"UBND quận Long Biên sai phạm nghiêm trọng khi xác định nguồn gốc đất bị thu hồi"

Luật sư Khải cho biết, tổng diện tích đất nói trên của các hộ dân đã bị thu hồi thành hai lần: lần đầu thu hồi phần diện tích ȑất được giao theo Quyết định số 1809/QĐ-UBND ngày 03/4/2003 của UBND TP Hà Nội; lần hai thu hồi diện tích đất tự khai hóa đã hơn 30 năm nay theo Quyết định 5801/QĐ-UBND ngày 12/12/2012 của UBND TP Hà Nội, đây chính là diện tích đất còn ɬại sau khi UBND quận Long Biên thu hồi lần một để thực hiện cải tạo chỉnh trang tuyến phố Ngô Gia Tự và xây dựng khu đô thị mới Việt Hưng, công trình đã được hoàn thành ngày 19/5/2012.

Theo quy định của pháp luật, tại Khoản 4 Điều 5Ȱ Luật đất đai năm 2003 thì:

“Điều 50. Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chɯ hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư đang sử dụng đất

…4. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có các loại giấy tờ quy định tại khoản 1 Điều này nhưng đất đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 15 tháng 10 năm 1993, nay được Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quyȠhoạch sử dụng đất đã được xét duyệt đối với nơi đã cóȠquy hoạch sử dụng đất thì được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và không phảɩ nộp tiền sử dụng đất”.

Căn cứ vào quy định trên, diện tích đất mà các h<ȯspan>ộ dân đang sử dụng là “đất không có các loại giấy tờ quy định tại Khoản 1 Điều 50 nhưng đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 15/10/1993”. Hơn nữa, theo quy định tại Khoản 1 Điều 3 Nghị định 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ quy định bổ sung về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất, thực hiện quyển sử dụng đất, trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất và giải quyết khiếu nại về đất đai thì:

“Điều 3. Đất sử dụng ổn định quy định tại Khoản 4 Điều 50 của Luật đất đai

1. Đất sử dụng ổn định quy định tại khoản 4 Điều 50 của Luật Đất đai là đất đáp ứng một trong các tiêu chí sau đây:

a) Đất đã được sử dụng liên tục cho một mục đích chính nhất định kể từ thời điểm bắt đầu sử dụng Ȋđất vào mục đích đó đến thời điểm được cấp Giấy chứng nhận…

b) Trường hợp đất đã được sử dụng liên tục quy định tại điểm a khoản này mà có sự thaɹ đổi về người sử dụng đất và sự thay đổi đó không phát sinh tranh chấp về quyền sử dụng đất”.

Diện tích đất mà các hộ dân phường Đức Giang bị UBND quận Long Biên thu hồi là đất đã sử dụngȠổn định vào một mục đích nhất định kể từ thời điểm bắt đầu sử dụng. Trong những năm qua, các hộ dân đã tiến hành kê khai, làm các thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, Đơn xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ dân lại không được UBND quận Long Biên chấp thuận. Và có một điểm đặc biệt bất thường là: trên khu đất có 13 hộ dân siɮh sống với cùng thời gian, nguồn gốc sử dụng hơn 30 năm qua, nhưng khi đồng loạt làm thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì chỉ duy nhất có hộ ông Lê Ngọc Tân (số nhà 66) – một hộ liền kề nằm xen giữa 9 hộ dân nói trên - là được UBND quận Long Biên xác định đủ điều kiện và đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, trong khi các hộ dân còn lại chưa một hộ nào được cấp. Việc làm khó hiểu này đã gây nhiều bức xúc trong dư luận và gây ảnh hưởng ngɨiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các hộ dân về việc xác định tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.

Luật sưȠKhải khẳng định: “Rõ ràng UBND quận Long Biên đã xác định sai nguồn gốc và mục đích sử dụng đất, dẫn đến việc bồɩ thường, hỗ trợ, tái định cư không chính xác, không công bằng cho các hộ dân”

Đa số phần diện tích đất bị thu hồi lần hai của các hộ dân phường Đức Giang, quận Lonɧ Biên được khai hoang bằng việc tôn tạo bờ mương ven đường để ở và phát triển kinh tế gia đình. Như vậy khi tiến hành phân loại đất để xác định loại đất, mục đích sử dụng đất, cơ quan nhà nước có thẩm quyềnȠphải căn cứ vào quy định Khoản 5 Điều 11 Quyết định số 108/2009/QĐ-UBND ngày 29/9/2009 của UBND TP. Hà Nội ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn thànɨ phố Hà Nội để xác định, cụ thể: “Đối với trường hợp chưa có căn cứ quy định tại các khoản 1, 2, 3 và khoản 4 Điều này thì căn cứ vào hiện trạng sử dụng ổn định, UBND cấp huyện có trách nhiệm xác định loại đất, mục đích sử dụng đất”.

Như vậy, UBND quận Long Biên cần dựa vào hiện tɲạng sử dụng đất ổn định của thửa đất để xác minh loại đất, mục đích sử dụng đất. Đối với trường hợp của các hộ dân, UBND quận Long Biên cần căn cứ quy định tại Điều 10 Quyết định 108/2009/QĐ-UBɎD để xác định:

“Điều 10. Căn cứ xác định đất sử dụng ổn định và thời điểm đất bắt đầu sử dụng ổn định đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất không có giấy tờ trước ngày 15/10/1993 quy định tại Khoản 5 Điều 7 của bản quy định này