Luật phòng chống tác hại thuốc lá: 10 năm vẫn như mới

Mười năm không phải là chặng đường ngắn, xong kết quả mà các cơ quan hữu trách thực hiện vẫn không mấy thuyết phục. Tại các điểm bán hàng việc vi phạm quy định cấm quảng cáo, khuyến mại thuốc lá vẫn xảy ra khá phổ biến. Hệ thống bán lẻ thuốc thì đâu đâu cũng thấy, từ vỉa hè, cạnh cống đến cầu thang, công viên… Vi phạm phổ biến nhất là trưng bày số bao thuốc và tút thuốc quá giới hạn cho phép.

Sau 10 năm thực hiện, tỷ lệ nam giới hút thuốc chỉ giảm được 9% (ảnh minh họa: Internet)

Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 12 của Thủ tướng Chính phủ về phòng chống tác hại thuốc lá ( PCTHTL), chúng ta mới giảm được 9% số nam giới hút thuốc, trong khi mục tiêu đề ra: “Giảm tỷ lệ nam giới hút thuốc lá từ 50% xuống còn 20%”. Về mục tiêu thực hiện môi trường không hút thuốc, theo điều tra GATS năm 2010 cho thấy, vẫn còn khoảng 55,9% người lao động (tương đương với gần 8 triệu người) hiện đang bị phơi nhiễm thụ động với khói thuốc lá tại nơi làm việc; Và có tới 73,1% người trưởng thành từ 15 tuổi trở lên (tương đương với 47 triệu người) cho biết phải tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá tại nhà.

Biện pháp tăng thuế thuốc lá để giảm hút cũng là một trong những giải pháp quan trọng để thực thi có hiệu quả các chương trình PCTHTL. Tuy nhiên, hiện nay mức thuế thuốc lá ở Việt Nam hiện chiếm nhiều nhất chỉ là 45% giá bán lẻ. Mức thuế này thấp hơn rất nhiều so với tỷ lệ 65-85% do Ngân hàng Thế giới khuyến cáo và so với mức thuế đã đạt được ở các nước có chính sách kiểm soát thuốc lá hiệu quả. Thậm chí, gíá thuốc lá ở Việt Nam tăng không nhiều trong hơn 10 năm qua, trong khi thu nhập bình quân theo đầu người tăng nhanh và liên tục làm cho thuốc lá ngày càng trở nên dễ mua hơn. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ hút thuốc lá vẫn cao ở nước ta – các chuyên gia khẳng định.

Cần nâng cao nhận thức người dân

Theo bà Hà Thị Dung, Phó Vụ trưởng Vụ Công tác học sinh, sinh viên, Bộ Giáo dục và Đào tạo: “Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của chúng ta hiện nay là khá đầy đủ, nhưng nhận thức của người dân không tăng, chính sách của nhà nước không chắc chắn, triển khai không kịp thời, lực lượng hữu trách không thực thi quyết liệt, đến nới đến chốn thì hiệu quả phòng chống không thể cao được,…”.

Còn theo, ông Trần Thế Hòa, Chánh văn phòng, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam đề nghị, chúng ta cũng phải phản đối quyết liệt việc hút thuốc lá khi đang tham gia giao thông, bởi nó là một hành vi thiếu văn hóa. Ngoài ra, cần tăng cường công tác thanh tra, xử phạt nghiêm khắc các sai phạm hút thuốc lá nơi công cộng (bến xe, rạp hát…).

Thu Hà