13 loại ung thư liên quan đến béo phì

Ung thư vú

Cân nặng quá mức sẽ làm tăng nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ, nhưng chỉ sau khi mãn kinh. Theo Viện ung thư quốc gia Mỹ (NCI), phụ nữ mãn kinh bị béo phì có nguy cơ mắc bệnh ung thư vú cao hơn từ 20 đến 40% so với phụ nữ có cân nặng duy trì ở mức khỏe mạnh, cứ mỗi 5 điểm tăng lên của chỉ số BMI làm tăng nguy cơ lên 12%. Mô mỡ tạo ra estrogen; sau khi mãn kinh, nó trở thành nguồn nội tiết chính của phụ nữ. Tuy nhiên, estrogen lại gây ra bệnh ung thư vú. Mỡ cơ thể dư thừa có thể làm tăng estrogen, do đó làm tăng nguy cơ ung thư vú.

Thêm vào đó, Tiến sĩ Iyengar thuộc Tổ chức nghiên cứu ung thư vú cho biết, mô mỡ tự nó có thể “không ổn định và bị viêm”. Chứng viêm mãn tính, giống như loại cấp thấp gây ra bởi trọng lượng dư thừa có thể kích thích sự phát triển của tế bào ung thư. Bởi vì vú chủ yếu bao gồm các mô mỡ, rất có thể loại hình “rối loạn chức năng mô mỡ” này liên quan đến mối liên hệ giữa nguy cơ ung thư vú và trọng lượng cơ thể.

Ung thư đại trực tràng

Theo NCI, nam giới và phụ nữ béo phì có khả năng phát triển ung thư đại trực tràng khoảng 30% so với những người có cân nặng khỏe mạnh hơn. Có hai lý thuyết để giải thích tại sao trọng lượng cơ thể dường như ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư đại trực tràng, như đã được trình bày trong cuộc đánh giá năm 2013. Các nghiên cứu liên hệ đến việc kháng insulin, hoặc khi cơ thể không sử dụng insulin một cách hợp lý làm tăng lượng đường trong máu, tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng, và những người thừa cân hoặc béo phì thường có khả năng kháng insulin. Mô mỡ cũng giải phóng các hoocmon được gọi là adipokine thúc đẩy phát triển tế bào, bao gồm sự phát triển của tế bào ung thư đại trực tràng.

Theo TS. Iyengar, ruột kết hay đại tràng cũng được bao quanh bởi các mô mỡ. Nếu xuất hiện viêm mãn tính, viêm cấp độ thấp từ mô mỡ có thể dẫn đến sự phát triển của ung thư đại tràng.

Ung thư nội mạc tử cung

Nội mạc tử cung là màng trong tử cung và các tế bào ở đó có thể trở thành ác tính, dẫn đến ung thư nội mạc tử cung. Theo NCI, bệnh này có khả năng xảy ra ở phụ nữ thừa cân và béo phì cao gấp hai đến bốn lần so với những phụ nữ bình thường. Loại ung thư này cũng có thể bị gia tăng nguy cơ bởi estrogen sản sinh từ mô mỡ dư thừa, nhưng cũng có mối liên hệ giữa ung thư nội mạc tử cung và kháng insulin, Tiến sĩ Iyengar nói: “Cả hai quá trình hoocmon và trao đổi chất dẫn đến việc sản sinh ra ung thư nội mạc tử cung”.

Ung thư thực quản

Thừa cân làm tăng gấp đôi khả năng phát triển một loại ung thư trong thực quản hoặc cổ họng được gọi là ung thư biểu mô thực quản, bắt đầu từ các tế bào trong cổ họng sản sinh ra chất nhầy và các chất dịch khác. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS), bệnh trào ngược dạ dày thực quản hoặc GERD, khi acid dạ dày di chuyển vào phần dưới của thực quản là yếu tố nguy cơ cho loại ung thư này và GERD thường phổ biến hơn ở người béo phì. Tiến sĩ Iyengar cho biết các nghiên cứu mới đây cho thấy một lần nữa, viêm mãn tính, viêm cấp thấp gây ra bởi các mô mỡ trên khắp cơ thể cũng có thể góp phần gây ra ung thư thực quản.

