Bãi rác bao vây trường mầm non

Một bãi rác của chợ Rộ án ngữ ngay trước cổng trường mầm non Võ Liệt (huyện Thanh Chương, Nghệ An).

Chui qua mấy cái lán tạm bợ, vượt qua đoạn đất nhớp nháp và rác thải la liệt của chợ Rộ, chúng tôi mới vào được Trường mầm non Võ Liệt cơ sở 2 (xã Võ Liệt, huyện Thanh Chương, Nghệ An). Ngay trước cổng trường là một hố nước thải đen ngòm lẫn với rác thải. Ruồi, muỗi từ trong hố bay lên vù vù mỗi khi có người đi qua. Trường mầm non Võ Liệt cơ sở 2 chỉ cách chợ Rộ đúng 1 bức tường rào cao hơn 1,5m.

Đón chúng tôi bằng nụ cười e ngại, cô giáo Phạm Thị Xuân - phó hiệu trưởng Trường mầm non Võ Liệt cho biết: "Cơ sở mầm non này có 120 cháu từ 24-36 tháng tuổi. Trước đây các cháu mầm non, nhà trẻ học nhờ tại nhà văn hóa các xóm. Thực hiện việc dạy và học tập trung, trong lúc chưa có cơ sở, nhà trường đã mua lại dãy nhà cũ của chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Chợ Rộ từ năm 2006, khi họ chuyển trụ sở đi nơi khác".

Rác la liệt khắp nơi.

Căn nhà cấp 4 thấp tè, ẩm thấp và tôi tối ngay giữa ban trưa nếu không được bật đèn. Dãy nhà này được xây dựng từ khá lâu nên đã xuống cấp. Để có chỗ tươm tất cho các cháu học, nhà trường đã nhiều lần sửa chữa, tu bổ lại các căn phòng. Tuy nhiên nỗi lo và bức xúc lớn nhất của giáo viên và phụ huynh học sinh là địa điểm trường trú chân không phù hợp với môi trường sư phạm.

Chợ Rộ là trung tâm mua bán của nhân dân xã Võ Liệt và các địa phương lân cận. Trung bình mỗi ngày khu chợ xập xệ này đón hàng trăm, thậm chí những ngày cao điểm có đến gần 1.000 người tham gia mua bán kéo theo đó là tình trạng mất vệ sinh nghiêm trọng. Chợ được xây dựng từ khá lâu, ngoài 2 dãy đình chính đã xuống cấp, còn lại là lều quán dựng tạm để che mưa, nắng. Chợ không có hệ thống thoát nước thải cũng như nơi xử lý rác thải tập trung đạt tiêu chuẩn. Bởi vậy sau mỗi buổi chợ, đường vào trường mầm non la liệt rác thải. 

Để vào được trường học, phụ huynh và học sinh phải chui qua những chiếc lán tạm bợ này.

Mặc dù chính quyền địa phương đã thuê người thu gom rác thải nhưng phải hết buổi chợ hoặc cuối chiều rác mới được thu gom. Bởi vậy bao nhiêu loại rác thải, bao nhiêu mùi hôi thối do nước thải tù đọng và nạn ruỗi muỗi, cô và trò trường mầm non lãnh đủ. Đó là chưa kể đến ngay sát trường mầm non là cơ sở rèn của một hộ dân. Tiếng cãi nhau trong chợ, tiếng búa quai xuống đe, rồi khói bụi thổi bễ mù mịt nên dù giữa ban ngày các cô giáo phải đóng tất cả các cửa phòng học.

Bị bao vây bởi rác thải, nước tù đọng, tiếng ồn nhưng 120 cháu mầm non nơi đây không có một sân chơi cho đúng nghĩa. Cơ sở xuống cấp, khoảng sân chơi chỉ vẻn vẹn hơn 20m2 vừa là nơi để mấy cái giá phơi khăn và một cái cầu trượt khiến các cháu không có chỗ hoạt động ngoài trời. Cái khoảng sân bé tẹo ấy cũng chưa có mái che nên các cháu cũng chỉ có thể tranh thủ ra sân chạy nhảy khi trời có bóng râm hoặc khi đã về chiều.

"Trường cũng đã nhiều lần kiến nghị với các cấp chính quyền nhưng họ bảo là chưa có kinh phí xây dựng nên chưa thể làm gì được. Để các cháu có một môi trường học tập tốt hơn, các giáo viên phải thay nhau quét dọn khu vực trước cổng trường còn giảm tiếng ồn ào do cãi vả, mặc cả mua bán trong chợ thì chịu, các cô giáo không thể làm được. Chúng tôi đang hy vọng khi chương trình nông thôn mới được triển khai sẽ có kinh phí xây trường cho các cháu chứ để thế này mãi không được. Các cháu cần một môi trường học tập tốt hơn", cô Phạm Thị Xuân cho biết thêm.

Trao đổi với chúng tôi, ông Phan Chính Tâm - Chủ tịch UBND xã Võ Liệt cho biết: "Xã cũng biết tình cảnh của các cháu nhưng chưa làm khác được. Chúng tôi đã đưa việc di dời chợ Rộ vào quy hoạch phát triển của địa phương và mở rộng, xây mới trường mầm non trên mảnh đất này. Phương án di chuyển chợ đã có trong quy hoạch và đang từng bước thực hiện. Còn việc xây dựng trường cũng đã được đưa vào kế hoạch, hiện đang trình cấp trên bố trí vốn".

Tuy nhiên ông chủ tịch xã cũng không biết đến khi nào mới có nguồn vốn để xây dựng trường mầm non và đến thời điểm nào chợ sẽ được di dời hoàn toàn ra khỏi khu đất này. Bởi vậy hơn 100 cháu mầm non vẫn sẽ phải học trong tiếng ồn ào và rác thải chợ búa nơi đây.

Hoàng Lam