Chỉ đi bộ để tập thể dục liệu có đủ?

Hà An

(Dân trí) - Đi bộ là hoạt động thể chất phổ biến nhất được thực hiện. Vậy chỉ đi bộ liệu có đủ để cải thiện sức mạnh, sức bền cơ bắp, tính linh hoạt, khả năng giữ thăng bằng và tăng nhịp tim?

Tất cả chúng ta đều biết rằng chúng ta cần tập thể dục để giữ dáng và khỏe mạnh, ngăn ngừa bệnh tật và duy trì cân nặng khỏe mạnh. Đi bộ là hoạt động thể chất phổ biến nhất được thực hiện. Nó miễn phí, dễ dàng và có thể được thực hiện ở hầu hết mọi nơi.

Đi bộ giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường túyp 2, một số bệnh ung thư, viêm khớp, trầm cảm, lo lắng và mất ngủ cũng như tử vong sớm do mọi nguyên nhân.

Lợi ích sức khỏe của việc đi bộ bắt nguồn từ những thay đổi xảy ra trong hệ thống cơ thể của chúng ta do tập thể dục. Đối với một số tình trạng sức khỏe, thể lực đã được chứng minh là yếu tố đặc biệt quan trọng để phòng ngừa.

Tổ chức Y tế Thế giới khuyến nghị nên tập thể dục cường độ vừa phải chẳng hạn như đi bộ nhanh, đạp xe và bơi lội từ 150 đến 300 phút mỗi tuần và tăng cường cơ bắp hai lần một tuần.

Tuy nhiên, rất ít người trong chúng ta đáp ứng được những khuyến nghị này. Chỉ 10% đáp ứng các khuyến nghị về rèn luyện sức mạnh. Thiếu thời gian là một trong những lý do phổ biến nhất.

Chỉ đi bộ để tập thể dục liệu có đủ? - 1

Leo cầu thang, leo dốc là một trong những cách giúp tăng hiệu quả của việc đi bộ (Ảnh minh họa: Istock).

Đi bộ tiết kiệm chi phí, không yêu cầu bất kỳ thiết bị hoặc đào tạo đặc biệt nào và có thể được thực hiện trong một khoảng thời gian ngắn. Nghiên cứu cho thấy có nhiều cách kết hợp các hoạt động rèn luyện sức mạnh vào việc đi bộ để cải thiện sức mạnh cơ bắp và khả năng giữ thăng bằng của bạn.

Tại sao chỉ đi bộ thường không đủ?

Theo The Conversation, đi bộ thường xuyên dường như không có tác dụng như một bài tập tăng cường cơ bắp. Ngược lại, các bài tập cơ co ngắn hay kéo dài sẽ cải thiện sức mạnh cơ bắp, ngăn ngừa tình trạng teo cơ và cải thiện các chức năng khác như thăng bằng và tính linh hoạt.

Ví dụ, các cơn co thắt lệch tâm điển hình được nhìn thấy khi chúng ta ngồi chậm trên ghế. Hiểu đơn giản là kháng lực từ bên ngoài mạnh hơn lực căng của cơ làm bó cơ giãn ra, từ đó cơ đùi trước dài ra. 

Nghiên cứu trước đây cho thấy việc tập luyện các bài tập lệch tâm dựa trên trọng lượng cơ thể, chẳng hạn như ngồi xuống ghế từ từ, giúp cải thiện sức mạnh và khả năng giữ thăng bằng của cơ chi dưới ở người lớn tuổi khỏe mạnh.

Các nhà khoa học cũng nhận thấy việc đi xuống cầu thang, với các cơ đùi trước trải qua các cơn co thắt lệch tâm, sức mạnh và khả năng giữ thăng bằng của cơ chân tăng lên ở phụ nữ lớn tuổi hơn là đi lên cầu thang. Khi leo cầu thang, cơ đùi trước co bóp "đồng tâm", bó cơ sẽ co lại về phía trung tâm. 

