Chùa Bút Tháp "lọt" danh sách trùng tu, tôn tạo

(Dân trí)- Bộ VHTT&DL vừa ban hành Văn bản số 3603/BVHTTDL-DSVH gửi UBND tỉnh Bắc Ninh về việc lập dự án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị khu di tích chùa Bút Tháp, một trong những ngôi chùa cổ nhất Việt Nam nơi còn lưu giữ nhiều bảo vật Phật giáo.

Trước đó, UBND tỉnh Bắc Ninh đã có công văn số 2014/UBND-VX ngày 1/10/2012 gửi  Bộ VHTT&DL về việc thoả thuận chủ trương lập dự án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị khu di tích chùa Bút Tháp (Ninh Phúc tự) tại xã Đình Tổ - Thuận Thành. Sau khi xem xét đề nghị của tỉnh Bắc Ninh, Bộ VHTTDL thống nhất với đề nghị về chủ trương lập dự án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị khu di tích chùa Bút Tháp.

Sự cổ kính hiện rõ trên từng đường nét kiến trúc tại chùa Bút Tháp.
Sự cổ kính hiện rõ trên từng đường nét kiến trúc tại chùa Bút Tháp.
Sự cổ kính hiện rõ trên từng đường nét kiến trúc tại chùa Bút Tháp.

Đồng thời, Bộ VHTT&DL đề nghị UBND tỉnh Bắc Ninh chủ động bố trí từ ngân sách địa phương và huy động các nguồn vốn hợp pháp khác để thực hiện dự án. Bộ VHTTDL sẽ xem xét, hỗ trợ một phần kinh phí từ Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hoá khi thoả thuận dự án, trên cơ sở ưu tiên cho tu bổ, tôn tạo các hạng mục gốc của di tích.

Chùa Bút Tháp (Ninh Phúc tự) nằm ở bên đê hữu ngạn sông Đuống thuộc thôn Bút Tháp, xã Đình Tổ, huyện Thuận Thành (Bắc Ninh). Ngoài ra, nhân dân trong vùng còn gọi là chùa Nhạn Tháp. 

Đây là một trong không nhiều ngôi chùa cổ, có quy mô kiến trúc lớn của Đồng bằng Bắc Bộ còn lại đến ngày nay. Chùa có kiến trúc độc đáo, bố cục hài hòa giữa kiến trúc với môi trường thiên nhiên. Toàn bộ kiến trúc chính của chùa quay theo hướng Nam, một hướng truyền thống của người Việt. Đối với đạo Phật hướng Nam là hướng của trí tuệ, của bát nhã.
Tượng Phật bà Quan âm nghìn mắt nghìn tay - bảo vật Phật giáo vô giá tại chùa Bút Tháp.
Tượng Phật bà Quan âm nghìn mắt nghìn tay - bảo vật Phật giáo vô giá tại chùa Bút Tháp.

Để xác định chùa có từ bao giờ thì chưa có nhà nghiên cứu nào đưa ra một tài liệu chính xác. Tuy nhiên, quần thể kiến trúc còn giữ lại nhiều di tích của thế kỷ 17. Cụm kiến trúc trung tâm ở Chùa Bút Tháp bao gồm 8 đơn nguyên chạy xong hành được bố trí đăng đối trên một đường "Thần Đạo" và được bao bọc bởi hai dãy hành lang chạy suốt dọc chùa ở hai bên, đó là tòa Tiền Đường Thượng Điện, cầu đá tòa Thích Thiện Am Trung Đường, phủ thờ nhà Hậu Đường và hàng tháp đá.

Đáng chú ý nhất ở chùa là tượng Quan Âm nghìn mắt nghìn tay nổi tiếng do nhà điêu khắc họ Trương tạc năm 1656. Tượng cao 3,7 m, ngang 2,1 m, dày 1,15 m. Cánh tay xa nhất có chiều dài là 200 cm. Tượng có 11 đầu, 42 tay lớn và 952 tay dài ngắn khác nhau. Tính từ đài sen lên, tượng cao 235 cm. Đầu rồng đội tòa sen cao 30 cm, bệ tượng cao 54 cm. Đây được coi là một kiệt tác độc nhất vô nhị về tượng Phật và nghệ thuật tạc tượng - nghệ thuật làm nổi bật triết lý nhà Phật bằng thứ ngôn ngữ tạo hình hàm súc.

Trao đổi với PV Dân trí, ông Nguyễn Duy Nhất - Giám đốc Ban quản lý di tích tỉnh Bắc Ninh cho biết: Việc trùng tu tôn tạo chùa Bút Tháp dự kiến sẽ được bắt đầu trong tháng 10/2012. Hạng mục đầu tiên được trùng tu tôn tạo là Nhà tổ với kinh phí khoảng 4 tỷ đồng. Các hạng mục tiếp theo tại chùa Bút Tháp sẽ tiếp tục được trùng tu theo hiện trạng với mục tiêu là giữ được nét cổ kính của một trong những ngôi chùa cổ nhất Việt Nam.

Tháp Bảo Nghiêm bằng đá xanh 
Tháp Bảo Nghiêm bằng đá xanh như cây bút khổng lồ

 
Chùa có tháp Bảo Nghiêm bằng đá xanh cao 5 tầng thờ Hoà thượng Chuyết Chuyết, trông tháp giống như cây bút khổng lồ.

Trước đó, tỉnh Bắc Ninh vừa công bố quy hoạch bảo tồn tôn tạo và phát huy giá trị quần thể di tích lịch sử văn hoá quốc gia lăng và đền thờ Kinh Dương Vương với tổng mức đầu tư khoảng hơn 491 tỷ đồng. Theo kế hoạch, Dự án Bảo tồn tôn tạo và phát huy giá trị quần thể di tích lịch sử văn hoá Quốc gia Lăng và Đền thờ Kinh Dương Vương được thực hiện từ nay đến năm 2019.

Thế Cường