Miền Bắc: Nguy cơ bùng phát dịch tiêu chảy mùa đông

TS Nguyễn Tiến Dũng, Phó trưởng khoa Nhi nhận định, miền bắc có nguy cơ bùng phát dịch tiêu chảy mùa đông, đỉnh dịch có thể rơi vào khoảng giữa tháng 10. Vào thời điểm đỉnh dịch, tiêu chảy mùa đông sẽ có tỷ lệ bệnh nhi đứng thứ 2, sau các bệnh hô hấp.

Vào viện chăm con, cả nhà bị bệnh

Chị Thu Phương (Thanh Xuân, Hà Đông) có con là Trúc Linh, 6 tuổi phải vào khoa Nhi BV Bạch Mai điều trị vì nhiễm trùng máu. Trong phòng cháu Linh có 3 bệnh nhân bị bệnh tiêu chảy, chị đã phải rất hạn chế vào chăm con vì sợ lây tiêu chảy cho cháu nhỏ mới sinh ở nhà.

Bố Linh chăm con được 3 ngày thì cũng bị lây tiêu chảy, đành phải ở nhà để chị Phương vào thay. Nhưng khi cháu Linh được ra viện thì chị Phương cũng bị tiêu chảy và lây cả bệnh cho cháu nhỏ. Cháu bé chưa đầy 5 tháng tuổi đã phải vào viện cấp cứu.

TS Dũng cho biết, đúng là có tình trạng lây chéo bệnh tiêu chảy trong khoa, dẫn đến số lượng bệnh nhi bị tiêu chảy tăng lên, không chỉ xảy ra ở trẻ em mà cả người lớn

Theo TS Dũng, với thời tiết miền Bắc như hiện nay, dịch tiêu chảy vẫn còn tiếp diễn và đỉnh của dịch tiêu chảy mùa đông có thể sẽ rơi vào khoảng giữa tháng 10. Sau đó, dịch có thể sẽ kéo dài qua Tết Nguyên đán.

Mặc dù đây là bệnh thông thường, được khám và điều trị chủ yếu ở các bệnh viện địa phương, song tại khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai từ đầu tháng 10 đến nay, số bệnh nhi bị tiêu chảy mùa đông đã chiếm khoảng 1/5 trong tổng số các bệnh và con số bệnh nhi chắc chắn sẽ còn tăng lên.

Sai lầm khi chăm trẻ bị tiêu chảy

TS Dũng cho biết, tiêu chảy mùa đông do rotavirus gây ra và thường chỉ kéo dài trong 3 - 7 ngày. Trẻ bị tiêu chảy mùa đông thường có các biểu hiện sốt nhẹ, quấy khóc, hơi mệt, nôn, tiêu chảy…Trẻ đi ngoài nhiều lần, phân lỏng, màu vàng chanh hoặc trắng lẫn dịch nhầy, có khi như màu hoa cà, hoa cải.

Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là tình trạng phụ huynh điều trị sai, coi thường hoặc hiểu nhầm tiêu chảy mùa đông sang bệnh khác đang rất phổ biến.

Ngay tại Hà Nội, hiện vẫn có nhiều cháu bé được đưa tới bệnh viện quá muộn. Khi nhập viện đều có triệu chứng nôn, sốt cao trên 38 độ C và mất nước trầm trọng. Nguyên nhân do bệnh xảy ra chủ yếu ở trẻ dưới 5 tuổi, các triệu chứng tiêu chảy không xuất hiện đồng thời và mất đi sớm, nên phụ huynh thường hiểu nhầm là trẻ sốt, quấy do mọc răng, hay bị cảm về đêm…

Do đó, phụ huynh thường tự ý cho trẻ uống các loại kháng sinh như Becberin, Biseptol và các thuốc cầm ỉa, kiêng khem không cho trẻ ăn đủ chất dinh dưỡng...mà không lo bù phụ nước, điện giải cho trẻ.

Khi cho trẻ uống các loại thuốc kháng sinh có thể gây nên tình trạng rối loạn khuẩn đường ruột, khiến bệnh càng trầm trọng. Đây là những sai lầm phổ biến và vô cùng nguy hiểm của các bà mẹ khi có con bị tiêu chảy có thể làm tình trạng bệnh của trẻ nặng hơn, thậm chí khiến trẻ bị tử vong.

TS Dũng khẳng định, trẻ bị tiêu chảy mùa đông bị mất nước, mất điện giải trầm trọng có thể dẫn tới tử vong nếu không được bù nước, bù điện giải kịp thời. Thậm chí nhiều gia đình vẫn cho trẻ ăn các lá và quả chát có nhiều chất Tanin như lá nhọ nồi, lá ổi xanh, quả ổi xanh, quả hồng xiêm xanh... ngay lập tức sẽ có tác dụng cầm ỉa. Vì chất Tanin có tác dụng làm săn màng ruột, giảm đi ỉa ngay tức khắc, nhưng cách điều trị này có thể gây hại cho cơ thể. Vì thực chất, bệnh chỉ đỡ giả tạo, còn các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn, nấm, hoá chất... thải hồi rất chậm do màng ruột bị săn, làm cho bệnh càng thêm kéo dài, thậm chí nặng hơn.

Theo TS Dũng, hiện chưa có thuốc diệt rotavirus, mà cơ thể phải tự kháng lại. Do đó, điều quan trọng nhất khi trẻ bị tiêu chảy mùa đông là phải bù điện giải cho trẻ, tốt nhất là bằng nước oresol. Thị trường hiện có nhiều loại oresol dành cho trẻ em với hương vị rất dễ uống. Cha mẹ cần tuân thủ hướng dẫn pha oresol và cho trẻ uống đúng cách, uống từng ít một, uống liên tục và rải rác trong ngày.

Nếu có điều kiện dùng thêm các loại thuốc giúp ruột nhanh hồi phục như men vi sinh theo chỉ định của bác sỹ. 

Phòng bệnh ỉa chảy cho trẻ trong mùa lạnh quan trọng nhất là đảm bảo vệ sinh và dinh dưỡng trong khẩu phần ăn để trẻ đủ sức chống đỡ bệnh, cơ thể chóng phục hồi, không bị suy sụp vì thiếu dinh dưỡng sau tiêu chảy.

Hồng Hải