Thuỷ điện cạn nước, miền Bắc thiếu điện nghiêm trọng

(Dân trí) - Trong tình trạng cạn nước, lại nhận lệnh xả 2 tỷ m3 nước “giải hạn” cho vụ Đông Xuân, hệ thống các hồ thủy điện thuộc Bắc Bộ đang đối diện với cái “chết sớm”.

TS Nguyễn Lan Châu, Phó Giám đốc Trung tâm dự báo khí tượng thuỷ văn TƯ, cho biết, mùa mưa lũ năm nay xuất hiện sớm với cường độ yếu. Cùng đó do ảnh hưởng của El Nino, hạn hán diện rộng đang hoành hành toàn miền Bắc khiến các hồ thuỷ điện cũng trong tình trạng cạn nước nghiêm trọng. Mực nước ở 3 hồ thủy điện Hòa Bình, Tuyên Quang, Thác Bà thấp hơn khoảng 2,6 tỷ m3 nước so với trung bình mọi năm (chỉ đạt 0,8m-1,2m, trong khi mực nước trung bình trong các năm trước đạt 2,5m).

Trong khi đó, hệ thống hồ thủy điện lại phải gánh trọng trách đảm bảo nước tưới cho vụ đông xuân ở Bắc Bộ đang vào lúc cấp bách. Bộ NN&PTNT và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã thống nhất xả 2 tỷ m3 nước phục vụ cho bà con nông dân gieo cấy lúa và hoa mầu.

Thuỷ điện cạn nước, miền Bắc thiếu điện nghiêm trọng  - 1
Các hồ chứa thủy điện sắp rơi xuống mực nước chết. (Ảnh minh họa)
 
“Nước chứa vốn chưa đủ lại phải tiếp tục xả lũ “giải hạn” cho nông nghiệp nên hệ thống hồ chứa sẽ rơi vào mực nước “chết” nhanh chóng. Theo tính toán của chúng tôi, đến  hết tháng 12 này, hệ thống thuỷ điện Thác Bà sẽ không còn khả năng sản xuất điện; đến tháng 3 thuỷ điện Tuyên Quang cũng phải dừng vận hành và thủy điện Hoà Bình cũng chỉ còn sản xuất cầm chừng đến được tháng 4” - bà Lan Châu thông báo.

Như vậy, miền Bắc đang đối mặt với tình trạng thiếu điện nghiêm trọng. EVN cho biết, do thiếu nước nghiêm trọng, sản lượng thủy điện phát trong tháng 11-12 năm nay ước chỉ đạt 25% cùng kỳ năm trước. Theo tính toán, đến đầu năm 2010, miền Bắc thiếu khoảng 350 -1.200 MW điện giờ cao điểm.

Những nguồn điện mới đang được huy động tối đa nhưng đang vướng phải những khó khăn  rất lớn

Thủ tướng Chính phủ vừa có công văn yêu cầu EVN đảm bảo cấp nước phục vụ canh tác vụ Đông Xuân năm 2009-2010 đúng thời vụ và cung cấp điện ổn định trong mùa khô 2010.

Theo đó, EVN phải rà soát tình hình trữ nước của các hồ chứa thủy điện, phối hợp với Bộ NN&PTNT thực hiện xả nước tăng cường từ các hồ thủy điện theo lịch lấy nước đã thống nhất với các địa phương.

Bộ Công Thương cho biết, dự kiến đến hết tháng 12 sẽ chỉ có 1.800MW công suất nguồn điện mới đi vào vận hành (đạt 55% kế hoạch năm 2009). Điều này đã ảnh hưởng lớn tới an toàn cung cấp điện của miền Bắc, gây quá tải lưới điện 500-220kV miền Bắc. Trong khi đó đường dây 500kV Bắc Nam đã phải vận hành căng thẳng nhiều giờ trong năm đang có hiện tượng tổn thất truyền tải rất cao.
 
“Khác với mọi năm EVN chỉ huy động nhiệt điện chạy dầu vào mùa khô, thì cả năm 2009 nguồn điện này luôn phải huy động. Từ đầu tháng 11 tới nay, thủy điện miền Bắc vận hành cầm chứng do thiếu nước đã khiến các đường dây truyền tải 500kV Bắc - Nam (Đà Nẵng - Hà Tĩnh, Đà Nẵng - Pleiku) luôn vận hành trong tình trạng hết sức căng thẳng. Đặc biệt, lưới điện truyền tải 500 -220kV TP Hà Nội hiện bị quá tải do dự án lưới 220kV và 83% lưới 110kV không được vận hành theo đúng kế hoạch” - đại diện EVN cho biết.

Theo EVN, tình trạng thiếu điện nghiêm trọng của miền Bắc chỉ còn biết trông  đợi vào sự vận hành đúng tiến độ của 14 nhà máy nhiệt điện như: Cẩm Phả, Quảng Ninh, Sơn Động… với tổng công suất lắp đặt là 3.330MW. Những nhà máy này có kế hoạch phát điện bắt đầu từ đầu năm 2010.

Để đảm bảo cung cấp điện các tháng 12/2009 và các tháng mùa khô 2010, Bộ Công Thương yêu cầu EVN lập báo cáo chi tiết kế hoạch cung cấp điện các tháng mùa khô và cả năm 2010, kế hoạch mua điện từ các nguồn ngoài EVN, kế hoạch vận hành lưới điện truyền tải 500kV liên kết Bắc Nam ứng phó với trường hợp chậm tiến độ nguồn nhiệt điện ở miền Bắc để đảm bảo đáp ứng nhu cầu.

Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cũng nhận được yêu cầu từ Bộ chuẩn bị kế hoạch cấp khí trong các tháng mùa khô cho các nhà máy điện chạy khí. Cùng đó EVN sẽ thỏa thuận về phương án huy động mua điện từ nhà máy điện Cà Mau, Nhơn Trạch của PVN.

Thanh Trầm