Trạm thu phí BOT “quá lãi” nên... bỏ hoang giữa quốc lộ?!

(Dân trí) - Trạm thu phí BOT Tào Xuyên (Thanh Hóa) đã tạm dừng thu phí gần 4 tháng nay, nhiều công trình, hạng mục tại đây đang bỏ hoang giữa quốc lộ. Đây là trạm thu phí BOT một thời được coi là “đắt nhất Việt Nam” và phải di dời đi vị trí, đồng thời rút ngắn thời gian thu phí vì “quá lãi”.

Trạm thu phí BOT “đắt nhất Việt Nam” một thời bỏ hoang giữa quốc lộ

Năm 2005, dự án xây dựng Quốc lộ 1A đoạn tránh thành phố Thanh Hóa được đầu tư theo hình thức BOT với chiều dài 10,04km, tổng mức đầu tư 443,9 tỷ đồng (chưa bao gồm lãi vay trong thời gian xây dựng). Đến năm 2008, dự án được điều chỉnh tổng mức đầu tư lên 822,2 tỷ đồng và ký hợp đồng BOT số 38/CĐBVN-HĐ ngày 20/10/2008 với nhà đầu tư, xác định thời gian thu phí hoàn vốn dự kiến là 30 năm 8 tháng.

Đồng thời, các cơ quan có thẩm quyền đã thống nhất sử dụng Trạm thu phí Tào Xuyên (Km318, Quốc lộ 1A, trước đây sử dụng thu phí nộp ngân sách Nhà nước) để thu phí hoàn vốn cho dự án, không phải lập thêm trạm thu phí mới...

Sau khi hoàn thành và đưa vào khai thác tuyến đường tránh thành phố Thanh Hóa, dự án chính thức được Bộ GTVT cho phép thu phí hoàn vốn tại Trạm Tào Xuyên từ ngày 1/1/2009. Trạm thu phí Tào Xuyên ban đầu được đặt ở km 318 Quốc lộ 1A, thuộc địa phận huyện Hoằng Hóa, được thu phí để hoàn vốn cho dự án BOT đường tránh thành phố Thanh Hóa. Trạm thu phí này cũng có mức thu cao gấp 1,5-2 lần so với các trạm thu phí khác và là trạm thu phí được mệnh danh là cao nhất trên toàn quốc thời điểm đó.
Sau khi hoàn thành và đưa vào khai thác tuyến đường tránh thành phố Thanh Hóa, dự án chính thức được Bộ GTVT cho phép thu phí hoàn vốn tại Trạm Tào Xuyên từ ngày 1/1/2009. Trạm thu phí Tào Xuyên ban đầu được đặt ở km 318 Quốc lộ 1A, thuộc địa phận huyện Hoằng Hóa, được thu phí để hoàn vốn cho dự án BOT đường tránh thành phố Thanh Hóa. Trạm thu phí này cũng có mức thu cao gấp 1,5-2 lần so với các trạm thu phí khác và là trạm thu phí được mệnh danh là cao nhất trên toàn quốc thời điểm đó.

Từ năm 2012, người dân lưu thông qua trạm Tào Xuyên đã bức xúc và có nhiều hoạt động phản đối thu phí. Đáng nói, vào thời điểm đó, dù Bộ GTVT đã chỉ đạo dừng hoạt động nhưng trạm Tào Xuyên vẫn thu phí. Sau đó, trên cơ sở đề nghị của UBND tỉnh Thanh Hóa, ý kiến thống nhất của Bộ Tài chính, Bộ GTVT đã cho phép Nhà đầu tư di dời Trạm thu phí Tào Xuyên về Km 286+397, Quốc lộ 1A, thuộc địa phận phường Bắc Sơn, thị xã Bỉm Sơn để thu phí kể từ ngày 1/10/2012. Một nguyên nhân nữa là do việc đặt trạm tại vị trí cũ không còn phù hợp, do Quốc lộ 1A sẽ không đi vào đường cũ mà đi vào đường mới nâng cấp, mở rộng.

Từ năm 2012, người dân lưu thông qua trạm Tào Xuyên đã bức xúc và có nhiều hoạt động phản đối thu phí. Đáng nói, vào thời điểm đó, dù Bộ GTVT đã chỉ đạo dừng hoạt động nhưng trạm Tào Xuyên vẫn thu phí. Sau đó, trên cơ sở đề nghị của UBND tỉnh Thanh Hóa, ý kiến thống nhất của Bộ Tài chính, Bộ GTVT đã cho phép Nhà đầu tư di dời Trạm thu phí Tào Xuyên về Km 286+397, Quốc lộ 1A, thuộc địa phận phường Bắc Sơn, thị xã Bỉm Sơn để thu phí kể từ ngày 1/10/2012. Một nguyên nhân nữa là do việc đặt trạm tại vị trí cũ không còn phù hợp, do Quốc lộ 1A sẽ không đi vào đường cũ mà đi vào đường mới nâng cấp, mở rộng.