Có thể khó tìm được cầu thang hoặc con dốc phù hợp cho các bài tập lệch tâm. Nhưng nếu chúng có thể được kết hợp vào việc đi bộ hàng ngày, sức mạnh cơ bắp chi dưới và chức năng giữ thăng bằng có thể được cải thiện.

Nghiên cứu về cách đi bộ kết hợp giúp mang lại hiệu quả tốt nhất

Đây là lúc ý tưởng "đi bộ lập dị" phát huy tác dụng. Điều này có nghĩa là phải thực hiện động tác lắc người khi đi bộ thông thường, bên cạnh việc đi bộ xuống cầu thang và xuống dốc.

Trong nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Sinh lý học Ứng dụng châu Âu, các nhà khoa học đã nghiên cứu tác động của việc đi bộ lệch tâm đến sức mạnh và khả năng giữ thăng bằng của cơ chi dưới ở 11 người đi bộ thường xuyên từ 54 đến 88 tuổi.

Thời gian can thiệp là 12 tuần. Nó bao gồm 4 tuần đi bộ bình thường, sau đó là 8 tuần đi bộ lệch tâm.

Số bước lệch tâm trong giai đoạn đi lệch tâm tăng dần trong 8 tuần từ 100 lên 1.000 bước (bao gồm bước lắc người, bước xuống dốc và bước xuống cầu thang). Những người tham gia đã thực hiện tổng cộng 3.900 bước lệch tâm trong thời gian đi bộ lệch tâm kéo dài 8 tuần trong khi tổng số bước vẫn giống như 4 tuần trước đó.

Các nhà khoa học đã đo độ dày cơ đùi trước của người tham gia, sức mạnh cơ ở đầu gối, khả năng giữ thăng bằng và sức bền của họ, bao gồm cả số lần họ có thể chuyển từ tư thế ngồi sang đứng trong 30 giây mà không cần sử dụng tay.

Họ đã thực hiện các phép đo này trước khi nghiên cứu bắt đầu, vào lúc 4 tuần, sau giai đoạn đi bộ thông thường và vào lúc 4 và 8 tuần sau giai đoạn đi bộ lệch tâm.

Các nhà nghiên cứu cũng kiểm tra chức năng nhận thức của người tham gia. Đồng thời, yêu cầu những người tham gia hoàn thành một bảng câu hỏi liên quan đến các hoạt động trong cuộc sống hàng ngày của họ, chẳng hạn như mặc quần áo và di chuyển ở nhà.

Cuối cùng, họ đã kiểm tra lượng đường trong máu, mức cholesterol… 

Chỉ đi bộ để tập thể dục liệu có đủ? - 2

Đi bộ nhanh 11 phút mỗi ngày cũng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim (Ảnh: H.L).

Kết quả nghiên cứu 

Các nhà khoa học cho biết họ không tìm thấy thay đổi đáng kể nào trong 4 tuần đầu tiên khi những người tham gia đi bộ bình thường. Từ tuần thứ 4 đến tuần thứ 12, họ nhận thấy sự cải thiện đáng kể về sức mạnh cơ bắp (19%), khả năng đứng trên ghế (24%), khả năng giữ thăng bằng (45%) và bài kiểm tra chức năng nhận thức (21%).

Đồng thời, cơ bắp của người tham gia được kích thích hiệu quả. 

Quy mô mẫu của nghiên cứu còn nhỏ, vì vậy các nhà khoa học cho rằng cần các nghiên cứu lớn hơn và toàn diện hơn để khẳng định những phát hiện trên và điều tra xem liệu đi bộ lệch tâm có hiệu quả đối với người ít vận động, người lớn tuổi hay không...

Tuy nhiên, trong lúc này, đi bộ lệch tâm dường như là một bài tập có lợi giúp kéo dài tuổi thọ của bạn. Nó có thể trông hơi lập dị nếu chúng ta thực hiện động tác lắc người khi đi trên phố, nhưng càng có nhiều người làm điều đó và hưởng lợi từ nó thì nó sẽ càng trở nên ít lập dị hơn.

