Đề xuất giải thưởng Nhà nước cho "Bộ sách giáo khoa tiếng Khmer"

Cao Xuân Lương

(Dân trí) - "Bộ sách giáo khoa tiếng Khmer" của Nhà giáo nhân dân Lâm És được tỉnh Sóc Trăng đề xuất tặng giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ.

Đề xuất giải thưởng Nhà nước cho Bộ sách giáo khoa tiếng Khmer - 1

Nhà giáo nhân dân Lâm És.

Nhà giáo Lâm És là giáo viên người dân tộc Khmer đầu tiên và cũng là duy nhất hiện nay được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân (NGND). Thầy nguyên là Phó Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Sóc Trăng và hiện là Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh Sóc Trăng.

Bà Huỳnh Thị Diễm Ngọc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng cho biết, UBND tỉnh này đã tổ chức cuộc họp Hội đồng cấp tỉnh xét tặng giải thưởng cấp Quốc gia, trong đó công trình "Bộ sách giáo khoa tiếng Khmer" của NGND Lâm És được đề xuất giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ.

Các thành viên Hội đồng cấp tỉnh đã thống nhất đề xuất khen thưởng công trình nói trên. Công trình "Bộ sách giáo khoa tiếng Khmer" có ý nghĩa quan trọng trong phục vụ giảng dạy, không chỉ cho đồng bào Khmer Sóc Trăng mà cho cả khu vực Nam Bộ. Bên cạnh đó, bộ sách còn được sử dụng để bồi dưỡng tiếng Khmer cho cán bộ, công chức theo đề án của Tỉnh ủy Sóc Trăng.

Đề xuất giải thưởng Nhà nước cho Bộ sách giáo khoa tiếng Khmer - 2
Đề xuất giải thưởng Nhà nước cho Bộ sách giáo khoa tiếng Khmer - 3

NGND Lâm És với bộ sách giáo khoa tiếng Khmer rất có giá trị.

Nhà giáo Lâm És (SN 1940) sinh ra trong một gia đình nông dân Khmer, ở ấp Trà Tép, xã Thạnh Phú, huyện Mỹ Xuyên (tỉnh Sóc Trăng). Thuở nhỏ, dù hoàn cảnh gia đình khó khăn nhưng thầy rất ham học. Thầy được gia đình gửi lên chùa Đại Tâm học chữ, học kinh kệ, triết lý Phật giáo Nam tông đến đạo làm người và kiến thức phổ thông khoa giáo.

Học hết lớp 5, thầy Lâm És thi đạt học bổng vào trường danh tiếng Trung học đệ nhất cấp Khai Trí ở thị xã Sóc Trăng. Hết lớp 9, thầy lại quay về chùa Đại Tâm, nối bước thầy mình trở thành giáo viên dạy miễn phí cho học sinh nghèo và bắt đầu con đường tự học.

Thầy Lâm És cho biết, việc dạy học vừa củng cố kiến thức đã có vừa đặt ra những yêu cầu mới để mình tự học. Thầy bắt đầu học thêm ngoại ngữ như tiếng Anh, tiếng Pháp và cũng dạy cho học trò.

NGND Lâm És có khoảng 100 đầu sách được xuất bản, trong đó có 53 đầu sách mang tầm Quốc gia.

Trong đó, có nhiều bộ sách có giá trị, như: Bộ Ngữ văn Khmer cho học sinh phổ thông từ Tiểu học đến THCS; Bộ sách dành cho trường Bổ túc văn hóa Pali trung cấp Nam Bộ từ lớp 10 đến lớp 12; Giáo trình giảng dạy chữ Khmer ở trường Trung học sư phạm, Cao đẳng sư phạm; Tài liệu dạy tiếng Khmer căn bản nâng cao trình độ cho cán bộ.

Đặc biệt, từ năm học 2005 - 2006, bộ sách mới chữ Khmer dành cho học sinh Tiểu học vùng dân tộc thiểu số được chính thức đưa vào giảng dạy.

Chùa Đại Tâm thời ấy là ngôi chùa đầu tiên có các lớp học miễn phí dạy cả tiếng Việt, tiếng Khmer và ngoại ngữ Anh, Pháp. Thầy Lâm És coi chuyện học ở người giỏi hơn để truyền cho người chưa biết là trách nhiệm và niềm vui lớn nhất trong cuộc sống.

Sau ngày giải phóng miền Nam, thầy Lâm És về công tác ở Ty Giáo dục tỉnh Hậu Giang (cũ).

Vừa làm, thầy vừa hoàn thành bậc học phổ thông, rồi học đại học và đồng thời tập hợp tư liệu, kinh nghiệm giảng dạy để hệ thống thành sách hướng dẫn dạy tiếng Khmer cho các cán bộ trẻ.

Thầy cũng bắt tay vào soạn thảo bộ sách dạy song ngữ Khmer - Việt cho học sinh phổ thông, đó chính là ước mơ mà thầy đã ấp ủ.

Bộ sách giáo khoa (SGK) tiếng Khmer do thầy Lâm És chủ biên được tái bản nhiều lần và trở thành bộ SGK được sử dụng chính thức cho hoạt động dạy và học tiếng Khmer cho đến nay. Ngoài ra, thầy còn có nhiều công trình liên quan đến việc dạy và học tiếng Khmer có tầm ảnh hưởng toàn quốc.

Công trình nghiên cứu, biên soạn sách giáo khoa của NGND Lâm És đều hướng đến mục đích giúp người học chữ Khmer dễ đọc, viết đúng. Những bộ sách chữ Khmer do thầy soạn thảo được Bộ GD&ÐT đánh giá rất cao.

Đánh giá về những bộ sách chữ Khmer do NGND Lâm És soạn thảo, tiến sĩ Bùi Khánh Thế, Chủ tịch Hội đồng thẩm định SGK của Bộ GD&ĐT khẳng định: "Đó là những công trình khoa học sáng tạo, hữu ích cho việc bồi dưỡng giáo viên dạy song ngữ Việt - Khmer ở Nam Bộ".

Không chỉ tập trung đầu tư cho biên soạn sách, NGND Lâm És còn thường xuyên tham gia dạy lớp Ngữ văn Khmer cho những nơi có nhu cầu. Mong muốn của thầy là đem kiến thức cho mọi người dân Khmer để bà con nâng cao trình độ nhận thức, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần.

Với những đóng góp to lớn cho sự nghiệp Giáo dục, thầy Lâm És vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú năm 1994 và sau đó là Nhà giáo Nhân dân vào năm 2002.

Thầy Lâm És còn được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba vào năm 2008 và nhiều bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch nước, Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam, Bộ GD&ĐT, UBND tỉnh Sóc Trăng, UBMT Tổ quốc tỉnh Sóc Trăng,…