Ung thư thận

Theo NCI, nguy cơ ung thư biểu mô tế bào thận, loại ung thư thận phổ biến nhất, tăng gần gấp đôi ở người thừa cân hoặc béo phì. Việc kháng insulin cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ ung thư thận, và tình trạng tiền đái tháo đường này phổ biến hơn ở những người thừa cân hơn. Tiến sĩ Iyengar nói, thận nằm trong một lớp chất béo, và khả năng viêm trong mô mỡ đó có thể ảnh hưởng đến những gì đang xảy ra trong thận. Các nghiên cứu hiện nay đang tìm ra mối liên hệ rõ ràng hơn giữa cân nặng và ung thư thận

Ung thư gan

Nguy cơ ung thư gan cũng tăng gấp đôi ở người thừa cân hoặc béo phì so với người bình thường. Các nhà nghiên cứu đang tìm kiếm các nguyên nhân khác của ung thư gan để biết chi tiết về mối liên hệ với trọng lượng cơ thể, Tiến sĩ Iyengar nói. Viêm gan C, một loại nhiễm virut ở gan, có thể tiến triển thành ung thư gan, khi xơ gan, hoặc sẹo trên gan thường do viêm gan hoặc lạm dụng bia rượu. Cả hai đều tạo ra chứng viêm mãn tính giống như chứng viêm do bị thừa cân. Trong cả hai trường hợp, viêm có thể làm tăng sự phát triển của tế bào ung thư.

U màng não

Loại u não này bắt đầu từ màng não, màng bao phủ não và tủy sống, và thường phát triển chậm. Theo NCI, nguy cơ bị u màng não cao hơn khoảng 20% ở người thừa cân và 50% ở người béo phì. Theo TS. Iyengar, cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để giải thích mối liên hệ giữa cân nặng và loại ung thư hệ thống thần kinh này.

MULTIPLE MYELOMA – Đa u tủy xương

Đa u tủy xương là một loại ung thư máu ảnh hưởng đến tế bào plasma trong tủy xương. Theo NCI, bệnh này làm tăng chỉ khoảng 10% đến 20% nguy cơ ung thư ở những người thừa cân hoặc béo phì. Theo TS. Iyengar, người ta cho rằng các chất hóa học kích thích viêm gây ra bởi các tế bào mỡ có thể làm tăng đa u tủy xương vì có nhiều tế bào mỡ nằm trong tủy xương mỗi người.

Ung thư buồng trứng

Ung thư buồng trứng cũng phổ biến hơn ở những phụ nữ nặng cân hơn. Theo NCI, chỉ số BMI tăng năm điểm làm tăng 10% nguy cơ ung thư ở phụ nữ. Cũng giống như ung thư vú và ung thư nội mạc tử cung, ung thư buồng trứng cũng bị thúc đẩy bởi estrogen sản sinh ra trong mô mỡ dư thừa, hoặc do rối loạn chuyển hóa như kháng insulin.

Ung thư tuyến tụy

Theo một đánh giá năm 2012, những người béo phì có nguy cơ ung thư tuyến tụy cao hơn từ 20% đến 50% so với người bình thường. Tụy đóng vai trò chính đối với sức khoẻ chuyển hóa vì đó là nơi mà insulin được tạo ra, và các vấn đề về insulin có thể làm tăng nguy cơ ung thư. Ngoài ra, tuyến tụy được bao quanh bởi chất béo có thể gây ra chứng viêm và kích thích sự phát triển của tế bào ung thư tuyến tụy.

Ung thư dạ dày

Theo NCI, những người béo phì có nguy cơ phát triển ung thư tâm vị dạ dày cao gấp hai lần, đây là một loại bệnh ảnh hưởng đến phần trên của dạ dày. Không có nhiều bằng chứng khoa học để giải thích mối liên kết này, nhưng có thể là do sự phá vỡ vi sinh vật, hoặc sự cân bằng của vi khuẩn có lợi và có hại trong ruột. Viêm mãn tính, viêm cấp thấp gây ra bởi mô mỡ dư thừa cũng có thể là nguyên nhân.

Ung thư tuyến giáp

Theo NCI, 5 điểm tăng lên của chỉ số BMI sẽ làm tăng khoảng 10% nguy cơ ung thư tuyến giáp, tuyến có hình dạng như con bướm ở cổ nhằm giúp kiểm soát sự trao đổi chất trong cơ thể. Theo bác sĩ Iyengar, tuyến này sản sinh ra hoóc môn nhưng không giống như ung thư vú hoặc ung thư buồng trứng, ung thư tuyến giáp có thể không phát triển do estrogen được tạo bởi mô mỡ. Cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu tại sao trọng lượng cơ thể lại đóng vai trò trong nguy cơ phát triển bệnh.

Quách Vinh
Theo Health