Trẻ thiệt thòi vì không được bú mẹ

(Dân trí) - Đánh vào tâm lý của bà mẹ muốn con mình được chăm bẵm tốt nhất, các nhãn hiệu sữa đua nhau quảng cáo “hoàng tráng” tính ưu việt của sữa bột. Tin vào quảng cáo, nhiều mẹ trở thành “tín đồ” của sữa bột mà quên rằng sữa mẹ mới là tốt nhất cho trẻ.

Tin quảng cáo, bỏ sữa mẹ

Vừa sinh được cậu con trai thứ nặng 3,4 kg, chị L.T.M làm ở một công ty truyền thông đã “cắt” khẩu phần sữa mẹ, không cho con bú ti một lần nào mà cho con dùng một loại sữa được quảng cáo vô cùng ưu việt. Chị càng tin tưởng loại sữa này hơn vì dù con chị uống sữa ngoài hoàn toàn, nhưng bé cũng đi ngoài “hoa cà hoa cải” như phần lớn các bé khác được bú sữa mẹ.

Chị nói, sữa chị không được mát, nuôi con rất còi. Chị của cậu bé này là một ví dụ, khi mới sinh nặng 3,3kg, chị cho bú sữa mẹ hoàn toàn, nhưng đến lúc 6 tháng tuổi, vẫn chỉ được có 7kg. Vì thế, “rút kinh nghiệm”, sinh được thằng con giai, chị không cho con bú mà dùng sữa ngoài. “Trộm vía, tròn một tháng tuổi, cu cậu đã nặng 5,2kg, lên được những 1,8kg đấy”, chị hớn hở nói.

Hay như chị V.T.H, cho con bú sữa mẹ được 15 ngày, vẫn thấy con không được xổ sữa lắm, chị rất sốt ruột. Rồi chị lại bị viêm đường tiết niệu, phải dùng kháng sinh gần nửa tháng, sữa bị cạn, chị cũng không cho con bú lại để sữa về mà lại dùng sữa ngoài với hi vọng con nhanh bụ bẫm hơn.

Còn chị N.G.L ở Thanh Xuân, Hà Nội thì mỗi ngày đều cho con bú sữa mẹ. Tuy nhiên, trước khi bé đi ngủ, bao giờ cũng cho bé uống khoảng 60ml sữa bò vì chị quan niệm, bé lâu đói, đêm ngủ sẽ ngon hơn.

Theo TS Nguyễn Công Khẩn, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia, chính những lời quảng cáo quá “hoành tráng” của các công ty sữa đã khiến cho ngày càng có nhiều ông bố bà mẹ nhầm lẫn và tin rằng: Sữa bột có khả năng làm cho trẻ thông minh hơn, cao hơn, sáng mắt hơn, tăng sức đề kháng, bảo vệ bé yêu… (tốt hơn sữa mẹ). Và tất nhiên, không một phụ huynh nào lại từ chối “đầu tư” cho thế hệ tương lai. Nhiều người dù phải ăn dè ở sẻn trong thời buổi giá cả leo thang nhưng vẫn “bấm bụng” chi tiền mua sữa bột đắt tiền cho con uống.

Trên thực tế, sữa mẹ giúp đứa trẻ tăng cân tốt mà lại “chắc” hơn, còn uống sữa ngoài, em bé thường “bộp”, to hơn. “Sự phát triển, tăng cân đều, từ từ sẽ tốt cho sức khoẻ đứa trẻ hơn hẳn việc tăng cân nhanh, dễ dẫn đến bộp, béo phì sau này của sữa bột”, TS Khẩn nói.

Theo thống kê của WHO, mỗi nămg có khoảng 160.000 trẻ em ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương tử vong do việc nuôi con bằng sữa mẹ không được quan tâm đúng mức.

