5 sự thật gây sửng sốt về việc sử dụng thuốc giảm đau nhóm Opiod ở Mỹ

(Dân trí) - Nước Mỹ đang nằm ở mức giữa về tình trạng lạm dụng thuốc giảm đau nhóm opioid, đây là nguyên nhân làm gia tăng đến mức đáng chú ý về các ca quá liều và tử vong do những loại thuốc gây nghiện cao này. Dưới đây là con số chi tiết về căn bệnh này:

- Fentanyl: là một loại thuốc giảm đau opioid, tương tự như morphine nhưng mạnh hơn morphine 50 tới 100 lần.
- Opioid: là một nhóm các thuốc giảm đau, chúng làm giảm cường độ của tín hiệu đau lên não bộ và ảnh hưởng đến những vùng kiểm soát cảm xúc ở não. Các loại thuốc của nhóm này bao gồm: hydrocodone, oxycodone, morphine, codein…
5 sự thật gây sửng sốt về việc sử dụng thuốc giảm đau nhóm Opiod ở Mỹ - 2

Sự gia tăng các ca tử vong do dùng thuốc quá liều

Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC), từ năm 1999, số người chết do sử dụng quá liều các loại thuốc opioid được kê đơn cũng như hê-rô-in đã tằng gần 4 lần ở Hoa Kỳ. Trong năm 2014 – năm có dữ liệu gần nhất – thì hơn 28.000 người đã chết do dùng opioid quá liều. CDC cho biết, ít nhất một nửa trong số các ca tử vong có liên quan đến opiod.

Ở Hoa Kỳ, số người chết do sử dụng ma túy quá liều còn lớn hơn so với số người chết vì tai nạn xe hơi. Theo báo cáo năm 2015 của Cơ quan phòng chống ma túy, trong năm 2013, có 46.471 người đã chết do sốc ma túy, trong khi đó 35.369 người chết do tai nạn xe hơi.

5 sự thật gây sửng sốt về việc sử dụng thuốc giảm đau nhóm Opiod ở Mỹ - 3

Số toa thuốc sử dụng opioid

Sự gia tăng về các ca tử vong do dùng opioid quá liều xảy ra đồng thời với sự gia tăng về số toa thuốc có kê thuốc giảm đau opioid. Trong thực tế, theo Hiệp hội về thuốc gây nghiện của Hoa Kỳ (ASAM), số thuốc opioid bán theo đơn trong năm 2010 đã gấp 4 lần so với số lượng thuốc bán ra trong năm 1999. Trong năm 2012, đã có 259 triệu đơn thuốc opioid – số này đủ để cung cấp cho mỗi người Mỹ trưởng thành một chai thuốc opioid dạng viên.

5 sự thật gây sửng sốt về việc sử dụng thuốc giảm đau nhóm Opiod ở Mỹ - 4

Lợi dụng thuốc opioid kê đơn làm một cánh cửa cho hê-rô-in

Theo một nghiên cứu năm 2013 của Cơ quan Quản trị Dịch vụ Tinh thần và Lạm dụng thuốc, nhiều người sử dụng hê-rô-in đã thực sự bắt đầu từ việc lạm dụng thuốc opioid được kê đơn. Khoảng 80% số người mới đây bắt đầu sử dụng hê-rô-in ở Mỹ nói rằng trước đó họ đã dùng thuốc giảm đau opioid vì những lý do phi y tế.

Tuy nhiên, trong số những người sử dụng opioid để giảm đau thì thuốc thường không dẫn đến nghiện nếu họ sử dụng theo đúng hướng dẫn. Theo Viện Y tế Quốc gia, trong số những người dùng thuốc opioid theo toa như được hướng dẫn trong vòng 1 năm, có khoảng 5% sẽ phát triển thành rối loạn nghiện.

5 sự thật gây sửng sốt về việc sử dụng thuốc giảm đau nhóm Opiod ở Mỹ - 5

Nơi tình trạng này diễn ra tồi tệ nhất

Theo CDC, 5 bang có tỷ lệ tử vong cao nhất do dùng thuốc quá liều trong năm 2014 là West Virginia, New Mexico, New Hampshire, Kentuky và Ohio. West Virginia có tỷ lệ tử vong do dùng thuốc quá liều cao nhất, với 35 trường hợp tử vong/100.000 người (Bình quân toàn quốc là 15/100.000). CDC cho biết, opioid là nguyên nhân chính gây tử vong do dùng thuốc quá liều.

Các bang khác có sự gia tăng về tử vong do dùng thuốc quá liều từ năm 2013 đến 2014 là Alabama, Georgia, Illinois, Indiana, Maine, Maryland, Massachusetts, Michigan, New Hampshire, New Mexico, North Dakota, Ohio, Pennsylvania và Virginia.Bang có tỷ lệ tử vong do dùng thuốc quá liều tăng nhiều nhất là North Dakota với tỷ lệ 125% từ năm 2013 đến 2014 (tỷ lệ gia tăng nói chung trên cả nước là 6,5%).

Các vấn đề do thuốc Fentanyl

Các ca tử vong do dùng loại thuốc giảm đau opioid tổng hợp fentanyl ngày càng đáng quan tâm. Một báo cáo năm 2016 cho thấy, các ca tử vong do fentanyl đã tăng mạnh trong nhiều bang của Hoa Kỳ. Từ năm 2013 đến 2014, 8 bang có số ca tử vong do opioid tổng hợp tăng mạnh. Trong đó, 6 bang đã báo cáo số lượng tử vong cụ thể do liên quan đến fetanyl, các trường hợp này đã tăng từ 392 ca tử vong trong năm 2013 lên tới 1.400 ca trong năm 2014.

Trong cùng thời điểm đó, số sản phẩm thuốc được kiểm tra có dương tính với fetanyl sau khi bị các nhân viên thực thi pháp luật bắt giữ đã tăng hơn 10 lần ở 8 bang này. Những sản phẩm này chủ yếu bao gồm các sản phẩm fentanyl sản xuất bất hợp pháp và có thể bị trộn lẫn hê-rô-in.

Các nhà nghiên cứu đang kêu gọi các lực lượng pháp luật và y tế hợp tác khẩn cấp để giải quyết vấn đề về tình trạng gia tăng của việc sản xuất fentanyl bất hợp pháp cũng như các ca tử vong do fentanyl.

Việc sử dụng fentanyl quá liều đã gây ra cái chết của nhạc sĩ- ca sĩ Prince vào tháng 4/2016. Loại thuốc này mạnh hơn morphine tới 100 lần.

Anh Thư (Tổng hợp)