“Báo chí vẫn giữ vững và phát huy vai trò của mình”

Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son: Thưa các bạn độc giả, câu hỏi vừa rồi là một tồn tại thực tế trong đời sống báo chí nước nhà. Một điều không mong muốn khi có phóng viên báo chí vi phạm khuyết điểm bị xử lý vi phạm hành chính, thậm chí bị xử lý hình sự.

Phạm Minh (TPHCM): Tôi là doanh nghiệp nên rất quan tâm tới các giải pháp chỉ đạo, điều hành kinh tế - xã hội của Chính phủ. Tôi đọc các nghị quyết của Chính phủ thấy luôn yêu cầu phải làm tốt công tác thông tin tuyên truyền để người dân biết, đồng thuận. Nói như vậy có thể hiểu là Chính phủ thấy báo chí chưa làm tốt nhiệm vụ của mình, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son: Chúng tôi có thể nói công tác thông tin tuyên truyền là 1 phương thức quan trọng của sự lãnh đạo và sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước. Tất cả mọi hoạt động trong đời sống xã hội đều phải thông tin tuyên truyền. Chúng ta ra một sản phẩm nào đó cũng phải thông tin tuyên truyền, định hướng, quảng bá, khuyến mại… Một trong những phương thức quan trọng trong lãnh đạo là chúng ta phải thông tin tuyên truyền.

Trong chiến tranh người ta thường nói, “tư tưởng không thông thì xách bình tông không nổi”. Chúng ta thấy vai trò của công tác tuyên truyền, thông tin rất quan trọng. Khi chúng ta tuyên truyền, làm thông tư tưởng rồi thì mọi người sẽ vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Có thể nói, công tác tuyên truyền là 1 nhiệm vụ rất quan trọng, đả thông tư tưởng, lãnh đạo tư tưởng là nhiệm vụ không thể thiếu được trong mọi hoạt động cách mạng của chúng ta, trong mọi hoạt động xã hội.

Khi đã thông tư tưởng rồi, đó là yếu tố, động lực để góp phần chúng ta biến đường lối, chủ trương của Đảng, giải pháp của Chính phủ thành hành động cách mạng của quần chúng, thành hành động của doanh nghiệp, người dân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của mình, lao động sản xuất, phát triển kinh tế- xã hội. Đấy là vai trò rất quan trọng của công tác tuyên truyền.

Như vậy, ở đây muốn nói, trong mọi hoạt động của chúng ta phải có công tác tuyên truyền, không phải vì công tác tuyên truyền yếu kém, nên chúng ta phải ghi vào tất cả các văn bản nghị quyết đâu. Mà chúng ta thấy, sau Hội nghị trung ương Đảng, chúng ta đều có những thông cáo báo chí của Trung ương để các nhà báo tuyên truyền về kết quả của Hội nghị trung ương. Trước, trong, sau kỳ họp Quốc hội, chúng ta đều có họp báo để thông tin cho báo giới về hoạt động của Quốc hội. Hiện báo chí của chúng ta đang bám sát từng ngày Kỳ họp Quốc hội để thông tin tới độc giả, nhân dân. Sắp tới chúng ta truyền hình trực tiếp phiên trả lời chất vấn của thành viên Chính phủ tại Quốc hội, đây là những hoạt động chúng ta đang thông tin tuyên truyền rộng rãi cho cả nước hiểu về hoạt động của Đảng, Nhà nước, Quốc hội.

Thời gian vừa qua, Chính phủ họp thường kỳ hàng tháng, sau mỗi kỳ họp, Bộ trưởng Chủ nhiệm VPCP đều tổ chức họp báo để thông tin tuyên truyền những nội dung mà Chính phủ đã chỉ đạo và các địa phương, ban, ngành, nhân dân cả nước đã thực hiện trong một tháng và định ra những phương hướng, giải pháp để thực hiện trong những tháng tiếp theo.

