Bài 4:

Doanh nghiệp Trung Quốc gây ô nhiễm thoát án phạt “ngoạn mục” tại Bắc Giang

(Dân trí) - “Qua kiểm tra phát hiện việc 2 doanh nghiệp Khải Thần, Khải Thừa chưa thu gom, xử lý triệt để khí đặc. Đoàn kiểm tra đến xem xét cũng bằng cảm nhận cảm quan, cũng không tổ chức lấy mẫu ngay để quan trắc. Cũng đúng là để xử lý được hay không thì tại thời điểm phát hiện đó phải tổ chức lấy mẫu quan trắc.”, ông Vũ Văn Tưởng - Phó giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang giãi bày.

Chiều ngày 2/12, UBND tỉnh Bắc Giang tổ chức hội nghị thông tin về tình hình kinh tế, xã hội năm 2019; mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu năm 2020. Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Giang Lại Thanh Sơn chủ trì.

Doanh nghiệp Trung Quốc gây ô nhiễm thoát án phạt “ngoạn mục” tại Bắc Giang - 1

Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Bắc Giang Lại Thanh Sơn yêu cầu Sở TN&MT trả lời rõ câu hỏi của Báo Dân trí.

Tham dự hội nghị, nhà báo Nguyễn Anh Thế - Thư ký toà soạn, Trưởng Ban bạn đọc Báo Dân trí đặt câu hỏi: Liên quan đến ý kiến cử tri trước và sau kỳ họp thứ 7, HĐND tỉnh Bắc Giang, ngày 19/9/2019, Sở TN&MT Bắc Giang đã có công văn do ông Lưu Xuân Vượng, Giám đốc sở ký gửi Văn phòng UBND tỉnh Bắc Giang khẳng định: Công ty TNHH Khải Thần Việt Nam và Công ty TNHH Khải Thừa Việt Nam tại huyện Lục Nam (2 doanh nghiệp Trung Quốc) cùng 2 doanh nghiệp khác chưa thu gom, xử lý triệt để khí thải phát sinh trong quá trình sản xuất, còn phát sinh mùi khó chịu tại khu vực xưởng sản xuất. 

Sau khi Báo Dân trí thông tin về việc báo cáo không đề cập đến việc xử phạt các doanh nghiệp sai phạm, Sở TN&MT Bắc Giang đã có Công văn hồi âm gửi Báo Dân trí do ông Vũ Văn Tưởng, Phó giám đốc sở ký thừa nhận tại thời điểm kiểm tra ngày 3/9, cả 2 doanh nghiệp Trung Quốc này đều chưa thu gom, xử lý triệt để khí thải phát sinh trong quá trình sản xuất, còn phát sinh mùi khó chịu tại khu vực xưởng sản xuất.

Tuy nhiên, Sở TN&MT Bắc Giang đưa ra lý do không xử phạt 2 doanh nghiệp này là vì: Theo các kết quả quan trắc, phân tích môi trường định kỳ quý III, IV năm 2018 và quý I, II năm 2019 cho thấy các thông số đo, phân tích môi trường không khí làm việc, khí thải đều nằm trong giới hạn của quy chuẩn cho phép. Do đó, chưa có đủ căn cứ để xem xét, xử phạt vi phạm hành chính.

Tuy nhiên, các luật sư và chuyên gia pháp lý được Báo Dân trí tham vấn đã khẳng định: Thời điểm phát hiện dấu hiệu vi phạm, đoàn kiểm tra phải lấy ngay mẫu vi phạm đi phân tích. Sau đó, căn cứ trên kết quả phân tích này mới xem có căn cứ xử phạt hay không. Không thể có chuyện phát hiện dấu hiệu vi phạm lại sử dụng các kết quả phân tích từ bao giờ để cho rằng không xử phạt được.

Doanh nghiệp Trung Quốc gây ô nhiễm thoát án phạt “ngoạn mục” tại Bắc Giang - 2
Doanh nghiệp Trung Quốc gây ô nhiễm thoát án phạt “ngoạn mục” tại Bắc Giang - 3
Doanh nghiệp Trung Quốc gây ô nhiễm thoát án phạt “ngoạn mục” tại Bắc Giang - 4

Không xử phạt các doanh nghiệp gây ô nhiễm, đặc biệt là doanh nghiệp Trung Quốc, Sở TN&MT Bắc Giang ký công văn hồi âm đến Báo Dân trí đưa ra các lý do khá... hài hước.

Vậy đến nay, Sở TNMT Bắc Giang đã có quyết định xử phạt 2 doanh nghiệp Trung Quốc sai phạm này hay chưa?

Chủ trì hội nghị, ông Lại Thanh Sơn yêu cầu Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang trả lời.

Ông Vũ Văn Tưởng - Phó giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang cho biết: “Liên quan đến mấy doanh nghiệp gây ô nhiễm môi trường tại cụm công nghiệp Già Khê, trong quá trình nhận ý kiến phản ánh của cử tri, chúng tôi có tiến hành kiểm tra 4 đơn vị. Qua kiểm tra phát hiện việc 2 doanh nghiệp Khải Thần, Khải Thừa chưa thu gom, xử lý triệt để khí đặc. Đoàn kiểm tra đến xem xét cũng bằng cảm nhận cảm quan nên cũng không tổ chức lấy mẫu ngay để quan trắc. Cũng đúng là để xử lý được hay không thì tại thời điểm phát hiện đó phải tổ chức lấy mẫu quan trắc. Nếu vượt quy chuẩn cho phép thì xử lý theo quy định. 

