Nội soi cắt bỏ u nang buồng trứng khi mang thai

Không ảnh hưởng sự phát triển thai nhi

Trước đây, u nang buồng trứng có kích thước lớn thì được chỉ định mổ mở để cắt bỏ u. Nhưng hiện này, nhờ ứng dụng thành công mổ nội soi đã giúp và hạn chế những biến chứng do mổ mở gây nên. Áp dụng kỹ thuật nội soi đem lại hiệu quả cao và an toàn vì ít gây sang chấn, đảm bảo sự an toàn của thai nhi cũng như sự phát triển của thai nhi về sau này. Hơn nữa, bệnh nhân mất ít máu, thời gian bệnh nhân xuất viện nhanh, thường là sau 24 giờ, bảo đảm thẩm mỹ cho người bệnh.

Chị Nguyễn Thị Vân (Khu đô thị mới Văn Quán, Hà Nội) kể: chị phát hiện u nang buồng trứng khi mang thai được 4 tuần. Dù được bác sĩ căn dặn cần theo dõi nhưng chị lo lắng đến gầy cả người, không thiết ăn uống. Đến tuần thứ 13, khối u của chị có dấu hiệu tiến triển nên đã được chỉ định phẫu thuật nội soi u nang buồng trứng. Ca mổ thành công, sau 1 ngày mổ chị đã xuất viện mà thai nhi cũng không bị ảnh hưởng gì.

Hiện tại BV Phụ sản TƯ đã có 86 trường hợp nang buồn trứng trong thai kỳ đã được xử trí bằng kỹ thuật nội soi, trong đó có 22 trường hợp nang xoắn với tỷ lệ thành công rất cao. Tỷ lệ bảo tồn buồng trứng là 96,8% trong nang không xoắn và 27,3% trong nang xoắn.

Nên mổ ở tuần 13 - 14 của thai kỳ

Nghiên cứu của BV Phụ sản TƯ cho thấy tỉ lệ nang buồng trứng trong thai kỳ là 0,26%. PGS Hinh khuyến cáo chẩn đoán u nang buồng trứng khá đơn giản ở giai đoạn đầu thai kỳ nhưng càng về sau càng trở nên khó khăn do tử cung to ra. Do đó, các bà mẹ mang thai cần quan tâm đến việc siêu âm chẩn đoán trong ba tháng đầu thai kỳ.

Khối u nang buồng trứng khi mang thai nếu u to sẽ ảnh hưởng không tốt tới sự phát triển của thai nhi, gây chèn ép vào tử cung, sẽ kích thích tử cung co bóp và dễ sẩy thai. Hơn nữa, nó cũng có thể gây ảnh hưởng đến sự bình chỉnh tử cung của thai nhi. Thông thường đến tháng thứ 7 hay thứ 8, đầu thai nhi phải quay xuống dưới để dễ ra ngoài khi sinh. Nếu u lớn, có thể chèn vào tử cung, ép tử cung vào thành bụng khiến thai nhi không thể quay đầu được, gây đẻ khó, thậm chí phải mổ lấy thai.

Vì thế, các khối u nang buồng trứng qua theo dõi thấy lớn sẽ phải phẫu thuật để không gây ảnh hưởng tới thai.

Theo TS Hinh, nội soi cắt bỏ u nang buồng trứng nên thực hiện khi thai được 13 - 14  tuần. Đây là thời điểm tối ưu để phẫu thuật nang buồng trứng qua nội soi trong thai kỳ, kích thước nang buồng trứng thường là 8,2cm, trường hợp có kích thước lớn nhất là 15cm. Vì khi thai đã qua thời điểm 12 tuần, hoàng thể thai nghén đã hết vai trò tiết hormone nên không ảnh hưởng đến tiến triển của thai nghén. Còn nếu để khi già ngày thai, tuổi thai càng lớn, tử cung càng to thì quá trình nội soi càng gặp nhiều khó khăn, chưa kể khối u quá lớn thì sẽ không thể tiến hành nội soi.

Trong những ca được nội soi lấy nang buồng trứng tại BV Phụ sản TƯ, tuổi thai trung bình cho cả nhóm là 12,2 tuần, trong đó thai nhỏ nhất là 6 tuần và thai lớn là 17 tuần.

TS Hinh cho biết, phương pháp này được chỉ định cho các trường hợp có thai bình thường, thai sống, không có dấu hiệu dọa sẩy thai. Có đủ điều kiện để thực hiện phẫu thuật cắt nang buồng trứng qua nội soi như tử cung, khối u không quá to, ổ bụng không có sẹo mổ cũ. 

“Để giảm nguy cơ bị nang buồng trứng khi đang mang thai, tốt nhất trước thời kỳ mang thai phụ nữ nên đi siêu âm ổ bụng để phát hiện xem mình có bị u nang buồng trứng không để bác sĩ có chỉ định hợp lý. Với những trường hợp khi có thai rồi mới phát hiện u nang buồng trứng thì cần tuân theo chỉ định của thầy thuốc. Nếu cần thiết phải mổ cũng không nên quá lo lắng, vì việc xử trí u nang buồng trứng đúng thời điểm bằng phương pháp nội soi an toàn cho cả mẹ và em bé”, TS Hinh nói.

Hồng Hải