Những ích lợi của thuốc tránh thai

Ung thư buồng trứng: một trong những nguyên nhân tử vong thường gập nhất ở phụ nữ là ung thư buồng trứng. Tuy nguyên nhân phát sinh chưa rõ nhưng nhiều dữ liệu cho thấy nguy cơ phát triển loại ung thư này giảm ở những phụ nữ dùng viên thuốc tránh thai (TTT).

Cơ chế bảo vệ có lẽ do ức chế sự rụng trứng. Tác dụng bảo vệ bắt đầu ngay trong 6 tháng đầu dùng thuốc. Dùng TTT từ khi còn trẻ và kéo dài hơn 10 năm thì ít bị ung thư buồng trứng hơn so với những phụ nữ bắt đầu dùng TTT khi đã lớn tuổi.

Ung thư nội mạc tử cung: đứng thứ tư trong số các ung thư ở phụ nữ. Bệnh sinh của ung thư nội mạc tử cung vẫn chưa rõ nhưng nghiên cứu cho thấy viên TTT có tác dụng bảo vệ tử cung không bị ung thư nội mạc.

Trong số những phụ nữ dùng viên TTT từ 12 trở lên thì nguy cơ bị ung thư nội mạc tử cung giảm đi khoảng 50% ở độ tuổi 55 hoặc trẻ hơn và được bảo vệ kéo dài hơn 10 năm nữa kể từ sau khi ngừng thuốc. Những phụ nữ sinh đẻ ít hình như được hưởng lợi ích bảo vệ lớn nhất của TTT.

Viêm tiểu khung: Viên TTT ngăn cản viêm tiểu khung thông qua cơ chế giảm lưu lượng máu kinh - môi trường thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn ở tiểu khung; làm đặc niêm dịch cổ tử cung (do tác dụngcủa progesterone). Từ đó, nó làm chậm sự di chuyển đi lên đường sinh dục trên của vi khuẩn bám theo tinh dịch; làm cho ống cổ tử cung bớt mở rộng và cơn co tử cung bớt mạnh, cản trở vi khuẩn lan tràn lên khoang tiểu khung.

Bệnh vú lành tính: gồm cục cứng ở vú, biến đổi xơ nang và u tuyến xơ (fibroadenoma) - những tổn thương có thể do tác dụng estrogen đến mô vú thông qua sự kích thích bài tiết prolactin.

Những nghiên cứu dài hạn cho thấy rằng những phụ nữ dùng viên TTT ít bị những bệnh lành tính ở vú. Tác dụng bảo vệ này hình như bắt đầu khoảng 2 năm sau khi dùng thuốc và kéo dài ít nhất 4 năm sau khi ngừng thuốc.

U xơ tử cung: Khoảng 20% u xơ tử cung gập ở phụ nữ trên 35 tuổi. Nguyên nhân gây u xơ tử cung còn chưa rõ nhưng có mối tương quan giữa thời gian sử dụng TTT và sự giảm nguy cơ bị u xơ tử cung.

Trong số những phụ nữ dùng viên TTT ít nhất 10 năm thì nguy cơ bị u xơ tử cung giảm khoảng 31%. Những phụ nữ có nguy cơ cao bị u xơ tử cung và những bệnh nhân có u xơ nhỏ, không có triệu chứng có thể điều trị nội khoa bằng viên TTT mà không cần phải cắt tử cung hay bóc nhân xơ.

Loãng xương: viên TTT đem lại lợi ích như liệu pháp bổ sung estrogen - giảm sự tiêu xương và phòng ngừa loãng xương. Progesterone cũng góp phần phòng ngừa loãng xương do tạo ra sự cân bằng về hoóc-môn để duy trì tỷ trọng xương.

Nhiều nghiên cứu về mối quan hệ giữa viên TTT và bệnh loãng xương cho thấy rằng phụ nữ uống TTT dài hạn thì bệnh loãng xương ít xảy ra ở tuổi muộn hơn.

Lạc nội mạc tử cung: có đặc trưng là gây hiếm muộn, đau bụng kinh và giao hợp đau. Dùng hoóc-môn sẽ ngừng hãm chu kỳ kích thích và ra kinh làm cho nội mạc tử cung không phát triển sẽ bớt đau và giảm các triệu chứng phối hợp khác.

Viêm khớp dạng thấp: Phần lớn các dữ liệu nghiên cứu đều cho thấy sự phối hợp có lợi giữa viêm khớp dạng thấp và TTT; có đến 50% viêm khớp dạng thấp giảm đi ở những phụ nữ dùng viên TTT liều thấp.

Theo BS Đào Xuân Dũng
Tuổi Trẻ