Bác sĩ quốc tế chỉ cách phân biệt u lành hay ác tính

(Dân trí) - Theo bác sĩ Michael, Khoa Ung bướu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc, khối u là dấu hiệu phổ biến nhất của nhiều loại ung thư. Tuy nhiên, khối u cũng có thể là lành tính. Vậy làm thế nào để phân biệt u lành và u ác?

Khối u là gì?

Tế bào lành tính và ác tính có sự khác biệt về cả hình dạng và mức độ lây lan.
Tế bào lành tính và ác tính có sự khác biệt về cả hình dạng và mức độ lây lan.

Quá trình hình thành u lành và u ác có nhiều điểm giống nhau. Mỗi tế bào có một chu kỳ phát triển và chết đi nhất định. Khi tế bào già chết đi, và một tế bào non ra đời kế tiếp vị trí, chức năng của tế bào cũ. Trong một số trường hợp, đột biến gen làm cho tế bào già không chết đi, những tế bào mới vẫn sinh ra không ngừng, dẫn tới sự tích tụ, gọi là một khối u.

Để xác định xem khối u lành tính hay ung thư, bác sĩ có thể lấy mẫu tế bào bằng thủ thuật sinh thiết. Sau đó, mẫu bệnh phẩm sẽ được phân tích dưới kính hiển vi trong phòng thí nghiệm để quan sát xem có tế bào ung thư hay không.

Khối u lành tính

Nếu các tế bào trong khối u là tế bào bình thường, nó được coi là lành tính. Khối u này sẽ không xâm nhập các mô lân cận hoặc lan rộng đến các khu vực khác của cơ thể (di căn). Khối u lành tính cũng không có gì đáng ngại trừ khi nó bấm vào các mô lân cận, dây thần kinh hoặc mạch máu và gây tổn thương, đặc biệt nếu như u lành xuất hiện ở các vị trí như não và ảnh hưởng đến cấu trúc trong hộp sọ. Nó có thể bấm vào các cơ quan quan trọng.

Khối u lành tính thường di động, có bờ đều, mềm. Ngược lại, u ác tính thường không di chuyển, chắc và cứng như đá, bờ không rõ ràng…
Khối u lành tính thường di động, có bờ đều, mềm. Ngược lại, u ác tính thường không di chuyển, chắc và cứng như đá, bờ không rõ ràng…

Khối u lành tính đôi khi có thể phát triển rất lớn, và cần loại bỏ bằng phẫu thuật. Tuy nhiên, khối u này thường có ranh giới rõ ràng nên dễ loại bỏ triệt để, ít tái phát. Trong một số trường hợp, u có thể tái phát, nhưng chỉ tái phát tại vị trí ban đầu.

Có nhiều người lo lắng rằng, liệu khối u lành tính có thể trở thành ác tính không. Bác sĩ bác sĩ Michael – Khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc cho biết: Khối u lành tính thường không thể biến thành ác tính, trừ trường hợp như polyp u tuyến đại tràng được coi là tiền ung thư của ung thư đại trực tràng, có khả năng biến đổi thành ác tính. Đó chính là lý do vì sao cần loại bỏ trong quá trình nội soi để ngăn chặn nó tiến triển thành ung thư.

Khối u ác tính là gì?

Khối u ác tính hay còn được gọi là ung thư, có tốc độ phát triển rất nhanh, và có khả năng xâm nhập, lây lan sang các mô lân cận và các cơ quan xa (di căn) thông qua hệ thống máu và hạch bạch huyết. Ung thư có thể xảy ra bất cứ nơi nào trong cơ thể bao gồm vú, ruột, phổi, cơ quan sinh sản, máu và da. Vì khối u ác tính có thể lây lan nhanh chóng nên điều trị triệt để rất khó khăn, tỷ lệ tái phát cao nếu như phát hiện muộn. Không những vậy, điều trị nếu không kịp thời có thể nguy hiểm đến tính mạng người bệnh. Khối u ác tính là nguyên nhân gây tử vong cao thứ 2 sau bệnh tim mạch, trên toàn thế giới.

Cách phân biệt các khối u lành tính và ác tính

Mặc dù khối u lành tính và ác tính khác nhau hoàn toàn, nhưng phân biệt không phải đơn giản. Trong buổi tư vấn trực tuyến về chủ đề Cách phát hiện sớm ung thư hiệu quả, bác sĩ Michael có chia sẻ: “Khối u ác tính thường cứng (như đá), có bờ không đều, thường cố định chặt vào da, và khi chúng ta tác động lực vào thì nó vẫn không di chuyển. Ngược lại, khối u lành tính sờ vào thường mềm, bờ đều, khi tác động vào thì nó di chuyển.”

Mặc dù vậy, không phải ai cũng có thể tự mình phân biệt u lành và u ác một cách chính xác. Đặc biệt, đối với những khối u ác tính còn nhỏ, nó cũng có thể di chuyển. Vì vậy, bác sĩ Michael khuyên, khi phát hiện thấy khối u ở dưới da dù ở bất kỳ vị trí nào như vú, cổ, nách, tinh hoàn… chúng ta cần đến các bệnh viện ung bướu để kiểm tra bằng các kỹ thuật hiện đại để xác định chính xác, và từ đó có thể điều trị nếu cần thiết.

Bác sĩ Michael – bác sĩ quốc tế đang công tác tại Khoa Ung bướu, Bệnh viện Thu Cúc đang tư vấn tầm soát ung thư cho khách hàng.
Bác sĩ Michael – bác sĩ quốc tế đang công tác tại Khoa Ung bướu, Bệnh viện Thu Cúc đang tư vấn tầm soát ung thư cho khách hàng.

Phương pháp chẩn đoán khối u

Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh có thể xác định khối u chính xác như siêu âm, chụp X-quang, chụp cắt lớp vi tính… nhưng để xác định chính xác xem tế bào ung thư hay tế bào lành tính thì cần sinh thiết. Nếu sinh thiết xác định là ác tính, người bệnh cần làm các chẩn đoán chuyên sâu để xác định mức độ lây lan của khối u, để đánh giá giai đoạn và từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất.

Bên cạnh việc chú ý tới những dấu hiệu bất thường của cơ thể và đi khám ngay, bác sĩ Michael cũng khuyến cáo người dân nên chủ động khám sàng lọc ung thư khi chưa có dấu hiệu, bởi khi đó ung thư mới chỉ bắt đầu hình thành, cơ hội điều trị sẽ tốt hơn hẳn khi khối u phát triển lớn.

Nhằm khích lệ người dân tham gia sàng lọc ung thư, để giảm tỷ lệ tử vong do ung thư gây ra, Khoa Ung bướu – Bệnh viện Thu Cúc đã xây dựng nhiều gói khám tầm soát ung thư, như gói tầm soát ung thư cơ bản, nâng cao, gói tầm soát ung thư vú, cổ tử cung, phổi, đại trực tràng…Xem tại đây

Để được tư vấn sàng lọc ung thư, vui lòng liên hệ Tổng đài 1900 55 88 96/ hotline: 0904 970 909