Dân sinh
Fica
DTiNewsTiếp tục "tranh giành" tác quyền bức ảnh đoạt Huy chương Vàng
(Dân trí) – Sau khi ông Đỗ Văn Tri thừa nhận không phải là tác giả bức ảnh đoạt Huy chương Vàng, bức ảnh lại trở thành tâm điểm tranh cãi giữa ông Nguyễn Hữu Hài (có file ảnh) và ông Nguyễn Xuân Hữu Tâm (người bấm máy).
Người chụp ảnh và người giữ máy ảnh tranh cãi
Hiện đã xác định người bấm máy là ông Tâm và người nhờ bấm máy (và giữ file ảnh ở trong máy mình) là ông Hài qua đơn tường trình của 2 bên gửi đến Hội Nhiếp ảnh TT-Huế. Tuy nhiên, về phía nào cũng cho rằng tấm ảnh là của mình.
Cụ thể, ông Hài cho rằng đã tặng file ảnh cho ông Tri với đầy đủ tất cả các ý nghĩa nó có về bản quyền, sở hữu trí tuệ và tất cả. Trong bản quyền về nhiếp ảnh có ghi phần nào trong luật thì ông đều chấp thuận tất cả từ A đến Z. Có nghĩa ông Hài đã khẳng định “chủ quyền” tấm ảnh trong máy của ông.
Ông Nguyễn Hữu Hài nói về việc cho file ảnh với ông Tri là “chuyển bản quyền tác giả từ tôi sang sở hữu bản quyền tác giả là Đỗ Văn Tri”. Điều này có nghĩa là tặng tất cả, kể cả mọi việc do anh làm, kể cả triển lãm và dự thi.
Tuy nhiên, ông Tâm lại cho rằng, quyền tác giả của tấm ảnh thuộc về mình. Vì ông đã trực tiếp chụp ảnh, dù ông Hài có nhờ nhưng vì người bấm máy là ông nên đề nghị các cấp thẩm quyền xem xét, trả lại quyền tác giả tấm ảnh chính đáng.
Trở lại chuyến đi sáng tác vào tháng 3/2012, theo ông Hài là ông đã gọi ông Tâm đi, khi chụp tấm ảnh về cảnh lễ hội khất thực trong tòa tháp, khi thấy đoàn nhà sư đang đến, vì lúc này ông Tâm đứng ở trong rồi (vì người nhỏ vào được), nên ông Hài nhờ ông Tâm bấm mấy tấm từ máy ảnh mình đưa tới, nếu không chậm sẽ muộn cảnh đẹp.
Phía ông Tâm cũng cho biết thêm, sau khi chụp về, ông đã công bố quyền tác giả qua triển lãm “Sắc Xuân” vào 26/3/2012 tại rạp Hưng Đạo – Huế và triển lãm tại câu lạc bộ ở Mỹ và trên các diễn đàn… với tên tác phẩm là “Lễ hội khất thực”. Những tấm ảnh ông Tâm "copy" ra và đem triển lãm gần giống với bức ảnh “Lễ hội khất thực Huyền Không” từ file ảnh do ông chụp giùm ông Hài mà sau đó ông Hài cho ông Tri đem dự giải và đoạt Huy chương Vàng.
Bức ảnh "Lễ hội khất thực Huyền Không"- ông Đỗ Văn Tri gửi dự thi và đoạt Huy chương Vàng
Ông Nguyễn Xuân Hữu Tâm bày tỏ quan điểm: “Để có được những bức ảnh đẹp mắt và mang tính nghệ thuật cao các nhà nhiếp ảnh đã phải đánh đổi bằng cả tâm huyết, thời gian và sự sáng tạo không mệt mỏi của mình. Chính vì vậy việc sao chép hay chiếm dụng những sản phẩm nghệ thuật đó là hành vi không thể chấp nhận được”.
Giới nghệ sĩ nhiếp ảnh đa số đều cho rằng, nếu tấm ảnh mà ông Tri đem dự thi không đoạt Huy chương Vàng mà chỉ được dự triển lãm và treo thôi, chắc đã không có chuyện gì xảy ra.
Trích điều 736, Mục 1 Quyền tác giả thuộc Quyền Sở hữu trí tuệ và Chuyển giao Công nghệ (trích từ Bộ luật Dân sự năm 2005) đã quy định về "Tác giả" như sau: “Người sáng tạo tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học là tác giả của tác phẩm đó. Trong trường hợp có hai người hoặc nhiều người cùng sáng tạo ra tác phẩm thì những người đó là các đồng tác giả”.
Trong câu chuyện này, một người bấm máy (ông Tâm) và người có sở hữu máy ảnh (ông Hài), theo nhiều ý kiến của nghệ sĩ nhiếp ảnh Huế, nên để đồng tác giả là hay nhất vì sẽ nối lại tình cảm giữa 2 người đã từng là bạn thân, và thỏa đáng về nhiều mặt.
Trước đây, cũng đã có một số câu chuyện hiếm hoi liên quan trong làng nhiếp ảnh, khi người chụp ảnh trực tiếp và người có ý tưởng nhưng lại đưa máy mình cho người khác chụp theo một cách vô tình hay cố ý.
Theo luật sư Lê Thị Trà My (Đoàn luật sư tỉnh TT-Huế), vì bức ảnh trên chưa đăng ký bản quyền nên nếu 2 bên ông Tâm và ông Hài tranh chấp để ra tòa là không thể được. Vấn đề bản quyền thì phải đăng ký, còn nếu không thì chỉ mới dừng lại xem xét ở góc độ quyền tác giả mà thôi. Và cũng nên dĩ hòa vi quý, vì một người là sáng tạo ra trực tiếp, một người là sở hữu bức ảnh.
Đại Dương
