Chớ coi thường “giai đoạn cửa sổ” của bệnh tiểu đường

Trên 45 tuổi - Nhóm nguy cơ cao

Thấy thị lực ngày càng giảm nhìn một thành hai, bác Thanh (53 tuổi, Ba Đình, Hà Nội) vội đến BV Mắt TƯ để khám. Khi làm các xét nghiệm trước ca phẫu thuật, bác ngỡ ngàng vì đường máu quá cao. Hóa ra bác bị tiểu đường đã lâu, và giảm thị lực chính là một biến chứng của căn bệnh này.

Nét mặt buồn rượi, bác Thanh cho biết cách đây 3 năm bác được chẩn đoán tiền đái tháo đường nhưng chủ quan bỏ qua vì thấy cơ thể  không có biểu hiện gì đáng lo ngại, từ thời điểm đó bác cũng không kiểm tra đường máu thêm lần nào nữa. Bác Thanh không biết chính xác mình bị tiểu đường từ bao giờ nhưng hiện tại biến chứng của căn bệnh này đã khiến thị lực của bác giảm sút, nếu không điều trị sớm tình hình sẽ tệ hơn và có thể dẫn tới mù lòa.

Ít người tái khám

Bác sĩ Ngô Thế Phi, Trưởng khoa nội tiết Bệnh viện Thủ Đức, TPHCM cho biết: Hàng ngày khoa Nội tiết BV Thủ Đức tiếp nhận hàng trăm người bệnh đến khám, rất nhiều người bị rối loạn dung nạp glucose (tiền ĐTĐ). Nhưng rất ít người bệnh trong số đó tái khám để tiếp tục theo dõi. Nhiều người bệnh quay lại sau 1 năm, 2 năm và ngỡ ngàng vì đường huyết tăng quá cao, có người đã xuất hiện những biến chứng của căn bệnh này như mỡ máu cao, giảm thị lực, nhiễm trùng… Lúc này họ mới tiếc nuối vì trước kia không thực hiện tầm soát bệnh từ khi ở giai đoạn cửa sổ.

Bác sĩ Phi nhấn mạnh: Tất cả những người trên 45 tuổi đều nằm trong nhóm nguy cơ của Tiền đái tháo đường. Ngoài ra, người dưới 45 tuổi nhưng có bệnh lý tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, người béo phì, thai phụ sinh con lớn hơn 4kg đều nằm trong nhóm này. Nếu tính tổng tất cả 2 nhóm này thì con số gần 10 triệu người trong giai đoạn cửa sổ của tiểu đường không phải quá ngạc nhiên.

Thay đổi lối sống - Chìa khóa tầm soát giai đoạn cửa sổ

Chìa khóa tầm soát giai đoạn cửa sổ của ĐTĐ chính là việc thay đổi lối sống. Việc giảm cân nặng là yếu tố đầu tiên được đưa ra (giảm 5-7% cân nặng), tiếp đến là việc duy trì tập thể dục 30-60 phút mỗi ngày, tối thiểu 5 ngày/tuần.

Thay đổi lối sống để giảm đường huyết là yếu tố hàng đầu được ra, việc dùng thuốc hạ đường huyết trong giai đoạn này không được FDA khuyến khích (chỉ được sử dụng thuốc với những trường hợp đã thay đổi lối sống mà không hiệu quả, và dùng thuốc nào cần cân nhắc và theo dõi kĩ lưỡng). Chính vì vậy mà xu hướng sử dụng những thảo dược tự nhiên giúp hạ đường huyết an toàn cho nhóm đối tượng tiền ĐTĐ rất được quan tâm. Điển hình trong đó là dược liệu Dây thìa canh.

BS Nguyễn Hưng Củng

Nguyên Vụ trưởng Vụ Y Học Cổ Truyền TƯ