“Cấm ô tô 5x5 là bất hợp lý!”

PGS TS. Nguyễn Quang Toản - nguyên Chủ nhiệm bộ môn Đường bộ, trường Đại học Giao thông Vận tải Hà Nội nhìn nhận như vậy về đề xuất giải pháp cấm ô tô cá nhân 5 giờ trong ngày và 5 ngày trong tuần (5x5) của cựu phi công quân sự Mai Trọng Tuấn đang được Chính phủ giao Hà Nội và TP.HCM nghiên cứu.

Cấm xe ô tô con 5x5 - “5 giờ trong ngày (sáng và chiều) và 5 ngày trong tuần (từ thứ Hai đến thứ Sáu) không cho xe hơi cá nhân lưu thông trong khu vực trung tâm thành phố” - đề xuất này của cựu phi công Mai Trọng Tuấn vừa đưa ra đã nhận được nhiều phản hồi từ các chuyên môn trong lĩnh vực giao thông vận tải.

Nếu cấm ô tô thì hoạt động KT-XH của đất nước sẽ bị ảnh hưởng

PGS. TS Nguyễn Quang Toản cho rằng Hà Nội có ùn tắc giao thông nhưng chưa ùn tắc đến mức phải cấm ô tô, nếu 3-4 năm nữa nhìn lại sẽ thấy hiện Hà Nội vẫn là thông thoáng. Vị PGS. TS này cũng đặt ra hàng loạt vấn đề và câu hỏi về việc có đáng phải cấm ô tô chưa? Đây có phải là việc nên làm không? Và nếu cấm thì cấm đến bao giờ?

“Hà Nội là trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế của cả nước; là trung tâm dịch vụ, thương mại và lao động trí óc chứ không phải là trung tâm của sản xuất. Người đi ô tô con trong giờ hành chính đều là đi làm việc chứ không phải họ dùng xe để đi chơi, trong khi mọi người đều có quyền đi lại, mọi phương tiện đều bình đẳng như nhau thì việc cấm xe ô tô con vì mục tiêu nhường đường cho xe máy lưu thông là chuyện bất hợp lý” - PGS TS. Nguyễn Quang Toản cho hay.

Nói tiếp về việc cấm ô tô, ông Toản cho rằng có thể thí điểm cấm 1-2 ngày chứ không thể cấm 1-2 tháng. “Khi Hà Nội tổ chức sự kiện ở khu vực hồ Hoàn Kiếm, việc phân luồng cấm xe ô tô, xe máy trong 2-3 không được đi vào khu vực diễn ra sự kiện là chuyện đã và đang làm được, nhưng nếu cấm 1-2 tuần thì sẽ có vấn đề và thấy hậu quả ngay” - ông Toản phản biện.

Hơn nữa, với đề xuất 5x5 thì có thể dùng biện pháp hành chính để ép buộc một số xe con biển trắng, nhưng với xe biển xanh là chuyện không thể bởi đây là phương tiện công vụ đặc biệt đi làm nhiều việc quan trọng của đất nước. Bình thường chúng ta còn phải nhường đường cho xe này đi làm nhiệm vụ chứ nói gì đến chuyện sẽ cấm để động viên họ đi taxi.

Vị PGS TS này cũng lưu ý đến sự thay đổi của hạ tầng giao thông và văn hóa giao thông không thể trong một sớm một chiều, vì thế để cải thiện tình hình giao thông hiện nay, cần thiên về những giải pháp trước mắt có thể thực hiện được ngay dù là nhỏ, như: làm cầu vượt nhẹ tại các nút giao thông trọng điểm, tăng cường xe buýt công cộng, khơi thông một số con đường có lưu lượng lớn... để giúp người dân thích nghi với tình hình, chứ không nên quá chú trọng đến những giải pháp dài hơi mà không hiệu quả.

Cũng theo PGS TS. Nguyễn Quang Toản, giải pháp duy nhất có thể giảm được ùn tắc là người dân nên động viên nhau ít ra đường, khi ra đường thì tự lo lấy chuyến đi của mình, nhường nhịn nhau mà đi thì sẽ không ùn tắc.

Đồng tình với quan điển này, TS. Nguyễn Xuân Thủy - nghiên cứu sinh về quản lý giao thông đô thị tại Tiệp Khắc (cũ), nguyên cán bộ Vụ Vận tải (Bộ Giao thông Vận tải) khẳng định chỉ nên hạn chế ô tô chứ không nên cấm ô tô lưu thông trong trung tâm thành phố, đặc biệt là Thủ đô Hà Nội.

Trong khi đó, ông Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Ô tô Việt Nam xét đến yếu tố pháp luật khi đề xuất cấm đoán phương tiện thì phải cân nhắc kỹ lưỡng.

“Tôi không đồng tình với đề xuất giải pháp 5x5, khi xảy ra ùn tắc mà chưa xử lý được thì không thể cấm một loại hình phương tiện hoạt động (ô tô) để nhường đường cho loại hình khác thỏa sức đi (xe máy), điều đó là phi thực tế. Mọi người dân đều có quyền tự do đi lại và tự do lựa chọn phương tiện cho mình, vấn đề là đi như thế nào mà thôi.” - ông Hùng cho hay.

Ông Hùng cũng chỉ rõ, nếu cấm ô tô cá nhân không cho xe cá nhân vào trung tâm thành phố thì chắc chắn taxi sẽ tăng lên, taxi tăng lên thì sẽ tiếp tục ùn tắc và còn nhiều vấn đề nảy sinh khác liên quan đến hoạt động xã hội.

“Nếu so sánh giữa đề xuất 5x5 và đề xuất thu phí phương tiện đi vào trung tâm thành phố giờ cao điểm để hạn chế phương tiện cá nhân của Bộ Giao thông Vận tải thì tôi cho rằng giải pháp của Bộ Giao thông Vận tải là hợp lý và linh hoạt hơn. Với giải pháp này, ai đi thì nộp tiền, không đi thì không phải nộp tiền, điều này vẫn đảm bảo quyền đi lại của người dân mà không đưa người dân vào thế bị cấm đoán, bị mất quyền tự do đi lại” - ông Hùng cho biết thêm.

Quỳnh Anh