Hành trình từ lái xe buýt đến ghế Tổng thống Venezuela của ông Maduro

Trong tuyên bố của mình trước khi lên đường sang Cuba điều trị căn bệnh ung thư tái phát, cố tổng thống Chavez từng tiến cử cấp phó của mình, ông Maduro, với khẳng định: “Ông ấy là một con người cách mạng triệt để, một người trẻ tuổi nhưng giàu kinh nghiệm, có sự tận tụy lớn lao và năng lực làm việc, lãnh đạo, xử lý các tình huống khó khăn nhất”.

Ông Maduro, một tài xế xe buýt với ria mép màu đen rậm, chính là một trong những cố vấn thân cận nhất của ông Chavez. Năm 2006, ông được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Ngoại giao trước khi được chọn là Phó tổng thống sau khi Hugo Chavez tái đắc cử tháng 10 năm ngoái. 

Mối quan hệ thân tình giữa họ bắt nguồn từ khi ông Chavez còn đang phải chịu án tù vì tiến hành đảo chính năm 1992. Chính ông Maduro là người đã tiến hành vận động để ông Chavez được trả tự do năm 1994.

Cũng trong thời gian này, Maduro đã gặp và kết hôn với Cilia Flores, một luật sư trong nhóm bào chữa cho ông Chavez. Trong thời gian vị cố tổng thống sang chữa bệnh tại Cuba, ông Maduro cũng thường xuất hiện tại đây cùng với các thành viên gia đình Chavez.

 

Là một người theo chủ nghĩa xã hội ngay từ ngày đầu, thành viên rồi chủ tịch công đoàn, ông Maduro là một trong những người đã tham gia dự thảo hiến pháp mới của Venezuea trước khi được tổng thống Chavez ký thông qua năm 1999 sau khi đắc cử.

Tiếp đó ông trở thành phó chủ tịch rồi chủ tịch quốc hội và nắm giữ vị trí này đến năm 2006, trước khi trở thành Bộ trưởng Ngoại giao theo yêu cầu của ông Chavez. Quyết định này của ông Chavez từng bị nhiều người chỉ trích bởi họ cho rằng ông Maduro không có đủ trình độ do chưa từng học đại học và đã bỏ dở việc học để đi làm tài xế xe buýt.

Những kỹ năng lái xe của ông càng trở nên nổi bật khi chính tay ông đã lái chiếc xe tải chở ông Hugo Chavez đi tiến hành vận động bầu cử tháng 10 năm ngoái. Vị cố tổng thống cũng thường lấy sự thăng tiến của Maduro làm tấm gương cho thấy quyền lực trực tiếp của nhân dân. 

“Hãy nhìn xem cậu ta đang đi về đâu, tài xế xe buýt Nicolas…Những kẻ tư sản đã từng nói xấu cậu ta”, ông Chavez tuyên bố trong lễ bổ nhiệm Maduro vào vị trí Phó tổng thống. Bản thân ông Maduro cũng không ngần ngại lấy nghề nghiệp của mình làm khẩu hiệu tranh cử: “Chavez vạch đường, Maduro cầm lái”.

Những người thân cận với Maduro khẳng định vị tân Tổng thống 50 tuổi là một người điềm tĩnh nhưng cũng đề cao yếu tố tinh thần. Ông và vợ từng sang tận Ấn Độ để nghe các bài thuyết giảng của Sathya Sai Babaa, một lãnh đạo tinh thần của người Hindu.

“Ông ấy không hay to tiếng. Ông ấy là một trong những người có tính cách của một nhà ngoại giao, luôn sẵn sàng đối thoại”, nhà khoa học chính trị Ricardo Sucre đến từ đại học trung ương Venezuela khẳng định.

Ông Maduro cũng được cho là người thân thiện, vui vẻ và được tín nhiệm bởi khả năng điều hành sắc sảo cũng như thương thuyết khéo léo.

 

Là một người giữ vị trí trung tâm trong số các nhân vật cấp cao quanh Hugo Chavez, các nhà phân tích cho rằng ông Maduro có khả năng đoàn kết nhiều thành phần khác nhau trong xã hội như quân đội hay các nhóm theo tư tưởng ý thức hệ.

Việc ông có quan hệ lâu dài với Cuba, nơi ông được đào tạo để trở thành nhà tổ chức công đoàn khi còn trẻ, cũng được xem là một lợi thế nữa.

Khi còn là Bộ trưởng ngoại giao, ông Maduro đã đi theo con đường của Hugo Chavez đó là công khai bày tỏ mong muốn: “xây dựng một thế giới đa cực, không chịu ảnh hưởng bởi “đế quốc Mỹ””, nhà phân tích Carlos Luna khẳng định với BBC.

Trong vai trò đó, Maduro là nhà ngoại giao hàng đầu của Venezuela giữa lúc căng thẳng với Mỹ leo thang còn quan hệ với Cuba được thắt chặt. 

Chỉ ít giờ trước khi tuyên bố Hugo Chavez qua đời, ông đã bao vây kẻ thù của đất nước với tuyên bố Mỹ đang có âm mưu chống lại Venezuela và công bố việc trục xuất một tùy viên của không quân Mỹ.

Và không có gì ngạc nhiên khi Maduro giữ vai trò lớn trong việc gây dựng mối quan hệ bên ngoài Mỹ Latinh với nhiều quốc gia có tư tưởng chỉ trích Mỹ. Hiện Venezuela có một số đồng minh như Belarus, Trung Quốc, Iran và Nga. 

Theo BBC