Già làng U80 làm khuyến học ở rẻo cao biên giới

(Dân trí) - Đã hơn 70 tuổi nhưng ông Già Lia Xa ở bản Phá Kháo (xã biên gới Mai Sơn, huyện Tương Dương, Nghệ An) vẫn hết lòng trăn trở với sự học của học sinh miền biên ải và phát triển công tác khuyến học khuyến tài nơi đây.

Cũng bởi vậy mà người dân và các em học sinh kính yêu ông Già Lia Xa vẫn gọi ông bằng cái tên gần gũi “Già khuyến học”. 
 
Già làng U80 làm khuyến học ở rẻo cao biên giới - 1
Ông Già Lia Xa (thứ 3 từ trái qua phải) tâm sự với cán bộ khuyến học huyện cùng nhiều ban của huyện Tương Dương (Nghệ An).
 
Nhìn những tấm bằng, khen giấy khen được treo trang trọng trong ngôi nhà gỗ khang trang của ông Già Lia Xa, chúng tôi ngạc nhiên bởi thành tích mà ông đã cống hiến cho sự học ở miền biên ải xa xôi này. Khi chúng tôi hỏ, về phong trào khuyến học hơn 10 năm mà ông đã từng lăn lộn, ông chỉ nói một câu ngắn gọn: “Làm khuyến học phải có tấm lòng tâm huyết”.
 
Chính tấm lòng tâm huyết ấy đã giúp ông gắn bó từ những ngày đang là cán bộ phòng Giao thông huyện đến tận bây giờ. Già chia sẻ: “Từ hồi đang là học sinh ta đã trải qua những khó khăn về cái ăn cái mặc và cái chữ Bác Hồ. Từ đó ta luôn ao ước được làm gì đó cho con cháu ta được học hành... Vì thế mà ta đã động viên con cháu không chỉ trong dòng họ mà trong cả bản, ai có gì góp nấy để vận động con cháu đi học, ai học giỏi ta trích nguồn lương ít ỏi để tặng, ai nghèo phải bỏ học, ta quyên góp toàn bản ủng hộ, nhất quyết không cho con cháu trong bản bỏ học”. 
 
Già làng U80 làm khuyến học ở rẻo cao biên giới - 2
Già Lia Xia bảo: "Từ hồi đang là học sinh ta đã trải qua những khó khăn về cái ăn cái mặc và cái chữ Bác Hồ...".
 
Bản Phá Kháo nơi ông Già Lia Xa sinh sống có 44 hộ, 273 khẩu, 100% người là dân tộc Mông sinh sống ở trên đỉnh núi cao trên 1.000m so với mực nước biển, cuộc sống nơi đây chủ yếu nhờ vào nương rẫy, nên cái đói cái nghèo quanh năm đeo bám. Là người con của bản ông tận mắt chứng kiến những khó khăn mà dân bản phải trải qua, vì thế ông luôn xác định rõ trọng trách, công việc mình làm.
 
Ông đã mày mò, học hỏi từ thực tế để xây dựng nhiều cách làm mới, sáng tạo linh hoạt phù hợp với bản địa và đem lại hiệu quả cao. Trước hết, ông xác định việc làm đầu tiên là phải xây dựng được Chi hội Khuyến học ở bản vững mạnh và đó sẽ là cơ sở phát triển chi hội. Tiếp sau ông vận động các gia đình, dòng họ trong bản đăng ký, tham gia phong trào khuyến học. Thành lập liên gia Khuyến học đóng góp quỹ khuyến học, đồng thời nâng cao ý thức trách nhiệm của phụ huynh trong việc vận động con cháu đến trường.
 
Già làng U80 làm khuyến học ở rẻo cao biên giới - 3
Già Lia Xa đang trao đổi kinh nghiệm làm Khuyến học của mình với cán bộ huyện.

Những đóng góp của ông Già Lia Xa đã đưa sự học ở bản Phá Kháo không ngừng phát triển. Đến nay toàn bản có 105 học sinh đang theo học tại các trường Trung học trong huyện, xã và có 2 em đang theo học Đại học, 1 em đang học Cao Đẳng và 5 em học chuyên nghiệp. Bản Phá Kháo đã có nguồn quỹ để phục vụ cho công tác Khuyến học ở bản, và một điều đáng tự hào hơn nữa là mọi người luôn tự giác đóng góp quỹ, đồng thời ý thức tham gia tu bổ trường lớp, trồng cây xanh, xây dựng cảnh quan môi trường ở các lớp học.

Ông Lô Đại Dương - Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã Mai Sơn tự hào: “Để vận động các em đúng độ tuổi đến trường, chúng tôi phối hợp với các trường và phát huy vai trò già làng, trưởng bản trong đó có sự giúp sức của ông Già Lia Xa. Ông rất quan tâm đến công tác khuyến học khuyến tài, quyết tâm không cho con cháu trong bản phải bỏ học, với bất cứ hoàn cảnh nào. Ông được bà con, học sinh nơi đây yêu quý lắm”.

Với tấm lòng tâm huyết, không ngại khó khăn, hết lòng vì công việc của ông đã được ghi nhận bằng nhiều Bằng khen, Giấy khen của Hội Khuyến học Việt Nam, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, UBND tỉnh Nghệ An, UBND huyện Tương Dương, Hội Khuyến học huyện Tương Dương và xã Mai Sơn. Năm 2010 ông vinh dự được tham dự lễ tuyên dương già làng, trưởng bản có uy tín tại thành phố Vinh.

Giờ đây tuổi đã cao, nhưng tấm lòng của ông Già Lia Xa với phong trào khuyến học, khuyến tài ở bản Phá Kháo đã góp phần vào phong trào khuyến học của huyện rẻo cao Tương Dương ngày càng phát triển. 

May Huyền