10 sự kiện Giáo dục nổi bật năm 2014

(Dân trí) - Học sinh Việt Nam đoạt nhiều thành tích cao ở các cuộc thi quốc tế; Quốc hội thông qua Nghị quyết về đổi mới chương trình, sách giáo khoa phổ thông; chính thức chốt kỳ thi THPT quốc gia và tuyển sinh… nằm trong số những sự kiện giáo dục nổi bật năm 2014 theo bình chọn của <i>Dân trí</i>.

1. Quốc hội thông qua Nghị quyết về đổi mới chương trình, SGK

Ngày 28/11/2014, Quốc hội thông qua Nghị quyết về đổi mới chương trình, sách giáo khoa (SGK) phổ thông với kinh phí do ngân sách nhà nước đảm bảo. Không có tổng số kinh phí cụ thể, Quốc hội đồng ý quyết định các khoản chi được nêu trong dự toán ngân sách hàng năm Chính phủ trình. Về vấn đề kinh phí thực hiện đề án, đa số ý kiến đại biểu cho rằng việc đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông là việc hệ trọng, cần dành nguồn kinh phí thỏa đáng. Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định sẽ tăng cường giám sát kinh phí thực hiện đề án được ghi trong dự toán ngân sách hàng năm của Chính phủ.

2. 18 năm thành lập Hội Khuyến học Việt Nam

Ra đời ngày 2/10/1996, sau 18 năm thành lập, Hội Khuyến học Việt Nam đã trở thành một tổ chức quần chúng sâu rộng. Các tổ chức khuyến học đã có mặt trên mọi địa bàn dân cư, ở tất cả 63 tỉnh, thành, 100% huyện, quận, thị xã, gần 100% xã, phường, lan tỏa đến tận thôn, làng, xóm, bản, tổ dân phố và đến tận từng gia đình với tổng số hội viên đạt gần 11 triệu người tức hơn 12% dân số...
 
Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam Nguyễn Mạnh Cầm nhấn mạnh, trong những năm trước mắt, Hội Khuyến học Việt Nam phối hợp chặt chẽ với ngành giáo dục đào tạo, với sự tham gia của các ngành, các cấp, các tổ chức chính trị, xã hội... quyết ra sức thực hiện Nghị quyết của Đại hội lần thứ XI của Đảng “đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập, tạo cơ hội và điều kiện cho mọi công dân được học tập suốt đời”.
 
Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam Nguyễn Mạnh Cầm
Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam Nguyễn Mạnh Cầm.

3. Học sinh Việt Nam đoạt nhiều thành tích cao ở các cuộc thi quốc tế
 
Năm 2014, các đoàn học sinh Việt Nam tham gia các cuộc thi Olympic quốc tế tiếp tục giành nhiều thành tích cao. Tiêu biểu là đoàn học sinh Việt Nam tham dự kì thi Olympic Toán Quốc tế tại Nam Phi vào tháng 7/2014 đã xuất sắc giành 3 huy chương Vàng, 2 huy chương Bạc, 1 huy chương Đồng. Đáng chú ý, trong số 3 học sinh giành HCV có em Nguyễn Thế Hoàn là học sinh lớp 11 và em Phạm Tuấn Huy lần thứ hai giành HCV.
 
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga tặng bằng khen của Bộ trưởng và phần thưởng
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga tặng bằng khen của Bộ trưởng và phần thưởng cho các học sinh đoạt huy chương Olympic Toán Quốc tế năm 2014.
 
Cũng trong tháng 7 năm 2014, cả 4 học sinh Việt Nam dự Olympic Sinh học Quốc tế tại Indonesia đều đoạt huy chương, trong đó có 1 huy chương Bạc và 3 huy chương Đồng. Tham dự Olympic Tin học Quốc tế 2014, cả 4 học sinh Việt Nam đều đoạt huy chương, gồm 2 huy chương bạc và 2 huy chương đồng.
 
