1. Dòng sự kiện:
  2. Đại án Vạn Thịnh Phát

Hà Văn Thắm và Phạm Công Danh có quan hệ như thế nào?

(Dân trí) - Hà Văn Thắm cho ông Phạm Công Danh vay 500 tỉ đồng mà không cần tài sản đảm bảo. Số tiền này Danh vay nhằm tất toán một số khoản nợ xấu của bà Hứa Thị Phấn tại TrustBank.

Mua ngân hàng chỉ với 4,4 tỉ đồng

Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa có kết luận điều tra bổ sung vụ đại án kinh tế xảy ra tại Oceanbank. Theo đó, bị can Hà Văn Thắm, cựu Chủ tịch HĐQT Oceanbank bị đề nghị truy tố tội tham ô tài sản.

Kết luận bổ sung cũng đề nghị truy tố thêm Phạm Công Danh - nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng (VNCB) và bà Hứa Thị Phấn (đại diện nhóm cổ đông Phú Mỹ tại ngân hàng Đại Tín - TrustBank) về tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Bị cáo Phạm Công Danh tại phiên tòa phúc thẩm tháng 1/2017.
Bị cáo Phạm Công Danh tại phiên tòa phúc thẩm tháng 1/2017.

Trong các hành vi, vi phạm của Hà Văn Thắm bị đề nghị truy tố có hành vi cho Công ty Trung Dung của Phạm Công Danh vay 500 tỉ đồng để tái cơ cấu VNCB, đến nay số tiền này không có khả năng thu hồi.

Liên quan đến TrustBank (tiền thân của VNCB), cáo trạng cũng xác định rõ vai trò của Hà Văn Thắm trong việc mua bán, chuyển nhượng cổ phần của ngân hàng này.

Theo đó, hồ sơ xác định vào đầu năm 2012, Ngân hàng Nhà nước có chủ trương tái cơ cấu các ngân hàng thương mại cổ phần yếu kém. Do muốn thâu tóm một số ngân hàng về Oceanbank nên Thắm đã gặp bà Phấn đặt vấn đề chuyển giao lại TrustBank cho Thắm. Thắm đưa ra những sai phạm trong việc quản trị, điều hành của HĐQT và việc vay vốn của bà Phấn tại TrustBank để yêu cầu bà Phấn chuyển nhượng ngân hàng.

Ngày 23/2/2012, bà Phấn cho Ngô Thị Kim Huệ - Phó tổng giám đốc TrustBank, ký hợp đồng kinh tế với Hà Văn Thắm để bán hơn 254.000 cổ phần (tương đương 84,9% vốn điều lệ) với giá 4,4 tỉ đồng, kèm theo việc kế thừa toàn bộ nghĩa vụ trả nợ và sở hữu tài sản đảm bảo là các khoản vay với trị giá 3.553 tỉ đồng, khoản đầu tư 920 tỉ đồng và một số nghĩa vụ khác.

Sang nhượng lại lấy 800 tỉ đồng “tiền cò”

Sau khi ký hợp đồng, Hà Văn Thắm đã cho người vào quản lý TrustBank và thực hiện việc sáp nhập vào Oceanbank, nhưng không thực hiện việc thanh toán 4,4 tỉ đồng cho bà Phấn. Bà Phấn nhiều lần yêu cầu trả tiền nhưng Thắm không trả.

Sau khi đưa người vào quản lý ngân hàng, Thắm nhận thấy TrustBank có một số khoản vay lớn, dư nợ xấu không có khả năng thu hồi nên nảy ra ý định chuyển nhượng lại TrustBank.

Thông qua môi giới, Hà Văn Thắm gặp Phạm Công Danh để chuyển nhượng toàn bộ cổ phần TrustBank cho Danh. Hai bên thống nhất nếu Danh tiếp nhận TrustBank thành công thì trả cho Thắm 800 tỉ đồng tiền môi giới.

Số tiền mà hai bên thỏa thuận chuyển nhượng hơn 252.000 cổ phần và những tài sản của nhóm cổ đông Phú Mỹ bao gồm bất động sản tại quận 2 và Nhà Bè… tổng giá trị 4.600 tỷ đồng. Tuy nhiên, bà Phấn và nhóm Phú Mỹ đang nợ một khoản tiền lớn tại TrustBank mà không có khả năng thanh toán cho nên đến nay những tài sản này vẫn chưa được chuyển giao cho Danh.

Khi Danh bắt đầu tiếp quản TrustBank thì ngân hàng này lỗ lũy kế khoảng 8.000 tỉ đồng, vốn thực khoảng 2.000 tỉ đồng, số dư nợ khoảng 13.000 tỉ đồng (trong đó 95% là nợ khó đòi, không có khả năng thu hồi). Mỗi năm ngân hàng lỗ khoảng 2.000 đến 2.500 tỉ đồng do chệnh lệch giữa khoản lãi phải trả với khoản vay khó đòi.

Do đó, khi tái cơ cấu thành VNCB, Danh phải bỏ tiền túi ra để duy trì hoạt động của ngân hàng. Bị cáo Mai kể: “Sau khi dùng hết tiền túi, không còn cách nào, anh Danh chỉ đạo phải tìm mọi cách để duy trì hoạt động của ngân hàng!”.

Bản án xét xử Phạm Công Danh và đồng phạm cho thấy Phạm Công Danh khai rằng Danh và nhóm cổ đông của mình đã trả cho bà Hứa Thị Phấn 3.600 tỉ đồng, số tiền này được xác định lấy từ nguồn vốn vay của chính VNCB. Số tiền mà bà Phấn được Danh trả đã được dùng tất toán các khoản vay của bà Phấn tại TrustBank.

Với những sai phạm của mình trong hoạt động tín dụng, bà Hứa Thị Phấn đã bị TAND cấp cao tại TPHCM khởi tố vụ án cố ý làm trái quy định nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng.

Tuy nhiên, ngoài các khoản tiền trên, Hà Văn Thắm còn cho Phạm Công Danh (sử dụng pháp nhân là Công ty Trung Dung của Tập đoàn Thiên Thanh) vay 500 tỉ đồng. Số tiền này được đảm bảo bằng tài sản thế chấp không đủ điều kiện (tổng giá trị chỉ là 482 tỉ đồng) nên đến nay Oceanbank không thu hồi được số tiền này.

Xuân Duy