Thủ tướng chưa thông qua đề xuất “xóa sổ” trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài

(Dân trí) - Sau bài viết của báo Dân trí phản ánh việc Bộ GTVT ban hành văn bản đề xuất phương án “xóa sổ” trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài đi ngược ý kiến của Thủ tướng Chính phủ, ngày 6/5/2013, Bộ GTVT đã họp báo giải trình vấn đề này.

Như thông tin báo Dân trí đã phản ánh, năm 2007, Cục Đường bộ Việt Nam (nay là Tổng cục Đường bộ Việt Nam) và Công ty cổ phần BOT Vietracimex 8 (gọi tắt là Vietracimex 8) ký hợp đồng BOT số 37/CĐBVN-HĐ.BOT ngày 14/8/2007. Công ty Vietracimex 8được giao quản lý và khai thác trạm thu phí Bắc Thăng Long -Nội Bài (bao gồm cả trạm chính và trạm phụ) để thu hồi vốn đầu tư dự án xây dựng Quốc lộ 2 (QL2) - đoạn tránh TP. Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc.

Văn bản Công ty Vietracimex 8 gửi Thủ tướng Chính phủ
Văn bản Công ty Vietracimex 8 gửi Thủ tướng Chính phủ
 
Văn bản Văn phòng Chính phủ gửi Bộ Tài Chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư ngày 2/5/2013
Văn bản Văn phòng Chính phủ gửi Bộ Tài Chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư ngày 2/5/2013

Ngày 5/8/2009, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Văn Trọng Lý ban hành văn bản số 5324/VPCP-KTN gửi Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), Bộ Tài chính, Công ty Vietracimex 8 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải về việc bàn giao trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài cho Công ty Vietracimex 8 để hoàn vốn cho dự án xây dựng QL2 - đoạn tránh TP. Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc với thời gian quản lý và khai thác hơn 16 năm.

Thực hiện dự án, ngày 25/8/2009 Bộ GTVT có Quyết định 2465/QĐ-BGTVT, chuyển giao toàn bộ Trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài, bao gồm cả con người và cơ sở vật chất cho Công ty CP BOT Vietracimex 8 quản lý và thu phí. Khi triển khai xây dựng đường tránh, Công ty Vietracimex 8 vẫn thu theo dự toán được Bộ Tài chính phê duyệt, nộp ngân sách nhà nước theo đúng quy định.

Văn bản Bộ Tài chính báo cáo Văn phòng Chính phủ về việc giao cho
Văn bản Bộ Tài chính báo cáo Văn phòng Chính phủ về việc giao cho
Vietracimxe 8 khai thác trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài

Thời gian thu phí hoàn vốn, tạo lợi nhuận cho nhà đầu tư dự án xây dựng QL2 - đoạn tránh TP. Vĩnh Yên là hơn 16 năm. Đến hết quý IV/2012, Công ty Vietracimxe 8 mới thực hiện thu phí được khoảng 2 năm, tương đương 1/8 thời gian dự kiến thu hồi vốn thì đã bị Bộ GTVT đề xuất phương án “xóa sổ” trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài khiến doanh nghiệp hoang mang lo lắng, đồng thời đối mặt nguy cơ phá sản.

Thực hiện chủ trương giải tỏa các trạm thu phí để tránh “phí chồng phí” với chủ phương tiện, người tham gia giao thông sau khi quy định về thu phí bảo trì đường bộ có hiệu lực (ngày 1/1/2013), Bộ GTVT lập phương án sắp xếp lại các trạm thu phí trình Thủ tướng Chính phủ.

