Giáng sinh an lành và nhàn tản với ba “Fa” Việt ở Ostrava

(Dân trí) - Lễ Giáng sinh năm nay đến trong mưa phùn và những bông tuyết trắng xốp bay bay nhè nhẹ... Sau mùa Vọng, sau 4 chúa nhật, thắp 4 ngọn nến: “Hy vọng”, “Tin tưởng”, “Niềm vui” và “Tình yêu”! Thu nhập ít hơn nhưng 3 "Fa" Việt chúng tôi được dịp nhàn tản hơn.

 
Trang hoàng chào đón Giáng sinh và năm mới (ảnh từ internet)
Trang hoàng chào đón Giáng sinh và năm mới (ảnh từ internet)

Đêm Giáng sinh an lành ở Ostrava (ảnh từ internet)
Đêm Giáng sinh an lành ở Ostrava (ảnh từ internet)

Lễ Giáng Sinh và truyền thống (Vánoční zvyky a tradice):

Giáng sinh ở Séc được tổ chức trong 3 ngày từ ngày 24 đến 26/12. Trước lễ Giáng sinh theo quan niệm của Kitô giáo là thời gian 4 tuần trước ngày Chúa ra đời (hay còn gọi là Mùa Vọng). Đêm Giáng sinh 24/12, theo truyền thống cả gia đình sẽ cùng thưởng thức các món đặc trưng gồm: súp cá, salát khoai tây và cá chép.  

Buổi tối trước đêm Giáng sinh thường có những truyền thống dân gian như: rót chì, thả vỏ óc chó, ném giày, cắt táo… Khi cắt ngang quả táo làm 2 nửa, người ta sẽ nhìn vào lõi táo để đoán. Nếu lõi hình ngôi sao có nghĩa người đó sẽ khỏe mạnh, còn nếu hiện hình hai đường chéo có nghĩa người đó sẽ gặp khó khăn. Tục ném giày chỉ dành cho các cô gái chưa chồng. Vào đêm Giáng sinh, cô gái sẽ ném một chiếc giầy qua vai. Nếu mũi giầy chỉ vào cô có nghĩa năm đó cô sẽ lấy chồng. Người ta rót chì vào một cái thùng đựng nước lạnh, dựa theo hình của nó người Séc dự đoán những gì xảy ra vào năm sau.

 

Đầu tháng 12, tôi gội mưa hái nắm cành Hoa mưa (Zlatédest) theo truyền thống, hi vọng sau Giao thừa (Tết Tây) sẽ nở bung những cánh vàng  nhỏ xinh như hoa Mai quê nhà. Giáng sinh rồi mới chỉ thấy ươm đầy nụ mập mạp, lại thấy hồi hộp chẳng khác nào các cô gái Séc dịp này thường hái lộc chờ  hoa bói tình duyên năm mới... (Theo tục lệ cắt cành anh đào vào ngày 4/12, chờ đón sẽ nở hoa vào dịp Giáng sinh và tượng trưng cho sự ra đời của Chúa. Còn đối với các cô gái nó mang ý nghĩa sẽ là một đám cưới sớm trong năm).

 

Sau một năm vất vả mưu sinh, buồn vui gì thì vài gia đình Việt chúng tôi ở khu chung cư này tại Ostrava cũng tụ tập "chém gió" bên li rượu vang đỏ sóng sánh, lung linh dưới ánh đèn trông cũng rất chi là... huyền ảo. Cùng ngắm cành thông xanh treo đầy những gói quà sặc sỡ, nhấp nhánh ánh đèn phản chiếu lên nào dây trang kim, nào những chùm bóng đủ màu sắc.

 

Lần đầu tiên sau bao năm ngày 23/12 trước Giáng sinh lại rơi đúng vào Chủ nhật. Cánh buôn bán nhỏ người Việt chúng tôi ai cũng xuýt xoa vì thiệt hại mất thu nhập  2 nửa ngày cuối tuần, trong cái năm khủng hoảng xiết hầu bao lớp dân Séc thu nhập thấp vốn là đối tượng phục vụ của người Việt. Đó là 2 ngày khách mua hàng cao điểm (tất cả siêu thị xếp hàng rồng rắn vì salle off, mà chúng tôi lại phải nghỉ chỉ vì thói của quen dân Séc là không đến chợ vào ngày nghỉ qui định).

