Lực lượng kiểm ngư và những gian nan khi truy quét tàu dã cào

Hành trình truy quét tàu dã cào “tận diệt” hải sản

Nghề dã cào vốn là một nghề truyền thống của ngư dân các vùng biển ngang, hình thức đánh dã cào chỉ dành cho những chiếc thuyền nhỏ, thúng của ngư dân đánh bắt ven bờ và vùng lộng. Ở một số vùng biển, kể cả những thuyền nhỏ này cũng bị hạn chế hoạt động và có những quy định về mắt lưới, thời gian và địa điểm khai thác bởi đây là kiểu đánh bắt theo phương thức “tận diệt” nguồn lợi thủy hải sản.

Đánh dã cào ảnh hưởng rất lớn đến hệ sinh thái ven bờ, chính vì vậy những tàu có công suất lớn chỉ được đánh bắt hình thức này ở ngoài khơi và ở một số vùng biển nhất định. Tuy nhiên thời gian gần đây, nhiều tàu cá lớn đã bất chấp quy định tiến vào sát bờ đánh bắt, tận thu triệt để các nguồn lợi hải sản, nhất là vào mùa các loài thủy hải sản vào vùng lộng để sinh sản, điều này khiến ngư dân đánh bắt ven bờ vô cùng bức xúc.

Trước tình trạng đó, Chi cục Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản Quảng Bình đã tăng cường lực lượng tuần tra trên biển nhằm truy quét các tàu cá lớn đang đánh bắt dưới hình thức dã cào trên vùng lộng và vùng ven bờ tỉnh này. Trong một chuyến tuần tra của lực lượng kiểm ngư, chúng tôi đã may mắn được đồng hành cùng các cán bộ, thuyền viên tàu kiểm ngư VN 94429 KN thực thi pháp luật trên biển.

Để đảm bảo bí mật cũng như tiến độ tuần tra, trên con tàu tuần tra, chúng tôi cùng các cán bộ Kiểm ngư Quảng Bình rời cảng Gianh khi đồng hồ vừa điểm 2h sáng. Trong màn đêm, con tàu rẽ sóng đưa chúng tôi tiến ra biển. Một ngày mới đang bắt đầu, mục tiêu chính của lực lượng kiểm ngư chính là những cặp tàu dã cào đang hằng ngày hoành hành, “tận diệt” hải sản ven bờ.

Khi con tàu cách bờ gần 7 hải lý, hoạt động của những cặp tàu dã cào dần lọt vào tầm ngắm của lực lượng kiểm ngư. Mệnh lệnh được phát ra, các cán bộ chuẩn bị vào vị trí làm nhiệm vụ, người lái tàu được lệnh, đột ngột tăng tốc và thẳng tiến đến cặp tàu đang hoạt động tại tọa độ gần nhất.

Dường như không hề hay biết sự xuất hiện của tàu tuần tra, cặp tàu dã cào mang số hiệu Quảng Ngãi – QNg – 97258 TS và QNg 92015 vẫn ung dung hoạt động, 4 cán bộ kiểm ngư lập tức lên xuồng cao tốc áp sát, cặp dã cào này chỉ đánh bắt cách bờ gần 2 hải lý, chủ tàu là Nguyễn Thanh Diêu, trú tại tỉnh Quảng Ngãi, lực lượng chức năng đã lập biên bản và xử phạt cặp tàu cá này 24 triệu đồng.

Tiếp tục tuần tra, lực lượng kiểm ngư phát hiện thêm 2 cặp tàu cá khác đang đánh dã cào trên biển, khi tàu tuần tra tiến đến, cặp tàu cá QNg 97091 TS và QNg 97073 TS, do Trần Văn Nghĩa làm chủ đã cắt lưới dã cào, đổi hướng, tăng tốc bỏ chạy. Mặc dù mở hết tốc lực, nhưng tàu tuần tra vẫn không thể tiếp cận được với những tàu cá, mỗi chiếc trên 600 mã lực đang cố sức vượt ra khỏi vùng lộng.

Khi xuồng cao tốc của lực lượng kiểm ngư áp sát, yêu cầu lái tàu dừng lại thì bị chiếc tàu cá khổng lồ này đâm ngang khiến cán bộ điều khiển xuồng phải đánh lái ra khỏi khu vực nguy hiểm, bất lực nhìn tàu cá thoát khỏi sự truy đuổi.

Ngoài cặp tàu cá này, cặp tàu cá Quảng Ngãi khác của Lê Văn Hiền, mang số hiệu QNg 91748 TS và QNg 91847 TS cũng đã có hình thức chống đối, cắt lưới bỏ chạy, phải nhờ đến sự hỗ trợ của các chiến sỹ Hải Đội 2, BĐBP Quảng Bình thì các cặp tàu cá này mới bị bắt giữ, hai chủ tàu đã bị lực lượng chức năng cảnh cáo và xử phạt hành chính mỗi cặp tàu 48 triệu đồng.

