Rượu gây ra cái chết của hàng nghìn bệnh nhân ung thư như thế nào?

(Dân trí) - Ths.BS Tạ Văn Trình, Bệnh viện K cảnh báo, trong 6 loại ung thư gặp phổ biến nhất ở nam giới, thì có đến 2/3 loại ung thư liên quan đến thói quen uống rượu. Trong đó, có những loại ung thư tỉ lệ tử vong rất cao, như ung thư gan tỷ lệ mắc là 40,2% thì tử vong cũng lên đến 39,1%.

Tại Hội thảo cung cấp thông tin về bia rượu và ung thư do Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) tổ chức ngày 19/4, BS Trình đã điểm mặt 6 loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới Việt Nam.

Cụ thể, ung thư phổi là nhiều nhất với tỷ lệ mắc 41,1% - tử vong 37,2%. Tiếp đến là ung thư Gan; ung thư dạ dày (mắc 23,7% – tử vong 21,9%); Ung thư đại trực tràng; ung thư vòm; ung thư thực quản.

Đáng nói, trong nhóm ung thư này thì có đến 4 loại ung thư liên quan nhiều đến sử dụng rượu bia, gồm: Ung thư vòm họng, ung thư thực quản, ung thư gan, ung thư đại trực tràng. Ngoài ra còn 3 loại ung thư khác được chứng minh liên quan đến rượu gồm: Ung thư khoang miệng, Ung thư hạ họng – thanh quản, ung thư vú.

Rượu bia liên quan đến 7 loại ung thư phổ biến. Ảnh: Internet
Rượu bia liên quan đến 7 loại ung thư phổ biến. Ảnh: Internet

PGS.TS Trần Thanh Hương, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu phòng chống ung thư cho biết, Tổ chức Ung thư quốc tề từ năm 2007 đã đưa ra các bằng chứng về mối tương quan giữa sử dụng rượu và nguy cơ mắc bệnh ung thư, cho thấy rượu liên quan nhiều đến 7 loại ung thư trên.

Theo TS Hương, trước đây nhiều người cho rằng uống rượu chỉ gây ung thư gan, nhưng thực tế nó tác động đến nhiều cơ quan trong cơ thể. “50 nghiên cứu về bệnh chứng, tiến cứu cho thấy tiêu thụ 50g rượu/ngày tương quan với tăng nguy cơ đại trực tràng. Tương tự, 100 nghiên cứu, thực hiện trên 58.000 phụ nữ cho thấy nếu họ uống 18g rượu/ngày có nguy cơ ung thư vú cao gấp 1,5 lần người không uống”, TS Hương dẫn chứng.

“Do rượu làm tăng mức độ estrogen và hoạt hóa các thụ thể của yếu tố tăng trưởng giống insulin, từ đó kích hoạt sự sinh sôi của tế bào tuyến vú dẫn đến ung thư vú”, chuyên gia giải thích.

Rượu liên quan đến bệnh lý ung thư, bởi khi vào cơ thể, rượu chuyển hóa thành acetaldehyde – một chất gây ung thư bằng cách gây tổn thương DNA. Khi uống rượu, các acetaldehyde cũng tăng lên trong nước bọt, làm tổn thương DNA ở các tế bào niêm mạc miệng, họng, thực quản, đường hô hấp trên.

Khi rượu vào cơ thể cũng làm tăng khả năng hấp thu các chất gây ung thư, kích thích cơ thể sinh ra các phân tử có hoạt tính cao là gây tổn hại DNA của tế bào dẫn tới ung thư.

Theo Tiến sĩ Trương Đình Bắc, Phó cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, Việt Nam đang đối mặt với sự gia tăng ngày càng trầm trọng của các bệnh không lây nhiễm trong đó có ung thư. Nó là nguyên nhân của 18% tử vong chung trên cả nước. Theo thống kê, ước tính một năm nước ta có 100.000-150.000 ca mắc ung thư, trong đó một nửa tử vong. Tổ chức Y tế thế ước tính con số này sẽ tăng lên 200.000 vào năm 2020; với 100.000 ca tử vong.

“Trong các tác nhân gây bệnh phải kể đến rượu bia. Lá gan khỏe cũng chỉ có thể thải độc 2 đơn vị rượu/ngày. Nếu lạm dụng sẽ gây nhiều hệ lụy cho cơ thể”, TS Bắc nói.

Tại Việt Nam, theo điều tra năm 2015 có hơn 77% số nam giới 11% nữ giới hiện tại có sử dụng rượu bia. Đặt biệt, có đến 44% nam giới uống đến mức nguy hại- ít nhất 1 lần uống từ 6 đơn vị cồn trở lên trong 3 ngày qua.

TS Bắc cũng băn khoăn, có lẽ hiếm có nơi nào như nước ta giá rượu rất rẻ, mua rất sẵn, dễ tiếp cận, ai cũng mua được ngay cả đứa trẻ, mua vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày. Nhận thức về tác hại rượu bia của người dân chưa cao nên khó kiểm soát tác hại của đồ uống này.

Với bệnh ung thư, y học đã có nhiều tiến bộ trong điều trị, tuy nhiên tại nước ta do phát hiện muộn tỷ lệ tử vong rất cao. 70% các trường hợp được chẩn đoán ung thư tử vong ngay trong năm đầu tiên. Vì thế, tiến sĩ Bắc cho rằng cần tập trung vào phòng chống yếu tố nguy cơ; hạn chế uống rượu bia ở mức không có hại để giảm nguy mắc ung thư. Bên cạnh đó cũng cần sớm ban hành luật phòng chống tác hại của rượu bia.

Hồng Hải