 

Vì thế, các nhà dinh dưỡng cảnh báo: Sữa bột tuy là nguồn dinh dưỡng bổ sung rất tốt, nhưng sữa mẹ mới là tối ưu. Trong trường hợp buộc phải sử dụng sữa bột, các bà mẹ cần lưu ý sử dụng hợp lý trong từng giai đoạn nuôi trẻ đồng thời không nên bị chi phối bởi các QC thái quá…

Sữa mẹ là số một

Có thể nói, ở Việt Nam, nhất là khu vực thành thị đang có trào lưu cho con ăn sữa bột thay cho sữa mẹ. Thấy đứa trẻ nhà hàng xóm bụ bẫm, có vẻ “nhanh” hơn, nhiều bà mẹ liền hỏi xem bé ăn sữa gì để cho con ăn theo. Chính vì thế, số trẻ Việt Nam bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu theo đúng khuyến cáo là rất thấp, chỉ hơn 12%.

Thế nhưng, những nghiên cứu khoa học đều chứng tỏ rằng, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời nhất cho trẻ, tốt hơn sữa bò rất nhiều lần. Vì sữa mẹ cho năng lượng cao hơn sữa bò. Sữa bò có lượng protein cao gấp 3 lần sữa mẹ, do đó không thích hợp cho trẻ, nhất là trẻ sơ sinh. Trẻ sẽ rất khó để tiêu hoá được lượng protein này.

Riêng với đường lactose có trong sữa mẹ nhiều gấp 2 lần sữa bò, điều này rất cần thiết cho sự phát triển của thần kinh và giúp các vi khuẩn có ích trong đường ruột phát triển. Chất bột, đường là nguồn cung cấp năng lượng, nên trẻ bú sữa mẹ tăng cân nhanh hơn bú sữa bò.

Ngoài ra, chất béo cao hơn trong sữa mẹ có vai trò là chất chuyên chở những vitamin tan trong chất béo như vitamin A và D, cùng với acid béo thiết yếu là acid linoleic, đóng vai trò sống còn cho sự phát triển của hệ thần kinh cũng như chức năng mô. Vitamin A ở sữa mẹ cao gấp 2 lần sữa bò nên bú mẹ không bao giờ bị thiếu vitamin A. Trong sữa mẹ còn chứa thành phần rất quan trọng là TPAN - dưỡng chất cần thiết giúp tăng cường hệ miễn dịch ở trẻ, làm gia tăng lượng kháng thể IgA phòng bệnh cho người. Ngoài ra, còn có các thực bào, bạch cầu kháng khuẩn, interferon kháng vi rút...

Những trẻ ăn sữa bột sớm hoặc thường xuyên sẽ có chỉ số huyết áp cao hơn trẻ được bú mẹ. Chúng cũng có nguy cơ béo phì cao hơn. Những trẻ này sẽ có nhiều vấn đề về sức khỏe hơn bạn bè cùng lứa. Trước hết, nguy cơ nhiễm khuẩn do sữa bột không có các kháng thể chống lại vi sinh vật gây bệnh, do việc pha chế và bảo quản sữa không hợp vệ sinh.

Các nghiên cứu cho thấy, những trẻ được nuôi hoàn toàn bằng sữa bột hoặc được bú mẹ chưa đầy 3 tháng thường bị tiêu chảy nhiều gấp đôi so với trẻ được nuôi chủ yếu bằng sữa mẹ trong 12 tháng đầu đời; nguy cơ tử vong vì tiêu chảy cũng cao hơn 4,2 lần. Trẻ được bú mẹ hoàn toàn trong 4 tháng đầu và tiếp tục bú cho đến 2 tuổi có thể giảm được 20% số tử vong vì nhiễm khuẩn đường hô hấp. Nguy cơ hen suyễn và thở khò khè ở trẻ dưới 1 tuổi ăn sữa bột cũng cao hơn 50% so với trẻ được bú mẹ từ 9 tháng trở lên,

Theo các nhà khoa học thì trẻ uống sữa mẹ nguy cơ bị tim mạch ít hơn. Các kết quả trắc nghiệm từ ngữ, trí thông minh cùng cho thấy những trẻ bú mẹ từ 6 tháng trở lên có số điểm cao hơn 6 - 8 so với bạn cùng lứa được nuôi hoàn toàn bằng sữa bột. Không những thế, khi cho trẻ bú mẹ cũng là dịp để người mẹ chuyện trò, vuốt ve với trẻ, để trẻ cảm nhận được tình yêu thương từ mẹ.

Tú Linh