Tại Olympic Hóa học Quốc tế (IChO) lần đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam, học sinh Việt Nam là một trong ba học sinh có điểm cao nhất cuộc thi. Việt Nam cũng lọt vào nhóm 5 nước có kết quả cao nhất với 2 huy chương Vàng, 2 huy chương Bạc.

4. Quyết định tổ chức một kỳ thi quốc gia

Sau gần 1 tháng công bố dự thảo Phương án tổ chức kì thi THPT quốc gia được công bố ngày 29/7/2014 để lấy ý kiến đóng góp rộng rãi, ngày 9/9/2014, lãnh đạo Bộ GD-ĐT chủ trì buổi họp báo công bố thông tin cũng như giải đáp các vấn đề liên quan đến kì thi THPT quốc gia.

Tiếp đó, vào chiều ngày 18/12/2014, Bộ GD-ĐT chính thức công bố Dự thảo Quy chế thi tuyển sinh đại học, cao đẳng hệ chính quy và kỳ thi THPT quốc gia. Theo đó, kỳ thi THPT quốc gia dự kiến được tổ chức vào các ngày 1, 2, 3, 4/7/2015 với 8 môn thi gồm: Toán, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Ngoại ngữ.

Theo quy chế dự thảo, để xét công nhận tốt nghiệp THPT, thí sinh phải thi 4 môn (gọi là 4 môn tối thiểu), gồm 3 môn thi bắt buộc (Toán, Ngữ văn và Ngoại ngữ) và một môn do thí sinh tự chọn trong số các môn thi còn lại. Riêng đối với môn Ngoại ngữ, thí sinh có các chứng chỉ quốc tế có uy tín theo quy định sẽ được miễn thi môn Ngoại ngữ để xét công nhận tốt nghiệp THPT.

Bộ GD-ĐT sẽ dành 45 ngày để nhận các ý kiến đóng góp, sau đó sẽ chính thức ban hành quy chế kì thi THPT quốc gia.
 
Học sinh trường phổ thông vùng cao Việt Bắc đang nỗ lực học tập
Học sinh trường phổ thông vùng cao Việt Bắc học tập để chuẩn bị bước vào kì thi THPT quốc gia.

5. Đánh giá học sinh tiểu học bằng nhận xét

Tháng 9/2014, Bộ GD-ĐT chính thức ban hành Thông tư số 30 với Quy định đánh giá học sinh tiểu học. Theo đó sẽ không dùng điểm số để đánh giá thường xuyên mà thay vào đó là những lời nhận xét theo hướng tích cực để động viên, khích lệ học sinh. Đây là một bước tiến quan trọng của Bộ GD-ĐT trong việc thay đổi kiểm tra đánh giá.

Bộ GD-ĐT cho biết: Đánh giá học sinh tiểu học nêu trong Quy định của Thông tư mới là những hoạt động quan sát, theo dõi, trao đổi, kiểm tra, nhận xét quá trình học tập, rèn luyện của học sinh; tư vấn, hướng dẫn, động viên học sinh; nhận xét định tính hoặc định lượng về kết quả học tập, rèn luyện, sự hình thành và phát triển một số năng lực, phẩm chất của học sinh tiểu học…
 
Tăng cường nhận xét đánh giá về năng lực, phẩm chất học sinh hơn là
Tăng cường nhận xét đánh giá về năng lực, phẩm chất học sinh hơn là điểm số đối với bậc tiểu học.
 
6. Ban hành Điều lệ trường đại học mới

Tháng 12/2014, Thủ tướng Chính phủ đồng ý Quyết định số 70/2014/QĐ-TTg Ban hành Điều lệ trường đại học mới thay thế cho các quy định trước đây. Điều lệ trường đại học mới bao gồm các quy định áp dụng cho cả loại hình trường đại học công lập và trường đại học tư thục. Theo đó, có 5 điểm mới quan trọng, đó là về mặt tổ chức quản lý trường đại học; về tự chủ và trách nhiệm xã hội của trường đại học; về tăng cường dân chủ hóa, xã hội hóa để phát triển giáo dục đại học; về đảm bảo chuẩn hóa và hiện đại hóa; về tổ chức thực hiện.