Tốt cho tim

Một phân tích của các nghiên cứu về việc đi bộ cho thấy nó cải thiện khả năng của tim trong việc đưa oxy đến cơ bắp và cơ bắp của chúng ta sử dụng lượng oxy đó hiệu quả như thế nào.

Nhưng để có hiệu quả, việc đi bộ cần phải có cường độ ít nhất vừa phải. Điều đó có nghĩa, cường độ mà bạn có thể nhận thấy hơi thở của mình nhưng vẫn có thể tiếp tục cuộc trò chuyện mà không có sự tạm dừng đáng chú ý giữa các từ. Đối với nhiều người, đây là một cuộc đi bộ nhanh.

Bạn có thể đạt được những cải thiện lớn hơn khi đi bộ ở cường độ mạnh, bạn có thể trò chuyện với một người bạn, nhưng nó sẽ bị gián đoạn với những khoảng dừng đáng chú ý giữa các từ để hít thở.

Tin tốt là bạn không cần phải đi bộ với cường độ mạnh để có được lợi ích về sức khỏe. Đi bộ ở cường độ vừa phải sẽ tăng cường thể lực và quan trọng hơn là sức bền của bạn. Điều này là do nó cho phép cơ thể bạn đốt cháy chất béo hiệu quả hơn, cải thiện việc cung cấp và sử dụng oxy trong cơ bắp… 

Đi bộ nhanh trong 30 phút 5 ngày mỗi tuần có thể cải thiện chức năng của tim. Tuy nhiên, mỗi lần đi bộ không cần phải kéo dài, đi bộ 10 phút 3 lần mỗi ngày cũng có lợi như đi bộ 30 phút một lần.

Cải thiện sức mạnh

Đi bộ không phải là một bài tập dựa trên sức mạnh, nhưng nếu bạn không tập thể dục trong một thời gian, bạn sẽ nhận thấy sức mạnh của chân tăng lên nhờ đi bộ thường xuyên. Mặc dù lợi ích về sức mạnh còn khiêm tốn nhưng nghiên cứu cho thấy đi bộ 30 phút, 5 ngày mỗi tuần với cường độ vừa phải giúp ngăn ngừa tình trạng thiểu cơ (mất kích thước và sức mạnh cơ bắp do tuổi tác).

Để phát huy hiệu quả hơn, bạn có thể chọn cách leo đồi, đi cầu thang bộ, đi bộ trên địa hình nhấp nhô hoặc thậm chí mang theo một chiếc ba lô thoải mái.

Tốt cho khớp

Đi bộ không mang lại sự cải thiện đáng kể về tính linh hoạt của khớp, nhưng đi bộ thường xuyên sẽ có tác động tích cực đến khớp của bạn. Các bài tập chịu lực, bao gồm đi bộ, làm tăng khả năng bôi trơn và cung cấp dinh dưỡng cho khớp của bạn.

Nghiên cứu cho thấy đi bộ thường xuyên giúp giảm đau và tàn tật cho người lớn bị viêm khớp gối và tập thể dục với cường độ vừa phải có thể bảo vệ chống lại sự phát triển của thoái hóa khớp.

Giúp duy duy trì cân nặng khỏe mạnh

Đi bộ với cường độ vừa phải có thể ngăn ngừa tăng cân và hỗ trợ duy trì cân nặng khỏe mạnh chỉ trong 150 phút mỗi tuần. Trường Cao đẳng Y học Thể thao Mỹ khuyến nghị tập thể dục từ 250 phút trở lên để giảm một lượng cân nặng vừa phải, nhưng càng tập nhiều thì bạn càng giảm nhiều.

Chỉ đi bộ để tập thể dục liệu có đủ? - 3

Thông tin doanh nghiệp - sản phẩm