Thời gian thu hoàn vốn của Dự án tuyến tránh thành phố Thanh Hóa hợp đồng ban đầu là 27 năm 8 tháng, thời điểm thu tạo lợi nhuận của nhà đầu tư là 3 năm. Bộ GTVT đã giao Tổng cục Đường bộ Việt Nam (ĐBVN) đàm phán với Nhà đầu tư điều chỉnh mức lợi nhuận. Tính đến ngày 31/7/2017, Nhà đầu tư đã thu tạo lợi nhuận được hơn 1 năm. Số thu tạo lợi nhuận cho nhà đầu tư đến hết 31/7/2017 đã lớn hơn số cao nhất so với các phương án đàm phán mức lợi nhuận của nhà đầu tư Tổng cục ĐBVN đã đưa ra. Do đó, Bộ GTVT yêu cầu Tổng cục ĐBVN tạm dừng thu giá sử dụng dịch vụ đường bộ tại Trạm Tào Xuyên từ ngày 10/8/2017 để tiếp tục đàm phán và xử lý theo quy định.
Thời gian thu hoàn vốn của Dự án tuyến tránh thành phố Thanh Hóa hợp đồng ban đầu là 27 năm 8 tháng, thời điểm thu tạo lợi nhuận của nhà đầu tư là 3 năm. Bộ GTVT đã giao Tổng cục Đường bộ Việt Nam (ĐBVN) đàm phán với Nhà đầu tư điều chỉnh mức lợi nhuận. Tính đến ngày 31/7/2017, Nhà đầu tư đã thu tạo lợi nhuận được hơn 1 năm. Số thu tạo lợi nhuận cho nhà đầu tư đến hết 31/7/2017 đã lớn hơn số cao nhất so với các phương án đàm phán mức lợi nhuận của nhà đầu tư Tổng cục ĐBVN đã đưa ra. Do đó, Bộ GTVT yêu cầu Tổng cục ĐBVN tạm dừng thu giá sử dụng dịch vụ đường bộ tại Trạm Tào Xuyên từ ngày 10/8/2017 để tiếp tục đàm phán và xử lý theo quy định.
Dự án BOT đường tránh thành phố Thanh Hóa, trên cơ sở quyết toán chi phí đầu tư xây dựng được Bộ GTVT chấp thuận là 786,5 tỷ đồng (bao gồm cả bổ sung hạng mục di dời trạm thu phí với kinh phí 67 tỷ đồng). Mới đây, hợp đồng dự án BOT quốc lộ 1A đường tránh thành phố Thanh Hóa đã được điều chỉnh với thời gian thu phí thực tế là 10 năm 5 tháng, giảm 20 năm 3 tháng so với dự kiến ban đầu là 30 năm 8 tháng. Sau quyết toán, Dự án đường tránh TP Thanh Hóa có thời gian thu phí thực tế là 10 năm 5 tháng.
Dự án BOT đường tránh thành phố Thanh Hóa, trên cơ sở quyết toán chi phí đầu tư xây dựng được Bộ GTVT chấp thuận là 786,5 tỷ đồng (bao gồm cả bổ sung hạng mục di dời trạm thu phí với kinh phí 67 tỷ đồng). Mới đây, hợp đồng dự án BOT quốc lộ 1A đường tránh thành phố Thanh Hóa đã được điều chỉnh với thời gian thu phí thực tế là 10 năm 5 tháng, giảm 20 năm 3 tháng so với dự kiến ban đầu là 30 năm 8 tháng. Sau quyết toán, Dự án đường tránh TP Thanh Hóa có thời gian thu phí thực tế là 10 năm 5 tháng.
Theo cơ quan chức năng đánh giá, lưu lượng xe qua trạm những năm vừa qua có mức tăng đột biến; tổng mức đầu tư dự án giảm khoảng 12,5%; đặc biệt, lãi suất vốn vay, trước đây dự kiến trong hợp đồng khoảng 16,7%/năm, tuy nhiên do tác động của những chính sách điều tiết kinh tế vĩ mô nên lãi suất vốn vay đã giảm nhiều so với dự kiến (khoảng 11%/năm trong những năm gần đây...Đó là những nguyên nhân kéo giảm thời gian thu giá phí đường bộ tuyến tránh thành phố Thanh Hóa.
Theo cơ quan chức năng đánh giá, lưu lượng xe qua trạm những năm vừa qua có mức tăng đột biến; tổng mức đầu tư dự án giảm khoảng 12,5%; đặc biệt, lãi suất vốn vay, trước đây dự kiến trong hợp đồng khoảng 16,7%/năm, tuy nhiên do tác động của những chính sách điều tiết kinh tế vĩ mô nên lãi suất vốn vay đã giảm nhiều so với dự kiến (khoảng 11%/năm trong những năm gần đây...Đó là những nguyên nhân kéo giảm thời gian thu giá phí đường bộ tuyến tránh thành phố Thanh Hóa.
Đã được gần 4 tháng kể từ thời điểm Trạm thu phí dừng hoạt động, hệ thống các ca bin thu phí cửa đóng, then cài, đồ đạc phía trong bụi bám mù mịt.
Đã được gần 4 tháng kể từ thời điểm Trạm thu phí dừng hoạt động, hệ thống các ca bin thu phí cửa đóng, then cài, đồ đạc phía trong bụi bám mù mịt.
Nhiều hạng mục công trình Trạm thu phí và nhà điều hành bỏ hoang.
Nhiều hạng mục công trình Trạm thu phí và nhà điều hành bỏ hoang.
Một số biển báo tại Trạm thu phí này bị đổ nghiêng.
Một số biển báo tại Trạm thu phí này bị đổ nghiêng.
Toàn bộ cơ sở vật chất Trạm thu phí tại đây vẫn đang được án binh bất động giữa quốc lộ 1A.
Toàn bộ cơ sở vật chất Trạm thu phí tại đây vẫn đang được "án binh bất động" giữa quốc lộ 1A.
Nhiều phương tiện qua đây phải hạn chế tốc độ.
Nhiều phương tiện qua đây phải hạn chế tốc độ.
Nơi đây trở thành chỗ dừng nghỉ cho nhiều phương tiện lưu thông trên tuyến Quốc lộ 1A, đoạn qua Thanh Hóa.
Nơi đây trở thành chỗ dừng nghỉ cho nhiều phương tiện lưu thông trên tuyến Quốc lộ 1A, đoạn qua Thanh Hóa.

Duy Tuyên