Mong một lần được trở lại Hoàng Sa

Ông kể ngày ra Hoàng Sa của mình chính là ngày tết ông Táo về trời năm 1969. Lúc đó ông rất hăm hở, háo hức vì mong muốn chinh phục khám phá vùng đất mới của đất nước và vì lý tưởng của người thanh niên đi bảo vệ biển đảo quê hương.

Còn ông Lê Lan, năm nay vừa tròn 60 tuổi và hiện sống tại Hội An (Quảng Nam). Ông ra Hoàng Sa làm nhiệm vụ canh giữ, bảo vệ đảo và phụ trách khám sức khỏe, cung cấp thuốc cho anh em lính địa phương quân đồn trú trong thời gian 3 tháng. Đến năm 1973, ông tiếp tục được cử ra Hoàng Sa công tác.

Ông viết trong kỷ yếu: "Năm ấy tôi 19 tuổi. Chúng tôi lên tàu ở cảng Tiên Sa, Đà Nẵng. Khoảng 16g chiều hôm trước tàu chạy luôn đêm, đến Hoàng Sa vào 6-7 giờ sáng hôm sau. Những người lên đảo đợt đó có lẽ tôi là người trẻ nhất. Có mặt ở nơi đây, tôi nhớ mãi đó là đợt 45.

Phải nói rằng được công tác tại quần đảo Hoàng Sa là một vinh dự lớn đối với những người lính chúng tôi. Song cũng có ít nhiều lo lắng và băn khoăn. Không biết đến Hoàng Sa sẽ ra sao? Vì Hoàng Sa cách đất liền hàng trăm cây số mênh mông biển nước và ở đó những 3 tháng.

Ngày đầu tiên sống trên đảo thấy thời gian trôi thật chậm. Nhớ gia đình, nhớ bạn bè, đất liền lắm vì hồi đó tôi quá trẻ. Sau thời gian ngắn cuộc sống vui vẻ và thoải mái hơn vì quen rồi.

Anh Hai Song về đất liền có để lại cho tôi một ít dụng cụ câu cá. Ban đêm thì câu ở cầu tàu, ban ngày lội ra bãi san hô câu. Với đồ nghề câu anh Hai Song để lại, tôi đã câu được con cá khế khoảng 15kg. Cá, ốc ở Hoàng Sa rất nhiều.

Hoàng Sa không có núi nên cây cối cũng không lớn lắm. Ngoài dừa, dương liễu, nhãn thì chẳng có cây nào lớn hơn thế. Vậy mà không nắng nóng lắm, chắc nhờ gió biển. Cũng ở đợt này năm ấy có cơn bão lớn đi ngang qua đảo, biển động mạnh, sóng cao như mái nhà.

Sau hai lần công tác ở đảo, điều mà tôi không quên được đó là hai lần công tác tôi đều gặp được ông Võ Vĩnh Hiệp - ông là người của nha khí tượng Sài Gòn đưa ra để làm công tác khí tượng. Ông là người bị dị tật bẩm sinh cả tay và chân, thế mà ông chơi rất hay nhiều loại đàn".

Nếu như thống kê thì ông Hiệp đã sống và làm việc tại Hoàng Sa hơn 30 lần.

Lần thứ hai ông Lan được ra đảo khoảng tháng 10/1973. Đó là đợt 54. Lần đi này ông đã có kinh nghiệm hơn vì đã sống ở đây ba tháng rồi nên cuộc sống vui vẻ thoải mái hơn nhiều.

“Lâu quá rồi tôi cũng không còn nhớ nhiều về Hoàng Sa, về quang cảnh trên đảo. Nhưng ngôi nhà nguyện, miễu Bà, cầu tàu, giếng nước... luôn ở trong tôi. Và đặc biệt là khu nghĩa trang với khoảng 50-60 ngôi mộ của những người đã sống và bảo vệ đảo, bảo vệ chủ quyền cho đất nước”, ông Lan nhớ lại.

Nhưng có một ngư dân mà cuộc sống của ông gắn liền với vùng biển Hoàng Sa là ông Mai Phụng Lưu (hiện đang sống tại đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi) mà người dân vẫn gọi ông là “sói biển”. Ông là nhân chứng đương đại tiêu biểu cho ý chí bảo vệ chủ quyền quần đảo Hoàng Sa của nhân dân ta.

Với “sói biển” Mai Phụng Lưu, trong suốt những năm hành nghề tại vùng biển Hoàng Sa là từng đảo nổi, đảo chìm, từng gốc cây, rạn san hô, từng con lạch đã trở nên quen thuộc, ăn sâu vào tâm trí ông.