Trên đây chỉ là một trong nhiều vụ truy đuổi và xử lý tàu dạ cào trong chuyến tuần tra. Một ngày lênh đênh trên biển, chúng tôi đã mục sở thị tất cả những khó khăn, thử thách, thậm chí hiểm nguy mà những người thực thi pháp luật trên biển phải đối diện.

Gian nan, hiểm nguy luôn rình rập

Trên boong tàu tuần tra lênh đênh giữa mênh mông sóng nước, chúng tôi được nghe những câu chuyện đầy hiểm nguy, gian nan mà lực lượng kiểm ngư trong công tác thực thi nhiệm vụ trên biển luôn phải đối mặt. Qua những câu chuyện đó mới được thấy được những cam go trên trận tuyến đấu tranh, ngăn chặn và đẩy lùi nạn khai thác hải sản trái phép.

Chia sẻ với chúng tôi, Thuyền trưởng tàu kiểm ngư VN 94429 KN Hoàng Anh Long cho biết, đã không ít lần các cán bộ trên tàu bị các ngư dân tàu cá đánh bắt trái phép đe dọa, dùng dụng cụ lao động đánh trả cùng với đó là các hành động tháo chạy, đâm va ngăn chặn tàu của lực lượng chức năng.

“Lực lượng kiểm ngư chúng tôi không có nhiều công cụ hỗ trợ, có lần tàu kiểm ngư áp sát tàu cá vi phạm để kiểm tra, thế nhưng khi các cán bộ kiểm ngư lên tàu cá thì bị thuyền viên trên tàu cá dùng dụng cụ lao động đánh trả phải nhảy xuống biển, có lần tàu cá lớn còn lao vào đâm ngang mạn tàu kiểm ngư, khiến tôi phải bẻ lái tránh va chạm”, anh Long kể lại.

Ông Hoàng Viết Thông, Phó Chi cục trưởng, Chi cục Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản Quảng Bình cho biết, lực lượng kiểm ngư Quảng Bình hiện chỉ có 8 người, chưa được trang bị đầy đủ các công cụ hỗ trợ, tàu tuần tra thì đã có từ năm 1999 với công suất chỉ 385 CV, trong khi đó tàu dã cào hiện nay có công suất trên dưới 1.000 CV, nhiều tàu lại có biểu hiện chống đối, nên xử lý vi phạm rất khó.

“Sắp tới chi cục sẽ tham mưu với Sở đề xuất Bộ NN&PTNT tăng các hình thức xử phạt các tàu cá gây nguy hại đến nguồn lợi thủy sản, đồng thời mong muốn Bộ sẽ xem xét để lực lượng được trang bị phương tiện đủ tốc độ, đủ sức để khống chế các tàu cá vi phạm”, ông Thông cho hay

Ngư dân vùng lộng Quảng Bình sau sự cố môi trường biển phần lớn đời sống còn khó khăn. Việc các tàu dã cào ngoại tỉnh khai thác trái phép vùng bờ đang khiến nguồn hải sản dần bị “tận diệt”, ngoài ra các ngư lưới cụ của ngư dân vùng bờ cũng bị các tàu cá lớn làm hư hỏng.

Việt tổ chức tuần tra, kiểm soát và xử lý nghiêm nạn khai thác bằng dã cào vùng lộng là một trong những nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết hàng đầu của lực lượng kiểm ngư, nhằm ngăn chặn và đẩy lùi nạn khai thác hải sản trái phép, bảo vệ ngư trường bình yên cho ngư dân.

Thực tế, trong những năm qua, đã có hàng trăm tàu cá, phần lớn là tàu dã cào ngoại tỉnh vi phạm quy định bị lực lượng chức năng bắt giữ, xử lý. Tuy nhiên không vì thế mà tình trạng đánh bắt “tận diệt” này giảm xuống, vì lợi ích và coi thường quy định về khai thác hải sản, nhiều tàu cá lớn vẫn ngang nhiên đánh bắt dã cào trong khu vực cấm.

Với tinh thần kiên quyết đấu tranh đẩy lùi nạn khai thác trái phép trên biển, đem lại sự ổn định và lành mạnh cho ngư trường vùng lộng, trong thời gian tới, lực lượng kiểm ngư sẽ bố trí lực lượng phối hợp với BĐBP Quảng Bình, tổ chức tuần tra, kiểm soát để kịp thời phát hiện và xử lý, ngăn chặn các hành vi khai thác trái phép, đặc biệt xử lý nghiêm khắc đối với nạn khai thác bằng tàu dã cào “tận diệt” nguồn lợi hải sản và tàn phá ngư cụ của ngư dân vùng lộng.

Tiến Thành