7. Gần 500 học sinh không được đi học do phụ huynh phản đối sáp nhập trường

Từ năm học 2014-2015, 247 học sinh Trường THCS Hương Bình (xã Hương Bình, huyện Hương Khê, Hà Tĩnh) sáp nhập vào một trong hai trường THCS Hòa Hải và THCS Phúc Đồng (cũng thuộc huyện Hương Khê). Chủ trương này vấp phải sự phản đối quyết liệt từ người dân, theo đó gần 500 học sinh đã không được phụ huynh cho đến trường suốt 3 tháng.

Vụ việc này thu hút sự quan tâm của chính quyền các cấp, các ban ngành. Ngày 25/11/2014, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã có buổi làm việc với Bộ GD-ĐT, Phó Thủ tướng đã yêu cầu phải làm tất cả những gì cần thiết trên tinh thần trách nhiệm cao nhất để các cháu đến trường, không thể vì chuyện của người lớn mà ảnh hưởng đến học hành của các cháu.

Với các biện pháp phối hợp giữa các ban ngành, đến nay hầu hết các em học sinh đã quay trở lại trường học. Từ vụ việc trên cho thấy, khi một chủ trương giáo dục được đưa ra, cần nhất là sự hợp tác của phụ huynh. Nếu phụ huynh vẫn còn chưa đồng thuận, thì đối tượng chịu thiệt nhiều nhất vẫn là các em học sinh.

Lớp học đông nhất với... 12 học sinh.

 
8. Thành lập Hiệp hội các trường ĐH, CĐ Việt Nam
 
Tháng 11/2014, Bộ trưởng Bộ Nội vụ ký Quyết định cho phép thành lập Hiệp hội các trường ĐH, CĐ Việt Nam. Theo quyết định này, Hiệp hội các trường ĐH, CĐ Việt Nam là tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức và hoạt động theo Điều lệ được Bộ trưởng Bộ Nội vụ phê duyệt, tuân thủ quy định của pháp luật. Hiệp hội này ra đời trên cơ sở tổ chức lại Hiệp hội các trường ĐH, CĐ ngoài công lập Việt Nam.

9. Chủ trương dạy tích hợp liên môn

Tăng cường năng lực dạy học theo hướng tích hợp, liên môn là một trong những vấn đề cần ưu tiên trong việc nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên theo tinh thần của đổi mới căn bản toàn diện GD-ĐT. Lãnh đạo Bộ GD-ĐT cho biết, dạy học tích hợp, liên môn xuất phát từ yêu cầu của mục tiêu dạy học phát triển năng lực học sinh, đòi hỏi phải tăng cường yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức vào giải quyết những vấn đề thực tiễn.

10. Dừng đề án máy tính bảng cho học sinh tiểu học

Ngày 18/8/2014, Sở GD-ĐT TPHCM công bố đề án “Mỗi học sinh một máy tính bảng” áp dụng cho hơn 330.000 học sinh tiểu học từ lớp 1 đến lớp 3 tại TP HCM với kinh phí lên tới 4.000 tỷ đồng từ ngân sách thành phố và nguồn xã hội hóa.

Đề án vừa được công bố đã vấp phải sự phản ứng gay gắt từ nhiều phía. Nhiều câu hỏi được đặt ra quanh đề án này về hiệu quả đối với học sinh; gánh nặng với ngân sách được giải quyết thế nào…

Sau khi lắng nghe ý kiến nhiều chiều từ dư luận xã hội, phụ huynh và chuyên gia, đầu tháng 10/2014, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Hứa Ngọc Thuận đã chính thức có kết luận dừng đề án lại.

Ban Giáo dục