Sở GD&ĐT TP.HCM để tập hợp đội ngũ nhà giáo, chuyên gia, học giả có kinh nghiệm và thành lập Ban chỉ đạo biên soạn bộ SGK miền Nam (bộ SGK Chân trời sáng tạo), với nhiệm vụ định hướng chuyên môn, phối hợp tổ chức các hoạt động tập huấn, đào tạo, hội thảo,… cho đội ngũ tác giả; thực hiện góp ý, chỉnh sửa nội dung của các bản thảo,…

NXB Giáo dục chi tiền thù lao hàng tháng cho Sở Giáo dục: Làm sao chọn sách khách quan? - 1

Bộ SGK lớp 1 mới của NXB Giáo dục

Các thành viên ban chỉ đạo đảm nhiệm những phần công việc liên quan khác nhau, với tính chất mức độ khác nhau và phải hoàn thành theo yêu cầu bên cạnh công việc chuyên môn thường xuyên. Trên cơ sở đó, NXB GDVN cân đối tính toán mức thù lao phù hợp từ nguồn kinh phí của mình.

Về thông tin trong cuộc họp báo công bố SGK mới, đại diện Bộ GD&ĐT khẳng định trong tất cả hồ sơ mà Bộ tiếp nhận đề xuất thẩm định SGK lớp 1 không có SGK nào là của Sở GD&ĐT TPHCM chủ trì biên soạn hay đứng tên tác giả. Vậy cơ chế nào để NXB “chi” tiền cho Sở Giáo dục?

Lãnh đạo NXB GDVN cho rằng, Ban chỉ đạo biên soạn bộ SGK Chân trời sáng tạo được thành lập để hỗ trợ công tác chuyên môn, tổ chức đội ngũ tác giả, chuyên gia tư vấn cho NXB GDVN trong quá trình làm SGK mới.

Sách do NXB GDVN giữ bản quyền và đăng ký thẩm định với Hội đồng quốc gia thẩm định SGK mới. NXB GDVN cũng chịu trách nhiệm về việc xuất bản, in và phát hành các cuốn SGK do NXB GDVN đăng ký thẩm định và được phê duyệt sử dụng chính thức từ năm học 2020-2021.

Về điều này, trong một diễn đàn mới đây của VOV, GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên Chương trình Giáo dục phổ thông mới cho rằng, để chiếm lĩnh thị phần SGK, những nhà xuất bản có tiềm lực lớn sẵn sàng hạ giá sách lớp 1, chấp nhận chịu lỗ để loại các đơn vị khác ra khỏi cuộc cạnh tranh.

NXB Giáo dục chi tiền thù lao hàng tháng cho Sở Giáo dục: Làm sao chọn sách khách quan? - 2

Theo GS Nguyễn Minh Thuyết: "Chi tiền như thế thì làm sao Sở đó có thể chọn sách giáo khoa một cách khách quan"?

GS Thuyết tiết lộ: “Có nhà xuất bản đã chi lương cho Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cùng các chuyên viên suốt từ năm 2015 đến nay, 5 - 6 triệu đồng/người/tháng. Chi tiền như thế thì làm sao Sở đó có thể chọn sách giáo khoa một cách khách quan được?”.

Tổng chủ biên chương trình Giáo dục phổ thông mới cũng băn khoăn: “Nếu điều đó xảy ra thì chủ trương xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa của Đảng và Nhà nước không thực hiện được”.

Trao đổi với PV Dân trí sáng 5/12 về tính minh bạch trong việc chọn lựa SGK khi NXB đã chi thù lao cho Sở, ông Nguyễn Văn Tùng, Phó Tổng biên tập NXB GDVN cho hay, Nghị quyết 88 của Quốc hội đã nêu rất rõ: Các cơ sở giáo dục phổ thông lựa chọn sách giáo khoa để sử dụng dựa trên ý kiến của giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Tại mục c, khoản 1, điều 32 Luật Giáo dục sửa đổi áp dụng từ tháng 7/2020 cũng quy định: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định việc lựa chọn sách giáo khoa sử dụng ổn định trong cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn theo quy định của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT…

“Chúng tôi cho rằng các địa phương sẽ lựa chọn SGK trên cơ sở chất lượng của các bộ sách, mức độ phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương, cũng như khả năng của các NXB trong việc đồng hành, hỗ trợ giáo viên suốt quá trình tổ chức dạy-học”, ông Tùng cho biết.

Mỹ Hà