Phụ nữ mắc ung thư vú giai đoạn đầu có cần hóa trị?

(Dân trí) - Đa phần phụ nữ mắc ung thư vú thông thường ở giai đoạn đầu không cần phải hóa trị sau khi phẫu thuật. Đây là kết luận vừa được công bố hôm mùng 3/6/2018 của chương trình thử nghiệm điều trị ung thư vú do Chính phủ Mỹ tài trợ được thực hiện ở Mỹ và 5 quốc gia khác.

Chương trình thử nghiệm nói trên, gọi tắt là TAILORx, lần đầu tiên được tiến hành với qui mô lớn nhất từ trước tới nay và bắt đầu triển khai từ năm 2006, theo dõi hơn 10.000 phụ nữ được chẩn đoán mắc ung thư vú giai đoạn đầu, và nhằm mục đích giúp các bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị chính xác cho từng bệnh nhân.


Phyllis Laccetti, một người tham gia nghiên cứu ung thư vú ở chương trình thử nghiệm TAILORx.

Phyllis Laccetti, một người tham gia nghiên cứu ung thư vú ở chương trình thử nghiệm TAILORx.

Các nghiên cứu trước đây đã khẳng định bệnh nhân có nguy cơ tái phát ở mức độ thấp không cần hóa trị. Và đến nay kết quả của TAILORx tiếp tục khẳng định hầu hết bệnh nhân có nguy cơ mức trung bình (riêng ở Mỹ mỗi năm có khoảng 65.000 phụ nữ thuộc nhóm nguy cơ này) cũng hoàn toàn có thể bỏ qua và tránh được các tác dụng phụ của hóa trị.

Bác sĩ chuyên khoa u bướu Allison Kurian thuốc Trường đại học Stanford không tham gia vào chương trình này nhưng đánh giá cao kết quả của đồng nghiệp. Ông nói “Chúng tôi đã chờ đợi các kết quả khả quan này từ nhiều năm nay. Bây giờ chúng ta có thể thay đổi cách điều trị và giúp cho các nữ bệnh nhân loại bỏ được khả năng không chắc chắn khi quyết định lựa chọn cách điều trị.”

Dạng bệnh ung thư do hóc môn không tác động lên các hạch bạch huyết và không chứa prô-tê-in HER2. Nhìn chung, sau phẫu thuật, các bệnh nhân đó được điều trị nội tiết, chẳng hạn như dùng thuốc tamoxifen, để ức chế bệnh tái phát.

Còn những trường hợp bệnh nhân có khối u đều được phân tích bằng xét nghiệm Oncotype DX (hay còn gọi là kĩ thuật xét nghiệm ung thư vú di truyền), trong đó kiểm tra hoạt động của 21 gen để dự đoán nguy cơ tái phát trong vòng 10 năm tiếp theo.

Các nghiên cứu trước đây đã khẳng định những phụ nữ có nguy cơ thấp có thể bỏ qua hóa trị và có nguy cơ cao thì cần áp dụng liệu pháp đó. Câu hỏi khó ở đây là vậy thì những phụ nữ có nguy cơ mức trung bình thì sao? Những bệnh nhân này ở “tình trạng không rõ rệt, chúng tôi không biết phải khuyên họ thế nào” – bác sĩ Kurian nói.

Để có được câu trả lời, các nhà nghiên cứu đã chia ngẫu nhiên hơn 6.700 phụ nữ có nguy cơ tái phát trung bình (điểm đánh giá từ 11 đến 25) thành 2 nhóm. Sau phẫu thuật, một nhóm chỉ được trị liệu nội tiếp, còn nhóm kia vừa trị liệu nội tiết vừa hóa trị. Sau một số năm theo dõi, kết quả cho thấy hầu hết bệnh nhân không hóa trị cũng có tình trạng như bệnh nhân có hóa trị.

Phụ nữ ở tuổi 50 và trẻ hơn nếu có nguy cơ tái phát với mức điểm đánh giá 16 và cao hơn 16 có tiến triển tốt nhờ hóa trị thì nên cân nhắc biện pháp này. Đó là lời khuyên của tác giả chính của TAILORx – ông Joseph Sparano, Giám đốc nghiên cứu lâm sàng của Trung tâm Ung thư Albert Einstein và là bác sĩ chuyên khoa ung bướu của Trung tâm Y tế Montefiore ở New York - bởi vì bên cạnh tác dụng ức chế ung thư tái phát, hóa trị có nhiều tác dụng phụ khiến cho bệnh nhân ốm yếu, mệt mỏi, mất khả năng làm việc về lâu dài.

Kết quả của TAILORx chính là mảnh ghép cuối cùng trong bức tranh tổng thể biện pháp điều trị ung thư vú giai đoạn đầu. Hầu hết bệnh nhân ở giai đoạn này có tỉ lệ khỏi bệnh khá cao, nhưng tiên lượng bệnh của họ xấu đi rất nhiều nếu ung thư di căn sang các bộ phận khác trên cơ thể.

Vì thế, nhiều phụ nữ mắc ung thư giai đoạn đầu thường được khuyên áp dụng hóa trị với hi vọng ngăn ngừa bệnh tiến triển. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều bác sĩ kết luận rằng phụ nữ ung thư giai đoạn đầu đã bị điều trị quá mức cần thiết và các bác sĩ đang giảm dần chỉ định hóa trị cho bệnh nhân, bởi vì liệu pháp này có thể gây ra hiện tượng buồn nôn, mệt mỏi và một số trường hợp còn gặp biến chứng nghiêm trọng hơn như bệnh bạch cầu (ung thư máu) và bệnh tim.

Việc dừng hoàn toàn hóa trị vẫn còn là chủ đề gây nhiều tranh cãi, trong đó một số bác sĩ cảnh bảo rằng hóa trị có thể cứu sống nhiều người và việc tiết giảm điều trị có thể nguy hiểm cho bệnh nhân.

Nhiều chuyên gia nhận định kết quả chương trình đã khẳng định những gì mà nhiều bệnh nhân và bác sĩ đang làm là đúng. Giám đốc Khoa chẩn đoán và điều trị ung thư của Viện Ung thư quốc gia (Mỹ), ông James Doroshow dự đoán rằng TAILORx sẽ đem đến thay đổi trong cách điều trị cho rất nhiều bệnh nhân. Ông hi vọng những hướng dẫn điều trị sẽ sớm được thay đổi nhờ kết quả của nghiên cứu này.

Phạm Hường (Theo Washingtonpost)