Bình Định: Quan xã bị tố “lừa” dân hiến đất làm đường nông thôn mới

Áp đặt người dân vào thế đã rồi?

Năm 2012, UBND huyện Hoài Nhơn (Bình Định) có kế hoạch đấu thầu công trình tuyến đường cơ khí cũ - đường cụm công nghiệp Tam Quan (địa chỉ tại xã Hoài Hảo, huyện Hoài Nhơn) giao cho UBND xã Hoài Hảo làm chủ đầu tư. Năm 2014, UBND xã Hoài Hảo tiến hành thu hồi đất của hơn 60 hộ dân bị ảnh hưởng để xây dựng tuyến đường nói trên. Theo quy định, chủ trương vận động người dân hiến đất xây dựng nông thôn mới thì phải có phương án bồi thường, hỗ trợ; phải công khai, minh bạch và được người dân hưởng ứng. Thế nhưng, nhiều người dân cho rằng chính quyền xã Hoài Hảo khi triển khai không có bất cứ phương án bồi thường, hỗ trợ, báo cáo kỹ thuật, kế hoạch đấu thầu cụ thể… Chính quyền xã chỉ họp dân thông báo chủ trương hiến đất làm đường nông thôn mới. Tự ý áp đặt giá đền bù, giải phóng mặt bằng; khi trả tiền đền bù cho dân cũng không có biên lai xác nhận rõ ràng.

Theo đơn trình bày của ông Trần Thành (57 tuổi, ở thôn Tấn Thạnh, xã Hoài Hảo), dự án đầu tư xây dựng công trình đường cơ khí cũ - đường cụm công nghiệp Tam Quan thì diện tích đất bị thu hồi của gia đình ông mất gần 500 m², trong đó có đất ở; tài sản trên đất có 12 cây dừa, tường rào xây kéo lưới B40, 1 nhà bếp, 1 phòng nhà giữa, 1 chuồng bò, 1 1 lò bánh tráng, giếng đào và 2 giếng đóng. Thế nhưng, UBND xã Hoài Hảo không có phương án đền bù, hỗ trợ tái định cư, quyết định thu hồi đất. Khi thu hồi đất, UBND xã chỉ gọi ông Thành lên và thông báo được nhận bồi thường là 262 triệu đồng. Ông Thành nhận 2 đợt với tổng số tiền 152 triệu đồng, còn lại 110 triệu ông không nhận vì cho rằng chính quyền địa phương có những khuất tất, thiếu minh bạch.

“Tại sao có hộ thì có quyết định thu hồi đất, có quyết định phương án chi tiết bồi thường, hỗ trợ và tái định cư còn hầu hết là không có. Hơn nữa đây là tuyến đường dự án, có đấu thầu đầu tư, không phải đường nông thôn mới như xã đã vận động nhân dân hiến đất. Chính quyền xã đã làm trái với quy định của nhà nước, có ý định lừa dối người dân. Tại sao đường nông thôn mới phục vụ dân sinh mà làm thẳng vào cụm công nghiệp Tam Quan…”, ông Thành nghi vấn.

“Đến giây phút này tôi khẳng định chưa nhận được bất cứ một quyết định thu hồi đất, phương án đền bù. Họ chỉ thông báo miệng lên xã ký vào sổ nhận tiền là xong. Một lần nhận số tiền 102 triệu, nghĩ số tiền lớn nên tôi yêu cầu cán bộ làm giấy xác nhận họ mới đồng ý”, ông Thành bức xúc.

Trong khi đó, hộ bà Nguyễn Thị Nào (cùng thôn Tấn Thạnh 2) bị thu hồi 630,8 m², 16 cây dừa nhưng chỉ được đền bù 25,8 triệu đồng. “Chúng tôi người dân nên nghe nói xã vận động làm đường nông thôn mới, hộ nào cũng hào hứng hưởng ứng vì bộ mặt của thôn xã. Dù chỉ được bồi thường 25 triệu, nhưng xã mới cho tạm ứng 15 triệu tôi vẫn vui vẻ nhận. Bây giờ mới lộ ra, có hộ có phương án đền bù, hỗ trợ ổn định đời sống…Có ai mà vận động người dân hiến hơn 600 m² không?”, bà Nào nói trong ánh mắt mất niềm tin vào chính quyền địa phương.