Ngày 28/12/2012, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản số 2250/TTg-KTN đồng ý với phương án sắp xếp lại các trạm thu phí do Bộ GTVT trình lên. Văn bản số 2250 nêu rõ, Thủ tướng Chính phủ đồng ý việc Bộ GTVT dừng thu, xóa bỏ các trạm thu phí sử dụng đường bộ nộp ngân sách nhà nước và trạm thu phí trả nợ vay. Tại Điều b Văn bản số 2250, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT “Chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan xử lý đối với các trạm thu phí khác (trừ các trạm thu phí hoàn vốn các dự án BOT) trong tháng 1/2013, báo cáo Thủ tướng Chính phủ những vấn đề vượt thẩm quyền”.

Văn bản chỉ đạo ban hành ngày 28/12/2012 của Thủ tướng Chính phủ
Văn bản chỉ đạo ban hành ngày 28/12/2012 của Thủ tướng Chính phủ

Nhưng đến ngày 25/4/2013, Công ty Vietracimxe 8 nhận được văn bản số 3478/BGTVT- ĐTCT ngày 22/4/2013 của Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng Chính phủ về phương án xử lý trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài, trạm thu phí thuộc diện hoàn vốn các dự án BOT được nêu trong văn bản 2250/TTg-KTN của Thủ tướng Chính phủ.

Phản ứng trước đề xuất “xóa sổ” trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài, Công ty Vietracimex 8 cho rằng đề xuất của Bộ GTVT là trái với Điều b văn bản số 2250 ngày 28/12/2012 của Thủ tướng Chính phủ.

Theo ý kiến của Vietracimex 8, đề xuất xóa bỏ trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài của Bộ GTVT còn vi phạm hợp đồng BOT số 37/CĐBVN-HĐ.BOT ký ngày 14/8/2007 giữa Cục Đường bộ Việt Nam và Công ty Vietracimex 8.

Cho đến thời điểm này, Thủ tướng Chính phủ vẫn chưa thông qua đề xuất “xóa sổ” trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài. Cụ thể, ngày 2/5/2013, ông Nguyễn Hữu Vũ, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ đã ký văn bản số 3383/VPCP-KTN gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính đề nghị có ý kiến bằng văn bản về đề nghị của Bộ GTVT về phương án xử lý trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài nêu tại công văn số 3478/BGTVT-ĐTCT ngày 22/4/2013.

Văn bản chỉ đạo ban hành ngày 28/12/2012 của Thủ tướng Chính phủ
Quyết định "xóa sổ" trạm thu phí Vĩnh Thanh, thuộc trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài của Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường

Thủ tướng Chính phủ chưa thông qua phương án xử lý trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài của Bộ GTVT. Tuy nhiên, từ ngày 29/1/2013, ông Nguyễn Hồng Trường, Thứ trưởng Bộ GTVT đã ban hành Quyết định số 269/QĐ-BGTVT, dừng trạm thu phí Vĩnh Thanh, thuộc trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài mà Công ty Vietracimex 8 đang quản lý và khai thác thu hồi khoản vốn đã đầu tư xây dựng QL2 - đoạn tránh TP. Vĩnh Yên.

Trước câu hỏi, dựa trên cơ sở pháp lý nào mà Bộ GTVT ban hành Quyết định số 269/QĐ-BGTVT ngày 29/1/2013 về việc dừng trạm thu phí Vĩnh Thanh, khi chưa được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ? được PV Dân trí đặt ra tại buổi họp báo chiều 6/5/2013, ông Nguyễn Hồng Trường, Thứ trưởng Bộ GTVT cho biết, Quyết định số 269/QĐ-BGTVT được đưa ra dựa trên nội dung buổi làm việc giữa Bộ GTVT và UBND TP. Hà Nội.

PV Dân trí chất vấn lãnh đạo Bộ GTVT tại buổi họp báo
PV Dân trí chất vấn lãnh đạo Bộ GTVT tại buổi họp báo

Trong buổi làm việc này, lãnh đạo TP. Hà Nội đưa ra kiến nghị di dời trạm thu phí Vĩnh Thanh, thuộc trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài. Sau đó Bộ GTVT đã tiến hành làm việc với nhà đầu tư Vietracimex 8. Theo lời Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường, phía nhà đầu tư thống nhất với phương án Bộ GTVT đưa ra và kiến nghị Bộ GTVT tính toán lại lợi ích của nhà đầu tư.

