Khai bút đầu xuân ở vùng đất khoa bảng

Lễ khai bút đầu xuân được Hội Khuyến học xã Quỳnh Đôi phối hợp với các ngành liên quan tổ chức đã 10 năm nay, trở thành truyền thống tốt đẹp của quê hương làng Quỳnh Đôi

Như thường lệ, vào sáng ngày mùng 2 Tết, ngôi đình làng thuộc xã Quỳnh Đôi là nơi diễn ra lễ khai bút đầu xuân năm mới. Tham dự lễ khai bút năm nay có 93 học sinh Tiểu học và Trung học cơ sở Hồ Tùng Mậu và 20 học sinh THPT và sinh viên đại học cùng tham gia.

Tại đây, các em cùng tham gia viết một bài văn hoặc bài thơ kể lại những việc làm tốt trong năm 2019; ca ngợi Đảng và quê hương đổi mới; viết lên những ước mơ, hoài bão của mình... Phong tục Khai bút đầu năm là một nét đẹp trong văn hóa của dân tộc, thể hiện tinh thần hiếu học, tôn trọng chữ nghĩa, đề cao sự học của người dân Việt Nam từ bao đời nay. Sau phần khai bút, ban tổ chức đã chấm bài và trao phần quà cho các em học sinh thể hiện phần thi xuất sắc.

Được biết, từ xưa đến nay, xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu được biết đến là quê hương hiếu học và giàu truyền thống cách mạng. Để phát huy truyền thống nho khoa của quê hương, đã thành thông lệ, hàng năm cứ đến ngày mùng 2 Tết, Hội Khuyến học xã Quỳnh Đôi lại tổ chức lễ khai bút đầu xuân.

Tục khai bút đầu năm trước đây thường được các thầy đồ, nho sinh, sỹ tử, nho gia trong làng Quỳnh Đôi thực hiện nghi thức vào thời khắc sau giao thừa trước bàn thờ gia tiên để cầu mong một năm phát tài về đường học hành, khoa cử. Hiện nay, lễ khai bút truyền thống này đã được thay đổi về hình thức và chọn ngày mùng hai tháng Giêng hàng năm để mở hội.

Mỗi dịp Tết đến xuân về, con em trong xã lại háo hức chờ mong đến ngày làm lễ khai bút để được nghe các cụ kể về truyền thống khoa bảng, cùng nhau viết nên cảm xúc của mình ca ngợi sự đổi mới của quê hương. Đây chính là nét đẹp truyền thống mà nhiều thế hệ con em làng Quỳnh vẫn giữ gìn, phát huy.

Bên cạnh hoạt động trao quà khuyến học vào đêm giao thừa, sáng mùng một Tết của các gia đình, dòng họ thì lễ khai bút đầu xuân là một nét đẹp đặc trưng của quê hương làng Quỳnh. Qua đó góp phần giáo dục truyền thống, khơi dậy tinh thần thi đua học tập và thể hiện ý nghĩa nhân văn sâu sắc, phù hợp với phong trào xây dựng một xã hội học tập.

Không chỉ có các em học sinh mà lễ hội này còn có sự tham gia của các hội viên Hội Khuyến học xã, các bậc cao niên, thúc phụ trong làng. Từ đó tạo nên sự tiếp nối về truyền thống của quê hương văn vật. Đây cũng là dịp để các em học sinh nhìn lại những thành tích mình đã đạt được trong năm qua, lấy đó làm động lực thúc đẩy bản thân cố gắng, rèn luyện trong những năm mới.

Để hoạt động văn hóa này ngày càng mang nhiều ý nghĩa, Hội Khuyến học xã Quỳnh Đôi đã chọn những bài dự thi xuất sắc để trao phần thưởng nhằm tiếp tục động viên, thu hút ngày càng đông số lượng tầng lớp tham gia. Những bài viết này sẽ được lưu giữ tại thư viện truyền thống của trường, của xã và đọc trên loa phát thanh địa phương để con em làng Quỳnh luôn tự hào về một vùng quê khoa bảng, anh hùng mà ít vùng quê nào có được.

Được biết, xuân Canh Tý 2020 là năm thứ 10 xã Quỳnh Đôi tổ chức lễ hội khai bút đầu xuân.

Nguyễn Duy