Tuy nhiên, đoàn kiểm tra khi kiểm tra đã không tổ chức ngay lấy mẫu nên căn cứ cũng khó xử lý.

Phần trích dẫn kết quả quan trắc quý I, quý II thực ra ý là nói quá trình xử lý khí thải của 2 doanh nghiệp này đạt quy chuẩn thôi chứ không phải nói tại thời điểm phát hiện vi phạm nên cái này cũng rút kinh nghiệm khi mà quá trình kiểm tra thấy có mùi khó chịu thì chúng tôi đúng ra phải tổ chức lấy mẫu ngay. Cái này chúng tôi xin được rút kinh nghiệm trong công tác thanh kiểm tra”.

Tiếp đó, ông Tưởng cho biết: “Chúng tôi đã có kiểm tra lại 2 doanh nghiệp. Qua kiểm tra thấy 2 đơn vị cũng đã có cải tạo lại hệ thống xử lý khí thải, có khắc phục. Đoàn cũng có tổ chức quan trắc lại, khí thải không vượt quá quy chuẩn cho phép”.

Doanh nghiệp Trung Quốc gây ô nhiễm thoát án phạt “ngoạn mục” tại Bắc Giang - 5

Phó giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang nhận thiếu sót và xin rút kinh nghiệm trong khi doanh nghiệp Trung Quốc gây ô nhiễm thoát án phạt ngoạn mục.

Và như vậy, 2 doanh nghiệp Trung Quốc là Công ty TNHH Khải Thần Việt Nam và Công ty TNHH Khải Thừa Việt Nam tại huyện Lục Nam đã thoát án phạt ngoạn mục từ công tác nghiệp vụ tắc trách khó hiểu đến đáng ngờ của đoàn thanh tra Sở TN&MT tỉnh Bắc Giang.

Trước đó, trao đổi với PV Dân trí, ông Trương Công Đại, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ Môi trường tỉnh Bắc Giang cho biết: “Chi cục Bảo vệ môi trường giao cho chị Đàm Thị Hương Giang, Phó chi cục trưởng, phụ trách phòng kiểm soát ô nhiễm cũng là trưởng đoàn thanh tra này. Anh Vũ Văn Tưởng, Phó giám đốc Sở trực tiếp chỉ đạo. Trong các cuộc họp kết luận, xử lý giải quyết việc này như thế nào là quyết định của anh Tưởng và chị Giang và cùng đoàn kiểm tra.

Nếu phát hiện doanh nghiệp sai phạm, đoàn kiểm tra sẽ lập biên bản vi phạm hành chính. Sau khi có sự thống nhất với anh Vũ Văn Tưởng, đoàn sẽ chuyển hồ sơ cho Thanh tra sở xử lý vi phạm theo thẩm quyền.

Trường hợp vượt quá thẩm quyền xử phạt của thanh tra sở thì Giám đốc sở sẽ trình xử phạt vi phạm hành chính lên cấp cao hơn như Chủ tịch UBND tỉnh. Tuy nhiên, kết luận có vi phạm hay không thuộc về trách nhiệm của phó giám đốc sở phụ trách”.

Doanh nghiệp Trung Quốc gây ô nhiễm thoát án phạt “ngoạn mục” tại Bắc Giang - 6

Công ty Khải Thần Việt Nam và Công ty Khải Thừa Việt Nam là 2 doanh nghiệp nhiều tai tiếng tại Bắc Giang.

Trong khi đó, PV Dân trí liên hệ nhiều lần qua điện thoại với bà Đàm Thị Hương Giang, trưởng đoàn kiểm tra nhưng đều không nhận được hồi âm.

Công ty TNHH Khải Thần Việt Nam do ông Lý Thiệu Hưng (Quốc tịch Trung Quốc) làm giám đốc là một doanh nghiệp tai tiếng bậc nhất tỉnh Bắc Giang với nhiều thủ đoạn, hành vi “bức tử” môi trường. Công ty này đã từng bị Công an tỉnh Bắc Giang xử lý. Thậm chí, bị xử phạt, công ty này đã từng coi thường chỉ đạo của Chủ tịch tỉnh Bắc Giang.

Trong hai ngày 16-17/9/2019, tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Khải Thần Việt Nam vừa xảy ra hai vụ tai nạn lao động đặc biệt nghiêm trọng làm 2 công nhân công ty tử vong. Cụ thể, 16h ngày 16/9, trong quá trình vận hành máy kéo sợi, anh Thân Đức Thương (nhân viên kỹ thuật, sinh năm 1993, trú tại thôn Sơn Quang, xã Trung Sơn, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) bị máy cuốn vào khiến anh Thương tử vong tại chỗ.

Đến gần 3h ngày 17/9, tại một bộ phận sản xuất khác của công ty này tiếp tục xảy ra vụ tai nạn lao động. Nạn nhân là chị Nguyễn Thị Riêng (sinh năm 1983, trú tại thôn Tòng Lệnh 2, xã Trường Giang, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang), công nhân bộ phận kéo sợi. Trong quá trình làm việc xảy ra tai nạn lao động khiến chị Riêng bị thương nặng và tử vong trên đường đi cấp cứu.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin sự việc đến bạn đọc.

Anh Thế