 

Thôi thì nhóm gia đình thân thiết với nhau như anh em ruột thịt suốt bao năm qua nơi xa xứ này lại được dịp ngồi lại với nhau một cách nhàn tản hiếm có, cùng  hàn huyên trong phòng khách 18m2 nhà tôi.
 
3 gia đình - 3 “tổng công ty thời trang” gắn bó với nhau đã lâu trong cùng 1 tòa nhà thuộc tiểu bang BsL. Tiếng Séc gọi “tổng công ty” là firma, nói ngắn gọn là: Fa Haloga, Fa HtC, Fa JáRuzi (nói nhỏ nhé: hai Fa đầu đàn trong bộ ba chúng tôi sắp  thành công khánh thành nhà vườn be bé. Fa nhà tôi góp sức dọn vườn, hưởng lợi hít thở nơi ít ô nhiễm ở góc thành phố Mỏ “chết tiệt”, phả ra không biết bao nhiêu khói, đến nỗi dân ở đây có hẳn từ riêng để phân biệt sương mù độc (smog) so với mù bình thường (mlha)!

 

Đã nghỉ ở nhà thì dịp cuối năm đón Tết (Tây) y như rằng cánh đàn ông chúng tôi lại phải lo dọn dẹp, quét vôi, lau mạng nhện, treo tranh Đông Hồ dù ở đây tuần nào chẳng lau sàn gỗ. Nhất là phòng Trẻ (của các con) luôn bừa bãi kinh khủng (Mẹ cháu thường than vãn như vậy)…

 

Không khí rôm rả hơn trước hết bởi bộ đèn chùm được nữ chủ nhân gắn thêm chùm chuông Gió, ngoài vòng lá xanh thắp 4 ngọn nến lung linh bên cây thông cao 1,8m. Trên tường treo thêm vài bức ảnh khung trắng mới chụp... Rồi nào là mùi bánh nướng thoang thoảng quyện với hương thịt quay chỉ ngửi thôi đã biết là ngon, là giòn tan. Hấp dẫn nhất là hương cà phê phin Trung Nguyên thơm ngọt tỏa khắp phòng, từng giọt cà phê thả rơi tí tách, tí tách...
 
Đang thả hồn theo... những mùi hương gợi nhớ, gợi thương, chợt giật mình bởi… tiếng Việt ồn ã. Giọng các quý ông oai vệ chẳng khác nào thủa xưa Thánh Gióng nhổ búi tre. Giọng mấy quý bà hậu duệ Thúy Vân - Thúy Kiều cũng rổn rảng chẳng kém. Lại được đế thêm từng tràng tiếng cười, tiếng gọi nhau í ới của mấy bé gái Lucie, Mini…
 
Đêm Giáng sinh an lành ở Ostrava (ảnh từ internet)
Một cửa hàng của người Việt Nam ở CH Séc (ảnh minh họa của Rozhlas, nguồn: Vietinfo.eu)

 

Chạnh lòng nhớ nửa đêm năm 1972 còn ở Hà Nội, thời chiến mà dân tình vẫn háo hức  rủ nhau tới nhà thờ chiêm ngưỡng khung cảnh Chúa ra Đời trong Máng Cỏ. Đa số chỉ có thể dự Lễ... Vọng từ ngoài đường phố vào, nhưng trước cửa Nhà thờ Lớn, Nhà thờ Hàm Long, Cửa Bắc vẫn chật cứng những người là người.

 

Còn ở xứ này múi giờ lệch 6 tiếng,  nên khi ở VN là Giáng sinh thì bên này nhà nhà “sắp lên chuồng” ngủ lấy sức, để hò nhau dậy đúng nửa đêm...”Lễ” vọng qua cửa sổ băng giá đón Chúa Tái thế. Tạ ơn Người, tạ ơn cuộc sống an lành… Đúng là an lành thật sự vì hiếm khí thấy người ta cãi nhau ở cái tiểu khu BsL nhỏ bé, nằm sát đường biên 3 nước Trung Âu này.
 
Hoa Mưa
Hoa Mưa 

 

Hồng Anh (từ Ostrava)