Đề thi học sinh giỏi môn văn năm 2019 tiên đoán sự ra đời của ChatGPT?

Cụ thể, trong đề thi Học sinh giỏi Quốc gia (HSGQG) môn ngữ văn năm 2019 có câu hỏi:

"Rồi đây, có thể xuất hiện những cỗ máy biết viết văn, làm thơ. Lúc đó sáng tạo văn học có còn là độc quyền của con người?

Bằng trải nghiệm văn học, anh/chị hãy trình bày quan điểm của mình".

ChatGPT - câu trả lời của đề thi chọn HSGQG môn ngữ văn 2019?

Với sự ra đời của phần mềm ChatGPT, câu chuyện máy móc viết lách đã không còn là câu chuyện của tương lai mà trở thành hiện thực và được dự đoán từ nhiều năm trước.

Chia sẻ với báo Dân trí, GS.TS Lê Huy Bắc (giảng viên khoa Việt Nam học, trường Đại học Sư phạm Hà Nội) cho biết: "Cách đây khoảng 20 năm, khi dạy học trò về tác giả Franz Kafka, tôi cũng đã nói đến vấn đề trí tuệ nhân tạo có thể thay thế con người viết cái này cái kia.

Máy móc làm được điều đó, thậm chí là làm tốt. Nhưng nó sẽ chỉ viết những thứ ngôn ngữ như ngôn ngữ quảng cáo, ngôn ngữ không có sáng tạo và không có tính nghệ thuật".

Cô Giáng Hương (giáo viên môn ngữ văn trường Trung học phổ thông Chuyên Hoàng Văn Thụ) đánh giá về đề thi rằng: "Theo nhận xét của tôi thì đây là một đề thi hay, mới, thú vị và gợi tư duy.

Cách đặt vấn đề mang tính thử thách trí tuệ, hiểu biết và bản lĩnh của người viết, lại không áp đặt, đề cao lựa chọn và khả năng suy luận của thí sinh. Tôi rất thích những dạng đề như thế này".

Đề thi chọn HSGQG năm 2019 môn ngữ văn được nhiều thầy cô đánh giá cao, là đề thi kết hợp giữa nghị luận văn học và nghị luận xã hội. Đề thi đòi hỏi thí sinh phải có nền tảng lý luận văn học vững chắc cũng như hiểu biết sâu sắc về cuộc sống.

ChatGPT chỉ soạn thảo chứ không thể sáng tạo văn học

Thầy Lê Huy Bắc cho hay: "Đúng là ngớ ngẩn và điên rồ khi nghĩ ChatGPT có thể thay thế các nhà văn, nhà thơ. Nguyên tắc của sáng tạo là nguyên tắc của cảm hứng, cảm xúc, thăng hoa, của những quan sát, của những sự sống từ ký ức…

Còn ChatGPT chỉ là kho từ điển khổng lồ về các dữ liệu mà con người từng sử dụng. Khi người ta cần tra cứu, ChatGPT sẽ đáp ứng được cấp độ sơ cấp và những nội dung sơ yếu về một vấn đề thôi.

Cái cốt yếu nhất là ChatGPT không bao giờ có được cảm xúc, và khi không có cảm xúc thì không thể nào nó viết văn và viết truyện một cách tự nhiên được. Nó sẽ chỉ kể lại một câu chuyện dựa trên những câu chuyện mà nó đã từng biết và sắp đặt lại những tình tiết, chứ làm gì có sự sáng tạo nào trong ChatGPT?".

Bạn Lưu Nguyễn Tuệ Anh (HSGQG môn ngữ văn năm học 2020-2021) cho hay, đề bài này đã khiến cô suy nghĩ và hoang mang rất nhiều. Khi đọc được những bài thơ do AI viết và do người viết, Tuệ Anh thực sự ấn tượng với khả năng viết lách của những cỗ máy.

Dù vậy, Tuệ Anh vẫn không thay đổi quan điểm về độc quyền sáng tạo văn học của con người.

"Mình tin rằng, con người sẽ không bao giờ có thể bị máy móc xâm chiếm quyền sáng tạo văn học.

Vì máy móc sẽ khó thể có được những xúc cảm như con người, sẽ không thể mang được những cảm xúc chân thật, hỉ nộ ái ố như tác phẩm văn học chân chính mang lại.

Và cũng bởi vì mình hoàn toàn tin vào "những người nghệ sĩ đích thực". Và cũng có những lúc máy móc "ngớ ngẩn lạ thường" còn con người chúng ta dù có sai vẫn có thể sửa, dù thất bại sẽ có đứng lên", Tuệ Anh chia sẻ.

ChatGPT với những khả năng ưu việt có thể viết, có thể sáng tác, song chúng chỉ chiến thắng về mặt số lượng tác phẩm, đạt mức trôi chảy ở câu từ và đầy đủ về nội dung.

Tuy nhiên, ở hiện tại và một thời gian rất dài nữa trong tương lai, ChatGPT chưa thể thay thế được các nhà văn, nhà thơ, chưa thể xâm chiếm độc quyền sáng tạo văn thơ của con người.