Đó là những nội dung tuyên truyền mà chúng ta phải làm thường xuyên, liên tục, mọi cấp, mọi lúc mọi nơi, chứ không phải ngành TTTT hay báo chí chúng ta làm công tác thông tin tuyên truyền hạn chế nên trong nghị quyết nào cũng phải nêu.

Tôi muốn nói đây là một phương thức trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ, bên cạnh nhiệm vụ phát triển kinh tế, ổn định chính trị, an ninh quốc phòng thì càng phải làm tốt nhiệm vụ thông tin tuyên truyền.

Như vậy, muốn nói rằng, khẳng định, công tác TTTT của chúng ta trong thời gian vừa qua là tốt, đã hoàn thành tốt nhiệm vụ, như chúng ta thấy, chúng ta đã từng thông tin tuyên truyền đến toàn Đảng, toàn dân Nghị quyết 01 ngày 24/1/2011của Chính phủ để kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội. Vừa qua chúng ta đã tích cực tuyên truyền rất tốt Nghị quyết 11. Gần đây, chúng ta lại tuyên truyền nghị quyết 01 của Chính phủ để chỉ đạo định hướng phát triển kinh tế- xã hội trong năm 2012 và vừa qua lại tuyên truyền Nghị quyết 13 để thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp…

Tuy rằng làm tốt như vậy, nhưng chúng ta vẫn khẳng định trong tất cả các văn bản của Đảng, Nhà nước luôn xác định làm tốt công tác tuyên truyền hơn nữa. Qua đó, khẳng định vai trò, vị thế của công tác tuyên truyền, gián tiếp khẳng định vai trò của báo giới đối với nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội trong thời gian qua cũng như thời gian tới.

Bạn Gia Linh (Thanh Hoá): Báo chí nước nhà còn đưa nhiều tin vịt như mới đây tin Việt Nam Airline đâm máy bay Mỹ ở Chicago. Việt Nam còn chưa mở đường bay đến Chicago thì làm sao có chuyện đó được. Làm sao để chấn chỉnh việc đăng tin vịt làm mất uy tín với người đọc như vậy thưa ông Bộ trưởng? 

Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son: Vấn đề bạn nêu là một trong những khuyết điểm của báo chí cần khắc phục. Để giải quyết vấn đề này, trước hết phải nâng cao trách nhiệm, đạo đức người làm báo, nâng cao vai trò của các tổng biên tập, cơ quan chủ quản và cơ quan quản lý Nhà nước, để động viên những mặt làm tốt, đồng thời kiểm tra, giám sát và xử phạt nghiêm minh nếu có sai phạm.

Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son: Có thể nói là báo chí chúng ta trong những năm vừa qua có nhiều điều kiện, nhiều cơ hội phát triển nhất là trong sự bùng nổ công nghệ thông tin nhiều tờ báo phát triển rất mạnh mẽ.

Chúng ta vừa tận dụng cơ hội về công nghệ thông tin đồng thời cũng cho thấy Đảng và Nhà nước, nhân dân rất quan tâm đến báo chí. Chính vì vậy chúng ta có điều kiện để phát triển báo chí.

Từ một tờ báo có một ấn phẩm thì đến nay đã có nhiều ấn phẩm và một cơ quan báo chí chỉ có một loại hình báo chí thì đến nay có thể có 2, 3 loại hình báo chí; thậm chí như Đài Tiếng nói Việt Nam có tới 4 loại hình báo chí khác nhau. Đồng thời chúng ta có tới 17.0000 nhà báo được cấp thẻ, được đào tạo chính quy hoặc không chính quy, nhưng đã đủ năng lực, trình độ chuyên môn, bản lĩnh để được cấp thẻ tác nghiệp hoạt động báo chí.

