Kết thúc phiên tòa PJICO: Giải cứu “quan” bảo hiểm?

(Dân trí) - Sau 3 lần đưa ra xét xử không thành, lần này nguyên TGĐ Trần Nghĩa Vinh và phó TGĐ Hồ Mạnh Quân được “hạ án” với 5 năm tù. Nhưng chính việc đổi tội danh đã tạo ra nhiều mâu thuẫn so với tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” gán cho Phan Hồng Thu.

Lần thứ 4 vụ án được đưa ra xét xử với một bản cáo trạng có thêm tình tiết mới là việc thay đổi tội danh truy tố với các bị cáo. Mảng tội đưa - nhận hối lộ đã bị loại bỏ trong khi việc Trần Nghĩa Vinh, Hồ Mạnh Quân nhận khoản “hoa hồng” 1,9 tỷ đồng để ra quyết định chi trả cho Phan Hồng Thu và công ty Việt Thái Phong 3,8 tỷ đồng bảo hiểm.

Việc đổi sang một tội danh khác, “xóa trắng” tội trạng ép doanh nghiệp “lại quả” của Vinh, Quân khiến nhiều luật sư bất bình vì cách làm việc áp đặt, tùy tiện của cơ quan tiến hành tố tụng.

Luật sư Ngô Ngọc Thủy, bảo vệ cho bị cáo Phan Hồng Thu bức xúc với tội danh “lừa đảo” cáo buộc cho thân chủ của mình. Theo ông Thủy, đã gọi là “lừa đảo” thì phải có người đi lừa và người bị lừa. Mà nếu bà Thu lừa PJICO để mua bảo hiểm sau khi biết tàu, hàng đã cháy thì nạn nhân đầu tiên chính là lãnh đạo của PJICO.

Tuy nhiên, cả Vinh và Quân không được xác định là nạn nhân mà lại đóng vai trò bị cáo, đồng phạm với Thu trong vụ án. Vấn đề cơ bản nhất, cơ quan công tố không chứng minh được việc Việt Thái Phong biết lô hàng của họ đã bị cháy trước khi đi mua bảo hiểm.

Vì thế LS Thủy lại đưa ra đề nghị trả hồ sơ lần nữa để làm sáng tỏ vấn đề bằng cách triệu tập chủ tàu vận chuyển lô hàng, tra lại thời gian các cuộc gọi, fax thông báo gửi đến bà Thu về việc tàu cháy.

Một “luật sư của những vụ án lớn” khác, LS Phạm Hồng Hải (bảo vệ cho bị cáo Hồ Mạnh Quân) lại đưa ra lý lẽ chứng minh, vụ án đã bị hình sự hóa.

Ông Hải phân tích, PJICO là một công ty cổ phần, nếu có việc Vinh - Quân làm sai, chi trả bảo hiểm không đúng, gây thiệt hại cho tài sản của doanh nghiệp thì trước hết các cổ đông của họ phải được quyền phán quyết, đòi quyền lợi bằng một phiên tòa kinh tế - dân sự.

Trong vụ án, việc quy kết hành vi của những người bán bảo hiểm là phạm tội hay không sẽ phụ thuộc vào hành vi mua bảo hiểm của Phan Hồng Thu. Việc xác định tội danh đối với những cán bộ của PJICO cũng phụ thuộc vào tội danh của Thu.

Vậy tại sao có việc Vinh - Quân bị truy tố tội “lợi dụng chức vụ quyền hạn” trong khi 3 cán bộ cấp dưới lại bị truy tố về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”? - ông Hải đặt câu hỏi ngược lại với ý trình bày việc thay đổi tội danh truy tố các bị cáo thiếu thuyết phục.

Tuy nhiên, LS Hải cũng nhìn nhận một sự thật, có trả hồ sơ lần nữa cũng không cách nào chứng minh việc Phan Hồng Thu gian dối để trục lợi bảo hiểm. Ông Hải đưa ra đề nghị “giải cứu” tình hình: đình chỉ vụ án, chuyền sang tòa kinh tế để giải quyết trên cơ sở thỏa thuận của các bên.

Các luật sư đã “vô tình” khéo bỏ qua cuộc mặc cả “đổi 1 lấy 2” giữa Vinh - Quân với nữ giám đốc Việt Thái Phong. Tuy nhiên, tất cả những đấu lý đưa ra suốt ngày hôm qua không được tòa ghi nhận. Sáng nay 23/1, HĐXX đưa ra phán quyết cuối cùng, bác hoàn toàn quan điểm bào chữa của các luật sư.

Tòa khẳng định, việc buộc tội của VKSND tối cao là có cơ sở, đủ căn cứ chứng minh Phan Hồng Thu đã làm giả giấy tờ, gian dối để trục lợi bảo hiểm; Trần Nghĩa Vinh, Hồ Mạnh Quân lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt gần 2 tỷ đồng; Nguyễn Thị Bích Hợp, Ngô Hồng Khoa và Vũ Dương Quý (cán bộ các phòng bảo hiểm hàng hải, giám định bồi thường) đã thiếu trách nhiệm, không phát hiện hồ sơ sai phạm mà còn đề nghị lãnh đạo chi trả tiền bảo hiểm để nhận được khoản "chia chác".

Với việc bỏ qua tội “đưa - nhận hối lộ”, chuyển tội danh, các “quan” bảo hiểm cũng đã được “giải cứu” khỏi mức truy tố lên tới khung hình phạt cao nhất như các phiên tòa trước, HĐXX tuyên phạt Phan Hồng Thu 12 năm tù; Trần Nghĩa Vinh, Hồ Mạnh Quân mỗi ngưòi 5 năm tù; Nguyễn Bích Hợp nhận 36 tháng tù treo, Ngô Hồng Khoa 30 tháng tù treo, Vũ Dương Quý 24 tháng tù treo.

Phương Thảo