​'Quan tài' để chôn nhà máy điện hạt nhân Chernobyl như thế nào?

Một quan tài bằng bê tông đã được xây dựng một cách vội vàng phía trên khu vực của lò phản ứng bị ảnh hưởng để chứa loại phóng xạ tệ nhất. Quan tài này có tên gọi chính thức là Vật che chắn – Shelter Object và có kích thước rất lớn: bao gồm hơn 7.000 tấn kim loại và 400.000m3 bê tông. Mặc dù vậy, cấu trúc tạm thời này không thể kéo dài mãi. Theo Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu, sau khí đứng vững trong nhiều thập kỷ, quan tài đang có nguy cơ sụp đổ. Tuy nhiên, đã có một giải pháp lâu dài hơn cấu trúc hoạt động từ năm 2001 này.

Ở giữa một khu vực biệt lập rộng lớn phía bắc Ukraine, cơ cấu chuyển động trên đất liền lớn nhất thế giới đã trượt phía trên khu thảm họa hạt nhân Chernobul để ngăn chặn bức xạ chết người phun ra từ lò phản ứng bị ảnh hưởng trong vòng 100 năm tới.

Dễ dàng nhìn thấy từ cách đó vài km, mái vòm “Bộ chụp an toàn mới” nặng 36.000 tấn đã được kéo từ từ trong bốn ngày để tạo thành một cánh cửa để ngăn chặn bức xạ và cho phép tháo dỡ các phần còn lại của lò phản ứng một cách an toàn.

Bởi vì những tàn tích của lò phản ứng vẫn còn tính phóng xạ cao, để bảo vệ các công nhân xây dựng, vòm titan không được xây dựng trực tiếp ngay phía trên quan tài, mà nó được lắp ráp ở cách xa đó, sau đó 224 kích thủy lực được trượt trên một khoảng cách có tổng chiều dài là 327m để vào vị trí.

Hôm thứ Ba, một buổi lễ được tổ chức tại Chernobyl để đánh dấu cột mốc quan trọng trong hàng thập kỷ của công trình bảo vệ cho khu vực này, được tài trợ bởi sự đóng góp hơn 2,1 triệu USD từ hơn 40 quốc gia và tổ chức.

Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko phát biểu: “Hôm nay, hãy cho cả thế giới thấy những gì Ukraine và thế giới có thể làm khi chúng ta đoàn kết, cách chúng ta có thể bảo vệ thế giới khỏi ô nhiễm hạt nhân và các mối đe dọa hạt nhân”.

Cấu trúc này giống như một nhà chứa máy bay rộng lớn, được thiết kế để chịu nhiệt độ cao, chống ăn mòn và lốc xoáy.

Bộ chụp an toàn mới được bắt đầu xây dựng bởi tập đoàn Novarka của Pháp từ năm 2012, có cấu trúc bằng thép, điểm cao nhất lên tới 108m, rộng 162m và dài 257m. Để so sánh, tượng Nữ thần Tự do có chiều cao từ mặt đất lên tới đỉnh ngọn đuốc là khoảng 93m.

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu đã quản lý nguồn tài trợ để làm sạch khu vực này cho biết, chương trình chuyển đổi Chernobyl vào trạng thái an ninh và an toàn với môi trường có thời hạn tháng 11/2017 đã đi đúng hướng.

Ngay cả khi có kiến trúc mái vòm mới này, khu vực xung quanh trong giới hạn khoảng 2,600 km2 – tương đương với diện tích của Luxembourg - phần lớn vẫn không có người ở và đóng cửa với những du khách không được phép.

Hơn 30 năm kể từ khi thảm họa xảy ra, thiên nhiên đã làm tái sinh nhiều cơ sở hạ tầng bị bỏ hoang. Cây cối mọc lên từ mái nhà của các căn hộ trong thành phố ma Prypyat, trong khi số lượng các loài động vật đang bùng nổ với sự vắng mặt của con người.

Anh Thư (Tổng hợp)