Quyết định số 269/QĐ-BGTVT được ban hành khi chưa có sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ, nhưng Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường vẫn khẳng định việc ban hành quyết định dừng trạm thu phí Vĩnh Thanh, thuộc trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài là phù hợp, bởi Bộ GTVT là cơ quan được giao quản lý về giao thông nên Bộ có thẩm quyền ra những văn bản để triển khai kịp thời khi xét thấy không ảnh hưởng đến người dân, đã bàn bạc với doanh nghiệp rồi có báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
 
Nếu theo lời giải thích trên của Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường thì Bộ GTVT được phép “tiền trảm hậu tấu” (?!), giống như việc ban hành Quyết định số 269/QĐ-BGTVT khi chưa có sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ.
 
Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường khẳng định Bộ GTVT làm đúng quy định
Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cho rang Bộ GTVT làm đúng quy định

Hợp đồng BOT số 37/CĐBVN-HĐ.BOT ngày 14/8/2007 nêu rõ thời gian để Công ty Vietracimex 8 thu hồi vốn đã đầu tư xây dựng QL2 - đoạn tránh TP. Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, thông qua việc quản lý và khai thác trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài sẽ kéo dài trong 16 năm, 10 tháng. Tuy nhiên, tại buổi họp báo chiều 6/5/2013, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường lại cho rằng việc di dời trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài, bố trí cho Công ty Vietracimex 8 thu phí trên QL2 là phù hợp hơn, bởi dự án đầu tư xây dựng QL2 - đoạn tránh TP. Vĩnh Yên nằm trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc.

Ông Trường còn khẳng định, Bộ GTVT đã tiến hành khảo sát trên QL2 và thấy rằng đây là quốc lộ có lưu lượng xe lưu thông nhiều hơn, nên thời gian để Công ty Vietracimex 8 thu hồi vốn đầu tư sẽ nhanh hơn là đặt trạm thu phí trên đường Bắc Thăng Long - Nội Bài. Thứ trưởng Bộ GTVT còn nêu ra phương án sẽ điều chỉnh mức phí áp dụng tại trạm thu phí QL 2 đoạn Nội Bài - Vĩnh Yên, mặc dù trước đó Công ty Vietracimex 8 đã khẳng định phương án này không thể đảm bảo phương án tài chính thu hồi vốn cho dự án xây dựng QL2 đoạn tránh TP.Vĩnh Yên, do ảnh hưởng của các dự án đường trục tâm đô thị mới Mê Linh - đấu nối tại km19+500 QL2, dự án đường Nguyễn Tất Thành - đấu nối km14+120 QL2, dự án đường trục trung tâm Vinaline Vĩnh Phúc - đấu nối km21+587 QL2 và dự án đường xuyên Á.

Thủ tướng Chính phủ chưa thông qua đề xuất xóa sổ trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài
Thủ tướng Chính phủ chưa thông qua đề xuất "xóa sổ" trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài

Về phương án xử lý trạm thu phí Bắc Thăng Long - Nội Bài, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cho biết, hiện này Bộ GTVT vẫn đang chờ Thủ tướng Chính phủ xem xét và cho ý kiến chỉ đạo. Văn phòng Chính phủ cũng đã ban hành văn bản gửi Bộ Tài Chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có ý kiến bằng văn bản trước ngày 15/5/2013.

Để đảm bảo quyền lợi và tránh khỏi nguy cơ phá sản, Công ty Vietracimex 8 khẩn thiết đề nghị Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan luật pháp xem xét, bảo vệ nhà đầu tư thu hồi khoản kinh phí đã đầu tư cho dự án xây dựng QL2 - đoạn tránh TP. Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc theo các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Báo Dân trí sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc trên.

Vũ Văn Tiến - Ngọc Cương