Có thể nói báo chí nước ta trong suốt quá trình cách mạng đã có sự phát triển mạnh mẽ cả về số lượng và chất lượng, đặc biệt trong thời kỳ kháng chiến giành độc lập dân tộc, chúng ta đã có nhiều nhà báo trở thành tấm gương sáng trong hoạt động tác nghiệp báo chí.

Chúng ta có hơn 400 nhà báo là liệt sỹ, đã cống hiến thân mình cùng các chiến sỹ hy sinh trên chiến trường để tác nghiệp báo chí, đưa những thông tin nhanh nhất, chính xác nhất, nóng hổi nhất từ chiến trường về hậu phương để góp phần tuyên truyền những gương chiến đấu của chiến sỹ ta ở chiến trường và góp phần động viên hậu phương vững vàng trong chiến tranh. Đấy là những tấm gương rất sáng của báo chí.

Và trong quá trình phát triển kinh tế xã hội hiện nay, có rất nhiều nhà báo vượt qua khó khăn, thậm chí phải chấp nhận chịu ảnh hưởng, tổn hại về thân thể, danh dự, uy tín trong quá trình tác nghiệp báo chí, vượt qua những khó khăn đời thường để hoàn thành nhiệm vụ.

Như vậy, có thể nói trong thời chiến cũng như trong thời kì phát triển kinh tế xã hội hiện nay thì báo chí luôn đồng hành với Đảng, cách mạng, dân tộc, hoàn thành tốt nhiệm vụ của chúng ta.

Bên cạnh đó chúng ta còn thiếu vắng những tấm gương sáng, những bài báo hay những cây bút chúng ta đã từng thấy trong lịch sử như Sóng Hồng, Thép Mới, Hoàng Tùng, Hồng Hà… hoặc ngày nay chúng ta còn những nhà báo rất đáng kính trọng như bác Hữu Thọ, Hà Đăng, Đỗ Phượng. Đó là những cây đại thụ trong làng báo chí chúng ta. Đó là những tấm gương cho báo chí chúng ta noi theo, học tập.

Trong tình hình hiện nay chúng ta vẫn chưa có những nhà báo nổi danh như vậy nhưng tôi tin rằng trong thời gian tới chúng ta sẽ có những nhà báo như vậy. Các bạn đã nêu lại lời phát biểu của bác Hữu Thọ trong dịp trao giải báo chí vừa qua, chúng tôi thấy một lần nữa nhắc lại lời cảnh báo, mong muốn cũng như yêu cầu của các bậc lão thành báo chí đi trước đối với các thế hệ báo chí hiện nay về phấn đấu vươn lên, sánh kịp với những gì đất nước đang mong muốn. Tôi tin rằng với sức trẻ của thế hệ báo chí hiện nay, được đào tạo bài bản thì trong tương lai chúng ta sẽ có những nhà báo xứng đáng với mong muốn của các nhà báo lão thành đi trước và xứng đáng với sự mong đợi của báo giới, của nhân dân.

Bạn Tuấn Long (Hưng Yên): Người ta thường nói giáo viên tồi thì làm hỏng thế hệ học sinh, bác sĩ tồi thì cướp đi tính mạng con người. Nhà báo tồi thì vừa có thể dùng bút làm hỏng đi 1 thế hệ và cũng có thể cướp đi mạng sống của con người, có thể làm phá sản cả một tập đoàn? Thưa Bộ trưởng, ông nghĩ sao về nhận xét này?

Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son: Tôi rất tâm đắc với nhận xét này, vì nó đã khẳng định vai trò và trách nhiệm của báo chí, của người làm báo. Qua nhận xét này, tôi thấy càng phải làm tốt hơn trách nhiệm của cơ quan quản lý báo chí, bồi dưỡng kịp thời cho các cơ quan báo chí, người làm báo về trách nhiệm, đạo đức để các cơ quan báo chí thực sự là cơ quan văn hóa, nhà báo thực sự là chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng, có thái độ, hành vi gương mẫu, viết nên những tác phẩm giàu sức truyền cảm, thực sự là đứa con tinh thần, tạo sư đồng thuận trong xã hội… để góp phần thực hiện tốt các đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước.