Chủ tịch xã bỏ trốn?

Người dân phản ánh, chính quyền xã Hoài Hảo không có phương án đền bù mà tự “áp đặt” đẩy người dân vào thế buộc phải hiến đất, cây cối làm để làm đường nông thôn mới. Ông Trần Thành cho biết, UBND xã quy định: Nếu dưới 100 m² đất trở xuống và dừa 5 cây trở xuống thì vận động người dân hiến; cây cối, hoa màu, bờ tường, bờ rào, cổng ngõ cũng hiến.

Chính quy định kiểu tự “áp đặt” khiến người dân bức xúc, trong khi việc bồi thường các tài sản khác như cây trồng, mồ mả cũng có những mập mờ, không công bằng làm mất niềm tin của người dân. Anh Ngô Văn Hạnh cho biết, việc đền bù di dời mồ mả có hộ được hơn 1,3 triệu đồng/mộ, nhưng có hộ chỉ nhận được 300.000 đồng/mộ; còn dừa thì có hộ cao nhất nhân được 700.000 đồng/cây, có hộ chỉ nhận được 300.000 đồng/cây, dừa không có trái thì không đền bù…

Thế nhưng mọi chuyện vỡ lỡ khi người dân biết có hộ dân khi thu hồi đất có quyết định thu hồi hẳn hoi, rồi có phương án bồi thường, hỗ trợ… Bức xúc các hộ dân đã nhận một phần tiền bồi thường đã làm đơn khiếu nại huyện, xã nhưng đều bị khước từ vì đây là đường nông thôn mới và quá thời hạn khiếu nại.

Trong khi đó, thực tế dọc tuyến đường cơ khí cũ - đường cụm công nghiệp Tam Quan được mở rộng trên 10 m, đổ bê tông xi măng, nhưng bị chắn giữa đường một lô đất. Chủ lô đất cắm bảng hiệu “Đất chưa đền bù thỏa đáng không được giải tỏa”. Qua tìm hiểu, lô đất đó là của ông Thái Văn Học (44 tuổi, ở thôn Tấn Thạnh 2, xã Hoài Hảo). Ông Học cũng có đơn gửi ngành chức năng huyện Hoài Nhơn yêu cầu làm rõ. Trong đơn ông Học không đồng tình về việc thu hồi đất của UBND xã Hoài Hảo là vi phạm pháp luật, có nhiều khuất tất.

Theo bảng kê danh sách các hộ, cá nhân chịu ảnh hưởng của dự án trên do UBND huyện Hoài Nhơn cung cấp năm 2014, thì ông Học chỉ được bồi thường, hỗ trợ gần 20 triệu, nhưng sau nhiều lần khiếu nại. Tháng 1/2016, UBND xã Hoài Hảo đồng ý tăng mức bồi thường lên gần 140 triệu đồng. Tuy nhiên, ông Học cho rằng theo quy định vì diện tích đất bị thu hồi hơn 491 m² phải được bồi thường khoảng 240 triệu đồng.

Làm việc với PV Dân trí về vấn đề trên, ông Nguyễn Văn Út - Chủ tịch UBND xã Hoài Hảo (huyện Hoài Nhơn) khẳng định đó là đường nông thôn mới do xã làm chủ đầu tư, có tổng kinh phí 8 tỷ đồng. Tuy nhiên, khi đề cập đến việc cung cấp phương án bồi thường, hỗ trợ, quyết định thu hồi đất của các hộ dân thì ông Út tỏ ra lúng túng hẹn đầu giờ chiều sẽ cho lính chuẩn bị rồi sẽ cung cấp. Đúng hẹn, đầu giờ chiều phóng viên tiếp tục đến UBND xã Hoài Hảo thì ông Út nói đang bận họp chi bộ chờ chút xíu. Thế nhưng khi họp xong, ông Út “bỏ trốn” bằng đường nào không hay?

Doãn Công