Làng sống nhờ… người chết

(Dân trí) - Những ngày này thôn Phú Hải (Hải Ba, Hải Lăng, Quảng Trị) chỗ nào cũng hối hả, nhộn nhịp. Bà con Phú Hải đang vào mùa làm hàng mã, phục vụ thị trường Tết, Rằm tháng Giêng. Cái nghề làm đồ cho người chết này đã nuôi sống bao thế hệ cư dân của làng.

Cả làng làm hàng mã

 

Theo những người cao tuổi trong làng, nghề làm hàng mã của Phú Hải có khoảng 300 năm nay. Làng không có mấy ruộng vườn, cả làng chừng 60 hộ dân thì tất thảy đều sống nhờ vào nghề làm hàng mã.

 

Cụ Mai Thị Lan (90 tuổi) cho biết, “ông tổ” nghề của làng vốn là thầy cúng, nay đây mai đó hành nghề nên học được cách làm các loại hàng mã với mẫu mã đẹp, về truyền lại cho dân làng. Ban đầu chỉ vài hộ theo nghề, sau thấy ăn nên làm ra, dân trong làng bắt đầu theo nhau làm hàng mã, bán trong và ngoài tỉnh.
 
Làng sống nhờ… người chết - 1

Những ngày này người dân Phú Hải đang tấp nập mang hàng ra các chợ bỏ mối cho các tiểu thương.

 

Gia đình chị Võ Thị Thuý đã có 5 đời làm hàng mã, từ trước Tết đến nay, những thành viên trong nhà tất bật vót tre, ráp khung, cắt dán giấy… Chị Thúy cho biết sau mùa Tết, ngày Rằm tháng Giêng và Rằm tháng Bảy là những dịp thị trường hàng mã bán rất chạy.

 

Chị nói từ bé đã biết làm hàng mã, nhưng để làm cho đẹp thì phải học mất 2-3 năm. Bình quân mỗi thành viên trong gia đình chị làm được 5 bộ trạng (gồm: quạt, đôi hia, 1 cung tên, 1 cái áo, con ngựa, 1 mũ) một ngày, trừ mọi nguyên liệu cũng kiếm được 12-15 nghìn đồng/bộ.

 

Làng Phú Hải mấy đời nay xem nghề làm hàng mã như một thứ nghề truyền thống hái ra tiền.

 

“Bóp bụng” người sống lo người chết

 

Lệ cúng giỗ, tưởng nhớ tới người đã khuất là một truyền thống đẹp của người Việt, song lạm dụng quá sẽ sinh lãng phí. Từ đầu thôn Phú Hải chúng tôi gặp anh Tân, một khách hàng cất công đi 50 cây số đến đây đặt đủ 12 bộ áo mũ để về cúng tổ tiên. Anh Tân tâm sự: “Dù cả năm làm ăn có được mùa hay thất bát thì đến dịp này cũng phải gắng sắm cho được mấy bộ đồ trạng về đốt cho phải đạo lý. Mình sống lay lắt cơm cháo qua ngày cũng được nhưng ông bà không được đốt mã thấy có tội lắm”.

 

Bởi thế nên Rằm tháng Bảy, Tết Nguyên đán hay Rằm tháng Giêng, người dân nơi đây lại đôn đáo đi đặt hàng mã, nhờ thế mà người dân Phú Hải mới có của ăn của để. Theo lời chị Thuý, những dịp này người trên thành phố về đặt hàng làm không xuể, đồ mã theo thời thế cũng càng ngày càng phong phú, hiện đại và đắt hơn.
 
Làng sống nhờ… người chết - 2
Cơ sở hàng mã của gia đình chị Thuý đã có từ 5 đời nay.

 

Anh Nguyễn Trạm, một thợ làm hàng mã ở Phú Hải cho hay: “Hồi tháng trước ở Khe Sanh có ông Sáu đi xem bói về bảo phải “đóng” một chiếc xe máy về cúng mới làm ăn phát đạt. Ông đặt tui với 2 triệu đồng, trả trước 1 triệu, làm xong trong một tuần. Khi làm xong, để chở lên tận Khe Sanh ông còn phải thuê mất thêm mấy trăm nghìn nữa”.

 

Tá Linh