Bạn Hải Hường (Gia Lai): Hiện nay có tình trạng một số blog, trang mạng cá nhân thường xuyên đăng viết bài nói ngược lại chủ trương đường lối, bài xích cá nhân, đưa thông tin một chiều, không được kiểm chứng, gây hoang mang trong dư luận, chia rẽ nội bộ. Bộ Thông tin và Truyền thông có biện pháp gì để chấn chỉnh không ?

Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son: Có thể nói rằng trong sự phát triển mạnh mẽ của CNTT nói chung và của internet nói riêng, chúng ta đã đưa internet đến mọi vùng miền cả nước, đây là cơ hội để có nhiều blog, trang thông tin điện tử phát triển. Đó là những công cụ hữu hiệu để tương tác giữa độc giả với nhau, người dân với người dân, người dân với các tổ chức chính quyền các cấp, các địa phương. Có thể nói đây là điều kiện thuận lợi để phát triển bùng nổ thông tin, để chúng ta có thể tìm hiểu, hiểu biết xã hội quốc tế, trong ngoài nước, có cơ hội để nắm nhiều thông tin hơn, giao dịch với nhiều đối tượng khác trong xã hội, nâng cao học tập hiểu biết… Đấy là mặt đúng, tốt của nó.

Nhưng ngược lại, trong sự phát triển này, có nhiều blog lợi dụng sự dân chủ đó, lợi dụng thuận lợi trong tác nghiệp trên mạng, lợi dụng việc chúng ta chưa có điều kiện chế tài quản lý các blog, dẫn tới có những hành vi vi phạm đạo đức của công dân, ảnh hưởng tới quyền tự do chân chính  của người khác như bạn nêu trong câu hỏi.

Đây là hành vi không chỉ Luật Báo chí mà phải cả các luật khác có chế tài xử lý. Về phía cơ quan quản lý truyền thông, chúng tôi hiện đã và đang đang soạn thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 97 về quản lý hoạt động trên internet, trong đó có quản lý internet, game online và blog. Trong quá trình xây dựng chắc chắn sẽ xin ý kiến độc giả. Rất mong bạn đặt câu hỏi sẽ đóng góp ý kiến để chúng tôi hoàn thiện chế tài để vừa làm sao tạo điều kiện tự do cho mọi người nhưng cũng quản lý được, hạn chế hành vi lợi dụng việc này, xâm phạm tự do của người khác, vi phạm pháp luật.

Bạn Ngọc Hà (Hải Phòng): Tôi xin hỏi là Bộ Thông tin và truyền thông có ý định tư nhân hóa báo chí hoặc cho thành lập Tập đoàn báo chí không?

Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son: Như tôi đã nói, nhà nước ta là nhà nước pháp quyền XHCN, mọi tổ chức và công dân đều hoạt động theo pháp luật, trong đó có Luật Báo chí. Điều 1 Luật Báo chí ghi rõ, báo chí ở nước CHXHCN Việt Nam là phương tiện thông tin đại chúng thiết yếu đối với đời sống xã hội; là cơ quan ngôn luận của các tổ chức của Đảng, cơ quan Nhà nước, tổ chức xã hội; là diễn đàn của nhân dân.

Như vậy, đến giờ phút này, không có báo tư nhân trong xã hội ta.

Còn tập đoàn báo chí là mô hình đã xuất hiện ở một số nước trên thế giới. Hiện, tại Việt Nam, một số cơ  quan báo chí đang có tới 2, 3, 4 loại hình báo chí, nhưng chúng ta chưa có tập đoàn báo chí. Bộ Thông tin và Truyền thông cũng xin khẳng định chúng tôi chưa có ý định hoặc đề xuất, chủ trương hình thành tập đoàn báo chí.  

Theo Cổng TTĐT Chính phủ