Mất 500 tỉ mới lo làm “chuồng”
Gần một tháng nay, ngành thuế ở Tây Nguyên tá hỏa vì để thất thoát hơn 500 tỉ đồng tiền hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) từ các doanh nghiệp mua bán cà phê trên địa bàn.
Cục thuế Đắk Lắk phải gửi công văn khẩn cầu tới cục thuế thuộc các tỉnh, thành trong cả nước, đề nghị tạm thời chưa khấu trừ và hoàn thuế GTGT đối với Công ty TNHH thương mại Bảo Phước. Đây là doanh nghiệp chuyên mua bán cà phê nông sản, địa chỉ ở xã Eakao, TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk có dấu hiệu tội phạm trong lĩnh vực thuế. Công ty này mua bán lòng vòng với 3 công ty khác ở huyện Đắk Rlấp, tỉnh Đắk Nông mà 3 công ty ấy lại buôn bán, kê khai thuế GTGT với một công ty khác nữa ở huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước. Song hiện nay thì cả 4 công ty đó đã bỏ trốn.
Đâu là nguyên nhân và đâu là giải pháp?
Theo ông Bùi Văn Chuẩn, Phó cục trưởng Cục Thuế tỉnh Đắk Lắk thì nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên là những kẽ hở của pháp luật được các loại tội phạm lợi dụng triệt để. Thứ nhất là lợi dụng sơ hở trong việc cấp giấy phép kinh doanh. Theo kết quả điều tra của cơ quan công an, trong số 15 doanh nghiệp kinh doanh cà phê ở thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk thì đã có 12 doanh nghiệp sử dụng chứng minh nhân dân giả để thành lập doanh nghiệp mua bán cà phê. Còn lại 3 doanh nghiệp thì có một cá nhân đứng đằng sau 3 doanh nghiệp này thuê cá nhân lên Đắk Lắk thành lập doanh nghiệp mua bán cà phê. Thứ hai là sơ hở trong việc quản lý và sử dụng hóa đơn và phát hành hóa đơn (hóa đơn được phép tự in quá dễ dàng). Các đối tượng này triệt để lợi dụng những sơ hở đó để thực hiện hành vi gian dối.
Ông Chuẩn cũng cho biết, cho đến nay, cơ quan thuế và cơ quan công an tỉnh Đắk Lắk đã phát hiện 38 doanh nghiệp, trong đó có 30 doanh nghiệp sử dụng chứng minh nhân ở các tỉnh ngoài để thành lập doanh nghiệp. Qua kiểm tra, xác minh, giám sát hồ sơ khai thuế thì phát hiện các doanh nghiệp này sử dụng hóa đơn bất hợp pháp. Điều đáng nói là hiện nay, đa số các doanh nghiệp này đã bỏ trốn khỏi địa bàn, chưa xử lý triệt để được, tiếp tục sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, xuất hóa đơn này cho các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh để tiếp tục chiếm đoạt tiền thuế GTGT. Chính vì thế mà từ đầu năm đến nay, thu ngân sách Nhà nước từ thuế của tỉnh Đắk Lắk thấp kỷ lục. Đây là hậu quả của tình trạng có quá nhiều “doanh nghiệp đen” đã xâm nhập vào lĩnh vực đem lại nguồn thu chủ yếu của tỉnh là kinh doanh cà phê.
Trước thực trạng xấu này, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đắk Lắk tạm dừng cấp phép thành lập doanh nghiêp kinh doanh nông sản đối với các chủ doanh nghiệp có hộ khẩu ngoài tỉnh, nhằm góp phần ngăn chặn các hoạt động thành lập “doanh nghiệp đen” để thực hiện các hành vi trốn thuế. Cơ quan điều tra cũng tiếp tục điều tra để làm rõ, đặc biệt là một số doanh nghiệp thành lập mà có các cá nhân, tổ chức hậu thuẫn đằng sau.
Còn về lâu dài, các tỉnh Tây Nguyên đã kiến nghị những giải pháp đối với cơ quan cấp trên như: Tổng cục thuế, Bộ Tài chính cần sớm sửa luật GTGT, tức là chuyển mặt hàng nông sản xuất khẩu vào đối tượng không chịu thuế. Như thế, tất cả thuế giá trị đầu vào không được khấu trừ thì các đối tượng sẽ không lợi dụng chính sách hoàn thuế GTGT để chiếm đoạt thuế. Thứ hai là tăng cường phối hợp với các ngành liên quan, kịp thời phát hiện, quản lý tại gốc, sớm phát hiện từ khâu thành lập doanh nghiệp, khâu kê khai thuế để ngăn chặn tình trạng này.