Vedan thoát khỏi vụ án hình sự

(Dân trí) - Ngày 7/10, Bộ TNMT đã có báo cáo trình Thủ tướng kết quả kiểm tra, xử lý vi phạm về bảo vệ môi trường đối với Công ty Vedan. Theo đó, các hành vi vi phạm của Vedan chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm để khởi tố vụ án hình sự.

Vedan bị đình chỉ 6 tháng

Ngày 6/10, Thứ trưởng Bộ TNMT, Trần Hồng Hà cũng đã kí quyết định số 1999/QĐ-BTMT đình chỉ giấy phép xả nước thải của Vedan vào nguồn nước. Thời hạn đình chỉ là 6 tháng kể từ ngày kí quyết định.

Theo đó, trong thời gian đình chỉ hiệu lực của giấy phép, Công ty Vedan Việt Nam không có các quyền liên quan đến giấy phép xả nước thải vào nguồn nước và phải có các biện pháp khắc phục hậu quả.

Bộ TNMT cũng đề nghị tạm thời đình chỉ hoạt động sản xuất của Công ty Vedan cho đến khi hoàn thành các biện pháp xử lý chất thải đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất thải. Trước 1 tháng kể từ ngày hết thời hạn đình chỉ hiệu lực của giấy phép xả thải vào nguồn nước, Công ty Vedan phải có trách nhiệm báo cáo Bộ TNMT để kiểm tra kết quả thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả.

Việc tiếp tục đình chỉ hiệu lực của giấy phép hoặc thu hồi giấy phép được dựa trên việc khắc phục hậu quả của Vedan.

Vì sao Vedan không bị khởi tố hình sự?

Theo báo cáo của Bộ TNMT, Công ty Vedan đã họat động chính thức tại Việt Nam từ năm 1993 có tổng vốn đầu tư là 460.724.000 USD. Tính từ năm 1994 đến 2007, mỗi năm công ty doanh thu khoảng 151 triệu USD, lợi nhuận trước thuế khoảng 11,3 triệu USD.

Báo cáo của Bộ TNMT đã chỉ rõ những hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường của Công ty Vedan và khẳng định “là hành vi tái phạm, có tính hệ thống, có tổ chức và kéo dài, coi thường pháp luật Việt Nam, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đối với sông Thị Vải”.

Bên cạnh các hành vi vi phạm có tính hệ thống, Công ty Vedan còn có nhiều hành vi vi phạm pháp luật khác rất tinh vi, cố ý, có tổ chức và kéo dài, gây hậu quả nghiêm trọng, hủy hoại môi trường sinh thái sông Thị Vải và đã trốn nộp phí bảo vệ môi trường đối với nước thải công nghiệp.

Điều đáng chú ý là mặc dù sai phạm của Công ty Vedan có tính nghiêm trọng, làm ảnh hưởng nặng nề tới môi trường, song trong báo cáo trình Thủ tướng, Bộ TNMT lại cho rằng: “Theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường hiện hành, các hành vi vi phạm của công ty Vedan chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm để khởi tố vụ án hình sự về môi trường”.

Về hình thức xử lý, Bộ TNMT cho rằng, các hành vi vi phạm của Công ty Vedan có dấu hiệu vi phạm các quy định khác của pháp luật, vì vậy cần tiếp tục giao cho các cơ quan điều tra bổ sung để củng cố căn cứ pháp lý. Trước mắt, tiến hành xử phạt hành chính với mức và khung hình phạt cao nhất đối với hành vi vi phạm của Công ty Vedan để răn đe và buộc công ty này phải chịu trách nhiệm khắc phục hậu quả về môi trường đối với sông Thị Vải và những thiệt hại kinh tế do Vedan gây ra đối với các tổ chức cá nhân có liên quan.

Cụ thể, xử phạt vi phạm hành chính đối với công ty Vedan với hình thức xử phạt chính là:

- Phạt tiền 267,5 triệu đồng (Ngày 6/10, Thanh tra Bộ TNMT đã ra quyết định số 131/QĐ-XPHC xử phạt hành chính về bảo vệ môi trường đối với Công ty Vedan số tiền này). Đồng thời truy thu khoản phí bảo vệ môi trường đối với nước thải công nghiệp trốn nộp là 127,2 tỷ đồng.

- Cấm hoạt động xả chất thải lỏng (dịch thải sau lên men, nước thải, dung dịch bùn thải) không đạt tiêu chuẩn Việt Nam về môi trường cho phép (quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất thải) ra môi trường.

- Có trách nhiệm chi trả chi phí đền bù thiệt hại, chi phí khắc phục hậu quả tình trạng ô nhiễm môi trường sông Thị Vải, đền bù thiệt hại về kinh tế và môi trường gây ra đối với các tổ chức cá nhân bị thiệt hại do vi phạm của công ty gây ra theo quy định của pháp luật.

Bộ trưởng Bộ TNMT, Phạm Khôi Nguyên, cũng đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai, chỉ đạo Sở TNMT, Sở Công an phối hợp với Cục Cảnh sát Môi trường (C36), tiếp tục làm rõ vi phạm pháp luật của lãnh đạo và một số cá nhân của Công ty Vedan để xử lí hành chính theo quy định. Đồng thời các Sở, ban, ngành liên quan phải tổ chức thực hiện và giám sát chặt chẽ việc khắc phục hậu quả vi phạm của Công ty Vedan.

Hồng Ngân - Lan Hương